Uruguay Roundu sonuçlarına göre tarım ürünlerinin üretim ve ihracatında uygulanan desteklemeler ile ithalatın çeşitli şekillerde korunması şeklinde uygulanan politikalarda radikal değişikliklere gidilerek tarım ürünleri ticaretinin serbestleştirilerek libere edilmesi hedeflenmektedir. Daha önce Tokyo ve Kennedy Round’larında tarım ürünlerine uygulanan gümrük tarifelerinin, tarife dışı engellerin ve ihracat sübvansiyonlarının azaltılmasına yönelik tedbirler anlaşma kapsamında yer almış olmasına rağmen tarım sektörü ilk kez Uruguay Round'’a ayrı bir başlık altında ele alınmış ve çok taraflı ticaret kurallarına tabi tutulmuştur. Uruguay Round tarım müzakerelerinde, tarım sektöründe bir reform süreci başlatılarak, bu sektördeki ticaretin piyasa kurallarına göre işlemesini sağlamak amaçlanmıştır.
Uruguay Round’unun Türk tarım ürünleri ihracatına yapacağı muhtemel etkiler şu şekilde özetlenmektedir:
- Gelişmiş ülkelerin gümrük tarifelerini ortalama %36 oranında azaltacak olması Türkiye’nin bu ülkelere olan ihracatını olumlu yönde etkileyecektir. Türkiye özellikle tütün, kuru meyveler, bazı tahıllar başta olmak üzere özellikle üretimin talebin üzerinde olduğu birinci tarımsal ürünlerde ve özellikle işlenmiş meyve ve sebze ile başta makarna olmak üzere unlu mamullerde ihracatını artırabilecektir.
- Tarife dışı engellerin ortadan kalkacak olması, ülkemizin büyük bir üretim potansiyeline ve dış rekabet gücüne sahip olduğu domates ürünleri (salça) AB ülkelerine olan ihracatını önemli ölçüde artıracaktır. Uruguay Round sonuçlarına göre birliğe dahil Akdeniz ülkelerinde salça üretimine sağlanan büyük sübvansiyonların kaldırılması neticesinde bu ülkelerin salça ihraç fiyatlarının yükselmesi ülkemiz için ihracatta önemli bir avantaj yaratacaktır.
- AB Türkiye’den yapılan Fındık ihracatına uyguladığı tarife kontenjanı özellikle iç piyasada üretimin yoğun olduğu dönemlerde yaş meyve ve sebzeye uyguladığı tarife dışı engeller kaldırıldıkça ülkemiz bu ürünlerde ihracatını artırma imkanı bulacaktır. |