DÜNYADAN İKİ ÖRNEK : İRLANDA VE ÇEK CUMHURİYETİ
DYY çekebilme konusunda en başarılı ülkelerden biri olarak İrlanda gösterilebilir. İrlanda’da coğrafi dezavantajı kaldırmak için katma değeri yüksek sektörlerde uzmanlaşmaya ağırlık verilmiş, katma değeri yüksek sektörlerden de enformasyon teknolojisi, ilaç sanayi ve kimya ile uluslararası ticari ürünler seçilmiştir. Yatırımların maliyetini düşürmek ve böylece karlılığı artırmak için KDV %10’a düşürülmüştür. Yerli ya da yabancı yatırımcıya sağlanan kolaylıklar arasında hiçbir fark bulunmaması da önemli bir nokta olarak belirtilebilir. İstatistiklere bakıldığında yabancı şirketlerin İrlanda ihracatının %60’ını oluşturduğu, son 30 yılda ihracat rakamlarının 8.6 milyar dolardan 83 milyar dolara ulaştığı görülmektedir.İrlanda’nın başarısının arkasında yatan bir diğer neden de eğitimli ve genç iş gücü olarak ifade edilebilir. Ülkede eğitimde özellikle teknoloji ve işletme alanlarında yoğunlaşma olmuştur. Ancak Avrupa Birliği teşviklerinin de işlerin iyi gitmesinde önemli bir rolünün olduğunu eklemek gerekir. Bu teşvikler, çok önemli altyapı yatırımlarının gerçekleştirilmesini sağlamıştır.
İrlanda Kalkınma Ajansı (IDA) Yöneticisi David O’Donovan bir konuşmasında , İrlanda’da yabancı yatırımcı için bürokrasi ağı dışında bir yapı oluşturduklarını, İrlanda’nın başarılı olmasının en önemli nedeninin de siyasi konsensüsün olması olduğunu belirtiyor.
Çek Cumhuriyeti de son on yıl içinde DYY için çekici bir pazar haline gelmiştir. Avrupa’nın ortasında olması, Çek parasının değerinin durağan olması, iyi eğitimli işgücüne sahip olması gibi avantajlarının yanısıra Çekler de İrlandalılar gibi daha çok yabancı yatırım çekebilmek için bazı kolaylıklar sağlamıştır. Bunları şöyle sıralayabiliriz :
v Yeni kurulan şirketler için 10 yıl süreyle kurumlar vergisi alınmıyor, kurulu şirketler için de 5 yıl için vergi indirimi uygulanıyor.
v İstihdam yaratımı karşılığında ödenek veriliyor.
v Eğitim karşılığında ödenek veriliyor.
v Altyapısı hazır endüstriyel araziler düşük fiyatlarla yatırımcıya tahsis ediliyor.
v Hazine arazileri de düşük fiyatlarla yatırımcıya tahsis ediliyor.
|