[Mehmet]

Linux Komutları :

A
a2ps : ASCII dosyalarini Postscript formatina cevir, mesela yazdiginiz bir program kodunu
acroread : AcrobatReader, pdf-dosyalarini görebilmek icin gerekli olan program
alias : Komuta baska bir isim ver
apropos : Belli bir kelimeyi man sayfalarinda ara
ar : Arsiv olusturmak, olusturulmus bir arsivi calismak ya da acmak icin
arch : Processor’un yapisi hakkinda bilgi ver
arp : Host ve IP numarasini göster. (arp = adress resolution protocol)
at : Komutu ya da komutlari daha sonraki bir zamanda calistir (bak. batch)

B
basename : Bir dosyanin gercek ismini ver (Üst dizinleri göstermeden)
bash : Bourne Again Shell -> Linux’un standart shell’i
batch : Komutu ya da komutlari daha sonra ki bir zamanda calistir(bak. at)
bg : Bir programi Ön planda calistir
break : Bir blogu belli bir kosuldan terk et (bak. continue)
bunzip2 : (bak. bzip2)
bzip2 : Bir arsivleme programi

C
cal : Aktuel takvimi göster
calender : Bir randevu hatirlatma programi
case : Coklu seceneklere ayirma komutu
cat : Dosyayi monitöre ver
cc : C derleyicisi (C-compiler)
cd = Dizin degistir
cdrecord : CD kopyalama tool’u
chfn : finger bilgilerinde degisiklik yap
chgrp : Grup degistir
chmod : Bir dosyanin haklarini degistir
chown : Bir dosyanin sahiplerini degistir
chroot : Bir komutu Özel bir root dizininde calistir
chsh : Standart shell i degistir
clear : Monitörü temizle
continue : Bir bloku belli bir kosuldan sonra terk etme ve kaldigin yerden devam et. (bak. break)
cmp : Iki dosyayi karsilastir (bak. comm, diff)
comm : Iki dosyayi satir satir karsilastir (bak. cmp, diff)
cp : Dosyayi kopyala
csh : C-Shell -> Yapisi biraz C diline benzeyen bir shell programi
csplit : Bir dosyayi parcalara ayir
cut : Bir dosyadan belli sütunlari kes

D
date : Aktuel zamani göster
deluser : Kullanici sil
delgroup : Grup sil
df : Bellekte ne kadar bos yer oldugunu göster
diff : Iki dosya arasindaki farklari göster (bak. cmp, comm)
do : Belli bir kosuldan sonra bir komutu ya da komut blogunu calistir
done : do blogunun bitimi (bak. do)
du : Bir dosyanin ya da dizinin bellekte ne kadar yer kapladigini göster

E
echo : Harf dizisini monitöre yaz
ed : Bir editör programi
egrep : Bir dosyanin icinde belli bir harf dizisini ara(bak. fgrep. grep)
eject : Medium’u disari ver, mesela CDROM
emacs : Bir editör programi
elif : if kosulunun saglanmadigi zaman devreye sokulan baska bir if kosulu
else : if kosullarinin saglanmadigi zaman devreye sokulan baska komutu
env : Bütün sistem degiskenlerini göster
esac : case seceneklerinin bitimi (bak. case)
exec : Komutu calistir
exit : Shell’den cikma komutu
export : Sistem degiskeninin tanimlanmasi
expr : Matematik ifadesini hesapla

F
false : Boolean tipinde "yanlis" degeri
fdformat : Disket formatla
fdisk : Bellegi bölme programi
fg : Programi ön plana al
fgrep : (bak. egrep, grep)
fi : if kosulunun sonu (bak if)
file : dosya hakkinda bilgi ver
find : Belli bir dosyayi dizinlerde ara
finger : Sisteme kayitli olan kullanciliari göster ya da kullanici hakkinda bilgi ver
for : Belli komutlari belli bir kosula kadar döngü seklinde calistir
ftp : Dosya transfer programi (ftp = file transfer protocol)
fvwm : Linux icin yapilmis bir desktop programi (bak. fvwm2, gnome, kde ...)
fvwm2 : (bak. fvwm)

Bunlar Haricinde ;

groupdel veya delgroup* : Kullanici grubu silmek icin
groups : Sistemdeki kullanici gruplarini listelemek icin
gzip : Dosyalara sikistirma yapmak veya acmak icin
halt : Sistemi kapatmak icin
host : Sunucu bilgisine bakmak icin
ifconfig : Ağ(Network) arayuzlerini tanimlamak icin
init : Calisma Seviyesini (Run Level) tayin icin ; konsol seviyuesi "init 3" , xwindow masaüstü grafik seviyesi " init 5 " , shotdown kapatma seviyesi " init 6 "
insmod : Modulleri yukleyebilmek icin
kill : Calisan surecleri durdurmak icin (process)
less : Dosyalari goruntulerken filtre koymak icin
ln : Dosya veya klasorler arasinda link yaratmak icin
locate : Verilen karektere uyan dosyalari belirlemek icin
login : Sisteme baglanmak veya kullanici degistirmek icin
logout : (ctrl+d) Sistemden ayrilmak icin
lpc : Yazici kuyrugunu duzenlemek icin
lpq : Yazici kuyrugunu goruntulemek icin
lpr : Dosylari yazdirmak icin
ls : Klasor icerigini listelemek icin
lsmod : Yuklu modulleri gormek icin
make : Dosyalari derlemek veya bakim yapmak icin
makewhatis : "whatis" veritabani yaratmak icin
man : Manual sayfalarini goruntulemek icin
mcd : DOS disketindeki bir klasore gecmek icin
mcopy : DOS disketine dosya kopyalamak icin
mdel : DOS disketinden dosya silmek icin
mdeltree : DOS disketinden klasor silmek icin
mdir : DOS disketindeki bir klasorun icerigini goruntule
mformat : DOS disketini formatlar (bicimlendirir)
mkbootdisk : Acilis diketi yaratmak icin (boot disk)
mkdir : Yeni bir klasor yaratmak icin
mkswap : Takas alani yaratmak icin (Swap Space)
modprobe : Modulleri (sistem suruculeri) yuklemek icin
more : Klasor ve dosyalari goruntulerken filtre koymak icin
mount : Dosya sistemleri ve Cihazlari sisteme tanitmak icin
mv : Dosyalari tasimak veya isimlerini degistirmek icin
netcfg : (her dagitimda bulunmaz) Ag Yapilandirma Araci
netstat : Ağ baglantilarinin durumunu gosterir
nslookup : Isim Sunucusunu (Name Server) kullanmak icin
passwd : Kullanici sifresini degisitirmek icin
ping : Ağ uzerinde bir sunucunun varligini kontrol icin
printtool : Yazici kurmak icin
ps : Sureclerin ozelliklerini gostermek icin
pstree : Surec yer aldigi mantiksal agaci gostermek icin
pwd : O an icinde bulunulan klasoru gostermek icin
reboot : Sistemi tekrar baslatmak icin (shutdown -r now)
restore : Dump yedek dosyalarini ilk haline getirmek icin
rm : Dosyalari silmek icin
rmdir : Klasorleri silmek icin
rmmod : Yuklu modulleri kaldirmak icin
rpm : RPM paketlerini yonetmek icin örn: rpm -i deneme.rpm
set : Kabuk cevre degiskenlerini degistirmek icin
shutdown : Sistemi kapatmak icin
startx : X Windows alt sistemini baslatmak icin
su : Bir baska kullaniciya gecmek icin(switch user)
sync : Tampon veriyi hard diske yazmak icin
sysinfo : Sistem ile ilgili bilgi almak icin
tar : Sikistirilmis arsivler yaratmak icin veya açmak için örn :tar xvf deneme.tgz
top : Calisan surecleri goruntulemek icin
touch : Boş bir dosya yaratmak veya olan dosyanin zaman bilgilerini degistirmek icin(yaratilma,erisilme gibi)
traceroute : IP paketlerinin izledigi yolu goruntulemek icin
umount : Sistemde yuklu bulunan dosya yapilarini sistemden ayirmak icin
uname : Sistem hakkinda bilgi almak icin örn : uname -r
unzip : Sikistirilmis dosyalari eski haline getirmek icin örn unzip deneme.zip
updatedb : "locate" veritabanini yaratmak,guncellemek icin
uptime : Sistemin ne kadar uzun zamandir acik kaldigi,
useradd veya adduser* : Yeni kullanici hesaplari eklemek icin
userdel veya deluser* : Kullanici hesaplarini silmek icin
usermod : Kullanici hesaplarini duzenlemek icin
whatis : Komut hakkinda basit icerik saglamak icin
whereis : Komut icin uygulama,kaynak ve manual dosyalarini belirlemek icin,
which : Program icin uygulama dosyasinin dosya sistemindeki yerini belirlemek icin,
who : Kimin o anda sisteme bagli oldugunu gormek icin
whoami : Sisteme bagli bulunan kullanicinin kim oldugunu goruntulemek icin
xlock : X Windows alt sistemini kilitlemek icin
* Kullandiginiz dagitima gore degisiklik gosterebilir.

KDE Klavye Komutlari:

ctl+tab: Masaustleri arasinda gecis icin
alt+tab: Uygulamalar arasinda gecis icin
alt+f1: Uygulama menusunu acmak icin
alt+f2: Komut penceresini acmak icin
alt+f3: Pencere menusunu acmak icin
alt+f4: Pencereyi kapatmak icin
f1: Yardim gorutulemek icin
f2: Pencerede bir kelimeyi aramak icin
f3: Pencere aramasinda bir sonraki eslesmeye gitmek icin
space: Dosyalari secmek/secmemek icin
ctl+n: Dosya yoneticisi penceresini acmak icin
ctl+a: Icinde bulunulan klasorde butun dosya ve klasorleri secmek icin
ctl+t: Icinde bulunulan klasorde terminal penceresi acmak icin
ctl+w: Pencereyi kapatmak icin
ctl+f: Dosya bulmak icin
ctl+c: Kopyalama islemi icin
ctl+v: Yapistirma islemi icin


GNOME Dosya Yoneticisi (Nautilus) Klavye Komutlari:

ctl+b: Favorilere ekle
ctl+d: Kopyala
ctl+f: Bul
shift+ctl+f: Web Aramasi
ctl+i: Ozlellikleri Goster
ctl+h: Ana Sayfa
ctl+u: Bir seviye yukari
ctl+n: Yeni Klasor
ctl+o: Aç
ctl+w: Pencereyi Kapat
shift+ctl+w: Butun pencereleri kapat
ctl+=: Yakinlas
ctl+-: Uzaklas
ctl+[: Geri
ctl+]: Ileri
ctl+t: Cop kutusuna koy
ctl+r: Yenile/Guncelle
ctl+a: Hepsini Sec


Komut ya da kavram adı Açıklaması
. Halihazırdaki dizini gösterir.
.. Önceki dizini gösterir.
~ Aktif kullanıcının ev dizini
cd .. Önceki (üst) dizine geç.
ls .. Önceki (üst) dizinin içeriğini göster.
CTRL-C Çalışan bir programı keser (komut satırına düşürür).
TAB Komut/dosya ismi tamamlama
apropos <kelime> İçinde "kelime" geçen tüm kılavuz sayfalarını tarar.
cp <dosya1> <dosya2> dosya1'i dosya2'ye kopyala.
PATH Çalıştırılabilir dosyaların yerini gösteren değişken
echo $PATH Bir dosya çalıştırılmadan önce nereye bakılacağını gösterir.
SHELL Altında çalışılan kabuk.
echo $SHELL Çalışan kabuğu gösterir.