30-01-2007, 08:46
|
#2 |
| Guest |
Hıristiyan dininde girişilen esaslı reform hareketleri de bu dinin çeşitli mezhepleri arasında karşılıklı propagandalara yol açmış ve dini propaganda yapan çeşitli eserler yayınlanmaya başlamıştır.[1] Avrupa’da sistemli bilim, sanat, kültür çalışmalarının yapılması ve bunların yayınlanması sonucu Avrupa’nın sosyal, kültürel ve ekonomik bünyesinde belirli değişmeler olmuştur. Rönesans hareketi sayesinde, skolastik düşünce yerine akıl, nakilcilik yerine deney, teokrasi yerine laiklik hakim olmuştur. Descartes, Kepler, Kopernic, Galile, Harvey, Bacon, Hobbes, Locke, Newton, Spinoza, Pascal bir çok eserler vererek insanlığın fikir ve düşünce hayatında ileriye dönük büyük atılımlar yapılmasını sağlamışlardır. 17. yüzyılda sadece Avrupa’ya özgü siyasi koşullarda basının oluşumunu büyük ölçüde etkilemiştir. Bu yüzyılın başında (1609) Hollanda, İngiltere’den yardım görerek İspanya Kralı Philip’in egemenliğinden kurtulmuş ve bağımsızlığına kavuşarak, krallık halinde yönetilmeye başlanarak bir sömürge devleti haline gelmiştir. Fransa’da 14. Lois zamanında soylular, İngiltere’nin aksine kralı desteklerinden monarşik idare güçlenmiştir. Almanya otuzyıl savaşları (1618-1648) nedeniyle küçük devletler halinde bölünmek zorunda kalmıştır. Çünkü II. Ferdinand Katolik olduğundan Alman prenslerini Katolik olmaya zorlamaktaydı. Otuzyıl savaşları bu nedenle önce Almanya’da başlamış, giderek Danimarka, İsveç, Fransa, Hollanda, İspanya bu savaşlara katılmışlardır. Ekonomik koşullar aşırı derecede ağırlaşmış, geçim sıkıntısı çeken ve yarınından emin olmayan insanlar hem kendi ülkelerinde, hem de komşularında cereyan eden olayları öğrenmek ihtiyacını duymaya başlamışlardır. İşte bu siyasal ve ekonomik koşullar Almanya’da gazeteciliğin ortaya çıkmasında ve kökleşmesinde önemli bir etken olmuştur.[2] Avrupa’da ilk çıkan gazete hakkında bilgi veren “Ganmer” adlı bir İngiliz tarihçisidir. Bu zat 1588 tarihini taşıyan birkaç yapraktan ibaret bir gazete bulmuştur. Bu gazetenin adı “İngiliz Merküri” idi. Bunun manası “Haber Verici”’dir. [3] Ancak 16. yüzyılda belirli aralıklarla basılmış olan eserlere gazete demeye imkan yoktur; bunlar gazeteye çok benzeyen yayın araçlarıdır.[4] Bugünkü anlamda ilk gazete 1609’da Strasbourg’da haftalık olarak Almanca yayınlanan “Avisa, Relation, eder, Zeiturg”’dır. Johann Carolus tarafından satışa sunulan bu gazete gerek olarak dış politika ve savaşlarla ilgili haberler vermekteydi. Bu haberler herhangi bir ayırım, açıklama veya analize tabi tutulmadan gelişigüzel veriliyordu. Aynı başlığı taşıyan diğer bir gazete yine 1609’da Augsburg, Cnedenck Wurdiye Zeiturg adlı gazete ise 1610’da Köln’de yayınlanmıştır. |
|
|  |