Hazar petrollerinin dünya piyasalarına taşınmasını, bu açıdna değerlendirecek olursak, bu sevkle ilgili üzerinde durulan Bakü-Supsa ve Bakü-Novorossisk Hatları tercih edildiği takdirde Karadeniz’deki deniz trafiği ve Boğazalar büyük bir yük bindirilmiş olacaktır. Bu açıdan petrolün boru hattı ile nakli en güvenilir yol olarak görülmekte, bu da Bakü-Ceyhan Hattı’nı ön plana çıkarmaktadır.
E. SONUÇ
Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra bağımsızlıklarını kazanan Cumhuriyetlerde bulunan petrol ve gaz rezervinin sevki konusu son yıllarda gündemi kurcalayan bir sorun teşkil etmiştir. Bu konuda büyük devletler ve petrol şirketleri hem ekonomik hem de politik çıkarlarla projeler öne sürmüşlerdir. Yeni bağımsızlığını kazanan devletlerse kendi başlarına bu taşımacılığın üstesinden gelemeyecekleri için bu ülkelere ve şirketlere ihtiyaç duymaktadırlar. Yukarıdaki çalışmamda da belirttiğim gibi bunların hangisinin gerçekleştirileceği konusunda tam bir görüş birliği mevcut değildir. Ve dünya bu yöndeki karar alıcıların tavırlarını beklemektedir. Politik ve ekonomik çıkarların ön planda tutulduğu bu oyunun daha uzun süre sonuçlanamayacağı beklenmektedir. |