[aysedeniz]

ALMAN ÇOBAN KÖPEĞİ

Keskin ve ince zekalı, anlaşılması güç sezgilerle donanmış olan bu köpek ilk kez M.Ö. 700-600 yıllarında Yunanistan'daki bazı çömleklerin üzerinde görülmeye başlamış. M.Ö. 400'de ise Hollanda, Belçika, Fransa, Romanya ve Avusturya'da bu tip köpeklerin varlığı kanıtlanmıştır.

Günümüzde olağanüstü önemsenen German Shephard köpeğinin binlerce üreticisi bulunmaktadır. Ancak tüm üreticilerin sahip olmak istedikleri bazı önemli kanlar varki; bunlar ırkın mükemmelleridir. Örneğin Arminus, Wied Steiger, Wienerau, Tannenmeise, Hirschel, vom Hause Beck, Kirschental, Romeraw önemli German Sbepherd kanlarıdır.



* Safkan German Shepberd'e baktığınızda: çok güçlü, çevik, iyi adaleli, dikkatli, hayat dolu ve coşkulu bir ifade ile karşılaşırsınız. Birbirine çok uyumlu hareket eden ön ve arka bacaklar.

* Boyu uzun, vücudu iri ve gösterişlidir. Ana hatları düzgün, oldukça kavisli ve açılıdır. Haraketli veya hareketsiz kas yapıları sağlıklı ve kusursuzdur. İdeal bir kurt köpeğinin nitelik ve karakterine bakıldığında üstün ve soylu bir ırk görülür.

* İkinci derecedeki özellik ise gücündedir. Her tür hava koşuluna uygun, dayanıklı kürk yapısına sahiptir. Ama en önemlisi o çok yönlü bir görev köpeğidir. Güçlü, yetenekli, dayanıklı yapısı ve görev duygusu ile çevresine, hatta uzaklara kadar yürür, kovalar, aman vermez. Gelişmiş esnek, vücut yapısıyla çok uzun süre rahatça iz sürebilir. Dahası onun için şöyle demek olası; çok geniş bir araziyi, en az enerji ile koruyabilir.

* Karakteri dengeli, özgürlüğünü abartmadan kullanan, dikkatli, her an tetikte, esnek ve inanılmaz bir sadakatle bağımlı ve uyumlu. Kendine fazla güvenen, korkusuz geniş bir alanı koruma gücü ve zekasına sahip. Asla heyecanlı, aşın saldırgan ya da ürkek, değil. Yüz ifadesi ise seri ve sağlıklıdır.

* Başı vücudu ile orantılı ve kabalıktan uzaktır. Önden bakıldığında kulaklarının arası oldukça geniş, alın elli ve hafifçe tümsektir. Ancak burada, en önemli nokta, küçükte olsa kırışıklığın izi bile olmamalıdır. Yanak oluşumu tatlı bir kavisle yuvarlanmalı, ama asla sarkmamalıdır. Kafatası kulaklardan burun köprüsüne doğru kademeli ve düz bir şekilde gittikçe incelir.

* Kama, formundaki güçlü ağız, burun kemiğinde fazlaca keskinleşmeden son bulur Kafatası genişliği baş uzunluğunun % 50'si kadardır. Erkeklerde baş dişilerden daha iridir. Ağız-burun kemiği uzun, sağlam ve alna paraleldir. Burun kesinlikle siyah olmalıdır. Dudaklar sağlam, düzgün ve sıkıca kapanır. Kısa, küt, güçsüz sivri uçlu burun kesinlikle islenmez.

* Orta irilikteki badem gözleri asla dışarı çıkıntı yapmamalıdır. Koyu kahve tercih edilir. Kulakları başıyla orantılıdır. Orta irilikte, sağlam yapılı, geniş tabanlı ve yüksekliği belirgindir. Önden bakıldığında kulakları birbirine paralel, öne doğru açık ve dik dururlar. Kulaklar dipten uca doğru ılımlı sivrilirler. Dikkat kesildiğinde ise kulaklar tam anlamıyla dikledir. Hiç bir zaman kulaklar içe çekilmemeli neva vana yatmamalıdır. Ancak hareket halinde arkaya kıvrılmasına izin verilebilir. Kesik, kırık yada eğimli kulaklar istenmez

* Ağzı sıkı,çene yapısı gelişmiş ve sağlamdır. Dişleri sağlam, düzenli ve makas ısırıcıyla kapanmalıdır(Üst dişlerin alt yüzeyi ile alt dişlerin üst yüzeyi birleşmelidir). Dişlerin toplam 42 (üstte 20, altta 22) adettir.

* Boynu oldukça uzun, güçlü ve gelişmiş kasları ile serbestçe hareket eder. Yatay çizgiye göre boynunu 45°'lik açıyla taşır. Heyecanlandığında basını daha da kaldırır. Hızlı hareket ederken de aşağıya doğru indirir. Omuzlar yassı ve uzun görünümdedir ve vücuda yatay çizgiye göre 45° açı yapur.

* Ön bacaklar uzun adaleli ve çok güçlüdür. Vücuda 90° açı ile dik basar. Ön bacaklar dirseklerden bileklere kadar düz ve acısızdır. Kemikyapısı yuvarlak değil ovaldir. Bilek eklemleri güçlü, esnek ve açılıdır. Dikey çizgiye göre yaklaşık 25° açı yapar.Dirsekler içe veya dıya dönük olmamalıdır. Ön bacakların, uzunluğu göğüs kafesinin derinliğini aşar.

* Yükseklik dişilerde 55-60 cm, erkeklerde 60-65 cm'dir. Bu ölçümde vücudun en üst noktası ki kürek kemiğinin (omuzların) de en üst noktası baz alınır. Vücut uzunluğu ise, önde göğüs kafesinden başlayıp, arkadaki en uç nokta olan leğen kemiğinin sonuna kadar olan mesafedir. Alman Çoban Köpeğinde en önemli nokta vücut uzunluğu yüksekliğinden fazladır. Doğru orantı 10'a 9 ya da 8.5'dir. Yüksekliği normal ölçülerin altında olanlar bodur sayılır ve sırt uzunluğu istenen ölçünün üstüne çıkanlar, uzun arka bacaklı köpekler, çok ağır ya da çok hafif yapılı olanlar, ön tarafı aşın gelişmiş ya da çıkıntılı olanlar hatalı sayılırlar. Bunlar yürüyüşteki mukavemeti azaltan özelliklerdir.

* Alman çoban köpeğinin tırıs tarzı bir yürüyüşü vardır. Tırıs, çapraz bacakların ikisinin ( ön sol, arka sağ) aynı anda yere vurmaları halidir. Ayni yanda bulunan bacakların ortada, sırası ile birleşiyormuş izlenimi veren bir kosu tarzıdır.Yürüyüş tarz˘ diagonal bir hareket şeklindedir yani zıt taraflardaki ön ayak ve arka ayak aynı anda hareket ederler. Ekstremiteler bu yüzden birbirlerinin boyut ve açı olarak tamamen aynı olmalıdır,hareket esnasında sırt çizgisinin değişmeden kalabilmesi için bu önemlidir. Arka kısmın açılarındaki en ufak artış hareketteki gücünün ve dayanıklılığın azalmasına neden olur. Yükseklikle uzunluğun doğru oranı ,buna uyumlu bacak kemiği uzunlukları ile birleşince sanki yere yakın bir şekilde kayıyormuş gibi bir hareketin ortaya çıkmasını sağlar Biraz kaldırılmış kuyruk ve hafifce öne uzatılmış bir kafa ile harekert esnasında kulak arkas˘ndan kuruk ucuna kadar çok düzgün hatlı bir kıvrımla hayvanın hareket etmesini sağlar.

* Göğüs derinliği, omuz yüksekliğinin %4.5 yada %48'i kadardır. Göğüs, geniş değil uzundur ve iyi gelişmiştir. Bu özellikler yürüyüş sırasında dirsek hareketlerinin rahat ve serbest olmasını sağlar.

* Beli nispeten dar ve karnı içe çekiktir. Kürek kemiği üst ucu ile kuyruk sokumu arasındaki kısım sırttır. Sırt düzgün, sağlam ve iyi gelişmiştir. Çok uzun olmamalıdır. Omuzun üst noktası belirgin olarak yüksektir ve arkayla bağlantısı kusursuz, düzgün bir hat oluşturur. Bu hat önden arkaya doğru alçalır.

* Kalça geniş, güçlü ve iyi adalelidir. Kısa, dik. ya da düz kuyruk istenmez. Arka bacakları ve butlan sağlam, güçlü, adalelidir.Yandan bakıldığı zaman omuzlardan kalçaya doğru bir alçalma görülür. Arka bacaklardaki eklem açılan onun zahmetsizce ileriye doğru hareketini sağlar. Topuk sağlam ve kısadır. Biraz meyille ayaklarla birleşir. Ayakları yuvarlak, ayak parmaklan kapalı ve kemerlidir. Yastıklar kalın etli ve dayanıklıdır. Tırnaklar kısa, sağlam ve koyu renkli olmalıdır.

* Çalı gibi sert ve gür tüylü kuyruğu neredeyse topuğa kadar uzanır. İdeal bulunan uzunluk, topuk kemiğinin ortasıdır. Dinlenirken kuyruk hafifçe eğilir ve kılıç gibi kavis çizer. Hareket halinde ise biraz yukarı kaldırır. Ancak kuyruk sırtın yatay çizgisi üzerine çıkmamalıdır. Doğuştan kısa, yuvarlak kıvrılan, kötü taşınan, sırt çizgisinin üstüne çıkan kuyruk makbul değildir. Kesik kuyruk diskalifiye nedenidir.

* İdeal bir Alman Çoban Köpeği orta uzunlukta duble kürke sahiptir. Dışkürk olabildiğince sık ve kalın olmalı, tüyler düz, sert ve bütün vücudu yatık olarak kaplamalıdır. Baş, kulakların arkası, yüzün önü. bacakların altı ve ayaklar kısa tüyle kaplıdır.Kürk hataları; yumuşak, ipeksi, çok uzun dış kürk. kıvırcık ya da bukleli kürktür. Kürk renginde ise, siyaha ya da siyaha yakın sırt ne ten rengi, altın rengi veya açık gri lekeler tercih edilir. Göğsün üstünde ne bacakların iç yüzünde daha açık renklere izin verilir. Ancak boş karşılanmaz. Tırnaklarda veya kuyrukta gizli kırmızılık, vücutla cansız, soluk açık renkler ve pigmentasyon noksanlığı istenmez.Mavi. bordo, beyazımsı renkler ise san derece istenmeyen renklerdir. Beyaz bir kurt köpeği kulüplerce henüz kabul görmemiştir.
Kullanıldığı Yerler:

* İdeal bir Alman Çoban Köpeği bir iş köpeği olarak dürüst ve korkusuz karakterini vücudu ile birleştirir. Her türlü çetin harekete elverişli görende çok çalışkan, sahibiyle uyumlu, zeki ve itaatlidir. Bu özellikler onu seçmede en önemli etkendir.

* Dikkat edilmesi gerekenler: tipine özgü, düzgün, akıcı yürümesi, dolu dizgin koşması çok önemlidir. Ayrıca koşarken sırtı yatay kalıp değişmemeli, yalpalayıp sallanmamalı. sırtı kamburlaşmamalıdır. Sırt çizgisindeki eşit olmayan çıkınlılar, beldeki çöküntüler istenmez. Yürümedeki hatalar karşıdan bakıldığında açıkça bellidir ve göz önünde bulundurulmalıdır. Bazı karakterler yetersizliğin de ötesinde ürkeklik gösterirler.

İstenmeyen özellikler:

* Kesik veya yatık kulaklar

* Beyaz köpekler

* Kesik kuyruk

* Alttan kapanan çene


* Burun renginin siyah olmaması

YAŞAYACAĞI ORTAM ve BESLENME

Alman kurtları yapı itibariyle insanlara çok yakındadırlar. Bu yüzden yaşayacağı yer bir bahçe de olabilir, bir apartman dairesi de olabilir. Her ikisinde de gerekli koşulları sağlamak çok zor değildir.

Bahçede besliyorsanız 2,5 m'ye 4 m'lik standart tel bir kafes içinde 90 cm'e 110 cm'lik bir yuva sizin için yeterli olacaktır. Gerek bahçede olsun gerekse apartman dairesinde olsun düzenli yürüyüşlerini yaptırmanız gerekmektedir. Alman kurtlarının bir özelliği de yavruyken bile su kaplarını devirmeleri veya suyla oynamalarıdır. Bunun için mermerden bir su kabı yaptırmak bu sorunu ortadan kaldırmayı sağlayacaktır.

BESLENME

Tecrübelerime göre en ucuz ve sağlıklı besleme yöntemi kuru mamadır. Çünkü köpeğinizin alabileceği her türlü vitamin, mineral, protein bu mamalar içinde mevcuttur. Burada en önemli şey köpeğinizin yediği kadar dışkı değil daha azını çıkarmasıdır. Buradan da yediği mamanın ne kadarını vücudunda sin­dirip yararsız kalan kısmını dışarı attığını anlayabilirsiniz.
Evde hazırladığımız mamalar hem vaktimizi almakta hem de çok zahmetli olmakla birlikte köpeğini­zin dışkısının da çok pis kokmasına sebep olmaktadır.
Alacağınız kuru mamaların içerikleri ve vücutta sindirim oranları önemlidir. Sırf kuru mama vermek için belli üreticilerin ürettikleri çiftlik mamalarının hiç bir yararı yoktur.
Gerek köpeğiniz yavru iken gerekse erişkin boyuna ulaştıktan sonra ömrünün sonuna kadar sağlıklı bir hayat sürmesini istiyorsanız kaliteli kuru mamalardan vazgeçmeyin… Sizinle küçük bir matematik hesabı yapalım?
Kendi köpeğim 34 kg ve 68 cm boyundadır. Günde 360 gramdan paketi 18 kg olan mamayı 50 günde bitirmektedir. Demek ki köpeğim yılda 7 paket mama yemektedir. (Hamilelik dönemi hariç) 7 paket mamanın bugünkü değeri 840 YTL'dir. Günlük masrafı 2.3 YTL'dir. Hiç bir zaman evde hazırlayacağınız mamayla bu rakamın altına inemezsiniz. Değeri 1500 $ ' in üstünde olan bir köpek için bu rakamlar sanırım size bir fikir vermektedir.


EĞİTİM

Öncelikle eğitimle ilgili sık sık birbiriyle karıştırılan iki önemli kavramı anlamak gerekiyor.

• Birincisi davranış problemlerini çözmeye yönelik eğitim biçimidir.

• İkincisi ise komut-tepki sistemi üzerine kurulu olandır.

Komut üzerine çağrılınca gelen, oturan, uyum içinde yanınızda yürüyen ve ardından evde koltuğunuzun bacaklarını kemiren bir köpeğe sahip olmak pekala mümkündür. Tam tersine evde eşyaları parçalayan ya da insanların üzerine çıkan; fakat komut üzerine oturan ya da yanınızda tasmasız sakince yürüyen bir köpeğe de sahip olabilirsiniz. Olaya açıklık kazandırmak açısından birinci tip eğitime “davranış modifikasyonu” ikincisine ise “itaat eğitimi” olarak tanımlamada fayda var.
Her şeyden önce unutmayalım ki “istenmeyen davranışlar” sadece bakanın gözündedir. Köpek için kazmak, havlamak, diğer köpekleri kovalamak tamamen doğaldır. Bu davranışları kontrol edemeyeceğiniz anlamına gelmemektedir tabi ki; ama tüm bunları köpeğiniz sizi çıldırtmak için yapmadığını anlamız gerekmektedir. Siz köpeğinizi bu konuda eğitene kadar tüm bunları yapmaması gerektiği konusunda hiç bir fikri yoktur. Ondan ne istediğinizi anlaması gerekmektedir.
Köpekler (insanlara göre) istenmeyen davranışlara başladığında en iyisi bu davranışın kaynağını anlamaya çalışmaktır. Çoğunlukla tüm bu problemler yalnız kalmanın verdiği sıkıntıdan kaynaklanmaktadır. Köpekler oldukça sosyal hayvanlardır. Olası çözümlerden biri köpeğinizin yeterince egzersiz yaptığından emin olmaktır. Egzersiz pek çok problem için mükemmel çaredir ve köpekler buna bayılır. Köpeğinizin yaşı ve ırkına uygun düşebilecek egzersiz düzeyi için köpeğinizin veteriner hekimine baş vurun. Diğer bir çözüm ise itaat eğitimidir. Önemli nokta köpeğinizin sizin ilginize gereksinimi olmasıdır ister yürüyüş isterse de eğitim sırasında.
Köpeğinize patronun kim olduğunu ona vurarak, bağırarak ya da benzer ceza yöntemleri ile öğretemezsiniz.
Bunun karşılığında tek öğreneceği size güvenmekten çok korkması gerekeceğidir. Köpeğe patronun kim olduğunu lideri olarak gösterebilirsiniz. Ona ne yapılacağını ve nasıl davranılacağını gösterin. Çoğu köpek onun lideri olmanızı iç güdüsel olarak sizden bekleyecektir. Yine de az sayıda da olsa liderlik pozisyonu için size meydan okuyabilecek köpekler çıkabilir. Aslında çoğu köpek, sahipleri bunu bilinçsiz olarak hiç denemediği için liderlik pozisyonuna yükselir. Köpek yanlış davranışlarından ötürü sahiplerini düzeltmeye başlayıncaya kadar da bunu fark etmeyebilirler.
İlginç olan, dominatlık göstergesi olarak tavsiye edilen pek çok davranış formu köpeklerde geri teper. Bunun nedeni pek çok durumda köpek aslında liderlik için yarışmamasıdır. Patronun kim olduğuna dair uyguladığınız teknikler, doğru dürüst bir neden olmaksızın onun davranışlarını düzeltmeye başladığınızdan dolayı köpeğinizin sizden soğumasına ve güvenini yitirmesine yol açar. Köpeğinize karşı adaletsiz davranışlarınız onun insanlara karşı sürekli kendisini savunma gereksinimi duymasına ve bildiği tek yöntem olan ani ve kestirilemez ısırıklarla (fear bite) kendisini savunmasına yol açacaktır.
Ne Zaman Hayır Denmeli ?
Yüzyıl önce Rus fizyolog Pavlov hayvanların öğrenme yöntemleri üzerine araştırmalar yaptığında bir köpeğin tehlikeden kaçmadan önce ayının pençelerinin derisine geçmesini bekleyecek olursa asla hayatta kalamayacağını söylemiştir. Buradaki gerçek basittir. İşaret düzeltmeden ya da ayı durumunda cezadan önce gelmelidir.
Köpek eğitiminde biz ne yaparız? Testi kırılmadan çocuğu dövmek misali önce boğma zincirini çeker ardından köpeği uyarırız. Tüm uzmanlar bunu önerse de "sağ duyu" olarak kabul edilen bu kural köpek için aslında "doğal" değildir.
Her kapı çaldığında kapıya havlayarak sizden önce koşturan bir köpeği ele alalım. Kapı çaldığında köpek kapıya fırlarken önce cezalandırıp ardından "Hayır" denmesi mi yoksa önce "hayır" ile uyarılarak sonra cezalandırılması mı daha etkili olacaktır ? İkinci durumda bir daha ki sefere "Hayır" dendiğinde dönüp bir kez daha düşünmek için iyi bir nedeni olacaktır. Böylece uyarıldıktan sonra istenmeyen davranışı devam ettirdiğinde cezalandırılacağını bilecektir.
Bu tutumun tutarlı ve devamlı olması ayrıca önemlidir.
Asla unutulmaması gereken şey ise ardından yapması gereken hareket için ödüllendirilmesi itaatin, kendi başına hareket etmesinden daha keyifli olacağını pozitif yönlendirmeyle ona anlatılması olacaktır.
Kapı çaldığında otur ve bekle komutu ile misafirleri içeri buyur etmek ilk heyecanı kontrol altına alırken eğer çok huzursuz ise misafirlerce önce görmezden gelinmesi biraz sakinleştiğinde ise sakin ve dostane olabilecek her tavrı için misafirler ve sizce sakince ödüllendirmesi eve gelenleri pozitif olaylarla bağdaştırmasına neden olacaktır. Bu süreç zaman alabilir. Bu nedenle acele edilmemesi gerekir. Aşırı durumlarda misafirler köpeği tamamen görmezden gelirken belli etmeden yere küçük ödül yiyecekleri düşürerek köpeği misafirlerin varlığına olumlu yönlendirmeyle alıştırılabilir. Köpeğin uyması gereken tüm komutlar uzun egzersizler gerektirebileceğinden gerektiğinde hepsi ayrı ayrı çalışılmalıdır.
Ceza - Ne Zaman Uygulanmamalıdır ?
Köpeğin dost ve iş arkadaşımız olarak evcilleştirilmesinden onbeş bin yıl geçmesine rağmen cezalandırma hala bu yetenekli canlıların davranışlarını kontrol etmede ana yöntem olma özelliğini sürdürmektedir. Sanki acı, köpeğin zeka ve çalışma isteğini arttıracakmış gibi bu yöntem şimdiye kadar hiç sorgulanmadan kabul edilegelmiştir.
"Ceza" kelimesi sadece tırnakların çekilmesi ya da gözlerin oyulması anlamına gelmemelidir. Aslında ceza, cezalandırılanda hiç bir gerçek zarara neden olmadan da gerçekleştirilebilir. Köpek eğitiminde "ceza" terimi "bir davranışın gerçekleşme şansını azaltan bir uygulama" olarak tanımlanır.
Aslında cezanın işlev açısından kavramsal karşılığı "düzeltme" olmalıdır.
Örneğin köpekbalıklarının sırt yüzgeçlerini göstermeleri yüzücüler için, odanın çok sıcak olması da kazakla oturan insanlar için birer cezadır. Köpekbalıklarının gitmesi ya da odadaki ısının düşmesi her şeyi normal haline dönmesini sağlar. Bundan dolayı "ceza" bir şeyin gerçekleşme olasılığını azaltan bir unsurdur.
Cezanın ilk kuralı cezalandırmaya çalıştığınız olayla yakinen bağlantılı olması gerektiğidir. Köpeğinizi halıyı ıslattığı için cezalandırdığınızı söylediğinizde köpek halıdaki ıslaklıkla ceza arasında bağlantı kuramayacak olursa sonuç sadece köpeğin sizin önceden kestirilemez davranışlarınız nedeniyle ilişkinize karşı güvenini kaybetmesi olacaktır. Tanımı gereği doğru şekilde kullanıldığında ceza her zaman hatanın gerçekleşme olasılığını azaltır. Bu nedenle hata sırasında köpek yakalanmadığı sürece asla cezalandırma (düzeltme) yapılmamalıdır. Yine de ceza bir probleme karşı nadiren en iyi çözümdür ve genellikle de yanlış uygulanır.
Cezanın ikinci ana kuralı tutarlı ve sürekli olmasıdır. Davranış bir kez elimine edildiğinde ise ardından yapmanız gereken köpeğinizin yapması gerektiği her hareket için onu ödüllendirmenizdir. Bu, onun motivasyonunu değiştirirken doğru davranışı korumasına yardımcı olacaktır.
Cezanın istenilen davranışlarda nadiren değişikliğe neden olmasına rağmen bazı insanlar etkililiği konusunda değişmez bir fikre sahiptir. Çoğu köpek cezalandırılmalarının ardından çoğunlukla korku ve güven kaybına itilmektedir.
Cezanın uygulanmasından çok öncelikle köpeğin davranışlarının iyi okunması ve hatalar gerçekleşmeden önce önüne geçerek doğru davranışlarının pozitif yönlendirmeyle ödüllendirilmesi köpeğimizle ilişkilerimizi daha sorunsuz ve huzurlu bir düzeye yükseltecektir.