imparator

Kriz ve Alınan Kararlar

17 Ağustos 1998’de hükümet aşırı değerli Ruble politikasına son vermiş kriz öncesi doların değeri 6.2 Ruble iken Mart 1999’da 24-25 Rubleyi bulmuş , böylece 1 Ruble 16 centten 4 cente düşmüş , değerinin ¾ ünü kaybetmiştir.

Bu dönemde alınan bir başka kararla iç borç ödemeleri dondurulmuş Rus firma ve bankalarının yabancılara olan borçlarına ait anapara ödemeleri 90 gün süre ile dondurulmuştur. 24 Ağustosta ise bu karaları alan Kriyenko Hükümeti düşmüş ve yerine 11 Eylül 1998’de Primakov Hükümeti gelmiş , bu hükümete duyulan güven krizin büyük bir hiperenflasyona dönüşmesini engellemiştir. 1998 Krizi sonunda ekonomi ilk defa 1997’de sağladığı % 0.8 gibi küçükte olsa büyümenin aksine % 4.6 küçülmüş , 1997’de ülkeye 6.2 milyar dolarla gelen yabancı sermaye 1998’de sadece 2.2 milyar olarak gerçekleşmiştir.

Rusya Krizi’nin Türk Ekonomisine Etkileri

Coğrafi yakınlığı nedeniyle Türkiye’nin önemli bir ticaret ortağı konumunda bulunan Rusya’nın yaşadığı kriz , 1994 Krizinden çıktıktan sonra yaralarını kısmen sarmış olan ancak gerekli olan özelleştirme , sosyal güvenlik reformu ve bankacılık sektörü reformunu gerçekleştirememiş olan Türkiye’yi olumsuz yönde etkilemiştir.

Türkiye’de bulunan yabancı sermaye Rusya örneğinden etkilenerek çıkış yapmış ancak krizin Türkiye’ye etkileri bununla sınırla kalmamıştır. Çünkü 1996 yılında 8.8 milyar dolar olarak gerçekleşen bavul ticaretinin önemli bir bölümünün sahibi Rusya’dır. Aynı şekilde % 7.8 ile ihracatımız içindeki pay sırasına göre Almanya’nın ardından 2 nci ve ithalatımız içinde 6 ncı sırada bulunana Rusya’da yaşanan olumsuzluklar Türkiye’yi derinden etkilemiştir.

Sonuçta bu ülkeye yönelik ihracatımız yılın ilk çeyreğinden itibaren önemli bir düşüş kaydetmiştir. Türkiye’nin daha riskli bir görünüm kazanması sonucunda borçlanma maliyeti de yükselmiş ve özelleştirme hedefleri bundan olumsuz etkilenmiştir.

İMKB’de yaşana panik satışlar sonucu Ulusal 100 Endeksi % 6.8 düşüş ile kaparken bono piyasasında faizler 11 puana varan sıçramalar yapmıştır.3 Dövizdeki olası sıçramayı önleme satışı sürdüren Merkez Bankasının döviz rezervindeki düşüş ise 3 Milyar dolara ulaşmıştır.


Türkiye'nin Rusya Federasyonu İle Ticari İlişkileri (Milyon$)1


YILLAR
İHRACAT
İTHALAT
DENGE
HACİM
İTH/GEN İTH
İHR/GEN İHR%
1992
438
1.040
-602
1.479
4,55
2,98
1993
499
1.542
-1.043
2.041
5,24
3,25
1994
820
1.045
-225
1.886
4,49
4,53
1995
1.238
2.082
-844
3.321
5,83
5,72
1996
1.512
1.912
-400
3,424
4,38
6,51
1997
2.057
2.174
-117
4.231
4,47
7,84
1997(1-6)
914
1.018
-104
1.933
4,57
7,36
1998(1-6)
776
1.071
-295
1.847
4,64
6,1


3 Dünya Gazetesi ‘’ Piyasalar Soros’un Tokadı İle Sallandı ‘’ 14 Ağustos 1998 , s.1

1 Dış Ticaret Dergisi , Ankara , 1998 , S.222