Gönüllü İhracat ve İthalat Kotaları
Bir ülkenin ithalatına kota uygulama yerine ithalatını yaptığı yabancı ülkenin üreticilerine ihracatlarını sınırlandırması mümkündür. İthalat kotaları ile
gönüllü ihracat kısıtlamaları arasındaki mümkün olabilecek tek fark devlet geliri etkisindedir. İthal kotaları uygulamasında devlet geliri belirsizdir. Yabancı ülke ihracatçıları, ülke ihracatçıları ya da ilgili ülke hükümeti duruma göre bu gelirden pay alabilirler. Gönüllü ihracat kısıtlamalarında ise ihracatçı ülkeler genellikle yüksek fiyatlardan dolayı daha çok yararlanır görünümündedir. Bundan dolayı da ihracatçı ülkelerin gönüllü ihracat kısıtlamalarını niçin kabul ettikleri anlaşılabilir.
İthalat kotaları ile gönüllü ihracat kısıtlamaları arasındaki diğer farklar, ticaret akımlarını kısıtlamalarında görülmektedir. Gönüllü ihracat kısıtlamalarının ithalat kısıtlamalarına göre birkaç nedenden daha az etkin oldukları ileri sürülmektedir. Bir kere gönüllü ihracat kısıtlamaları geçici olarak belirli bir zaman için müzakere edilirler. Halbuki ithal kotaları devamlı statüde tespit edilip uygulanırlar. Diğer taraftan gönüllü ihracat kısıtlamaları bütün arzcıları kapsamaz, halbuki ithal kotaları uygulanan malların tüm arzcılarını kapsar. Bu nedenle gönüllü ihracat kısıtlamalarında başka ülkeler yoluyla dolaylı olarak ilgili mal ithalatçı ülkeye girilir. Örneğin Japonya ABD7ye gönüllü ihraç kısıtlaması koyarak çelik ihracatını kısıtlamasına rağmen, Japon çeliği Kanada yoluyla ABD’ye girebilmiştir.
Son olarak gönüllü ihracat kotaları ihracatçı ülkenin gönüllü uygulamasının sonucu olduğundan, ithalat kotalarına göre uygulamada gayri ciddi olarak nitelendirilmektedir. Çünkü , ithalat kotalarını koyan ülkeler bunu tekyanlı olarak koyarlar ve uygulamasını da ciddi olarak izlerler. Halbuki gönüllü ihraç kotalarında durum böyle değildir. |