Tekil Mesaj gösterimi
Alt 06-02-2007, 13:59   #2
imparator
Guest
 
imparator - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

Türkiye’de Taşkömürü

1993 yılı sonu itibariyle dünya rezervi 522 milyar 351 milyon ton, Türkiye rezervi ise 1 milyar 126 bin tondur. Türkiye’de taşkömürünün, kalite ve rezerv üstünlüğüyle sadece Zonguldak’ta bulunduğu biliniyor.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde, farklı tarihlerde kömürün yöre insanı tarafından kullanıldığı söylense de genel kabul gören 1829 yılında Uzun Mehmet’in Ereğli’nin Kestaneci köyünde kömürü bulduğudur. Dünyadaki gelişmeye paralel olarak Padişah 2. Mahmut’ta kömürün yurt içinde aranması emrini vermiştir. Ancak o süreçte üretim yapılmamıştır. Üretim 1848 yılında başlamıştır.
1848 yılında 1.Abdülmecit bir fermanla, Ereğli Kömür Havzasını kendi vakıfları arasına alır. (Hazineyi Hassa) Ardından Hazineyi Hassa İdaresi Havzayı yıllığı 300 altına, Galata Sarrafları’nın kurduğu Kömür Kumpanyasına kiralar. Galata Sarrafları yabancı kökenli ticaret erbabıdır ve dış ticaretle de ilgilidirler. Kömür tüm dünya için önemlidir ve Anadolu yani Zonguldak gelişmiş ülkelerin hedefidir.

Taşkömürü ve Zonguldak:
Zonguldak 1811’da küçük bir mahalledir. Çaycuma bucağının Gaca Köyü’ne bağlıdır. 1848’den itibaren kömürle birlikte büyümeye başlar. 1899’da ilçe merkezi kurulur. 1924’de il olur.
1854-55 yıllarında Kırım Savaşı sırasında Havzayı İngilizler işletir ve müttefikleri Fransızlarla donanmanın kömür ihtiyacını karşılarlar.
1870 yılında yabancı şirket sayısı artar, üretim 65 bin tona, 1875 yılında 172 bin tona çıkar.
1890’da Fransız, Belçika, Alman ve İtalyan şirketleri havzaya yerleşir. 1896 yılında, uzun yıllar Zonguldak’ta kalacak olan Fransızların “Ereğli Şirketi Osmaniye”si, mühendis ve teknik elamanlar getirir, 1970 yılına kadar sözleşme yapar. Demir yolları ve limanlar kurar. Bu dönemde Havza’da Ruslar ve yerli Ermenilerle, Rumların Şirketleri de vardır.
Dünyada kömürün öneminin artmasıyla Zonguldak Kömür Havzasında 1907 yılı üretimi 736 bin tona, 1911 üretimi 904 bin tona ulaşır.
Üretim ve ihracat artarken sadece Zonguldak ve çevre köylerden değil yakın illerden gelen insanlarla Zonguldak’ta büyür.
Gelişmiş Emperyalist ülkelerin gözü Zonguldak’tadır. 1914 yılında 1. Dünya Savaşı ile birlikte Almanlar Kömür Havzasının yönetimini ele alır. Bir Alman albay, Harp Akademisi Merkezini yönetir. Fransızlar Havza’dan ayrılır. 1914 üretimi 625 bin tona düşer. Rus donanmasının baskısıyla 1917 yılı üretimi 160 bin tona kadar geriler.
Birinci Dünya Savaşının galipleri arasında yer alan Fransızlar, sermayelerini korumak bahanesiyle Zonguldak Merkezini işgal ederler. 1921 de işgal kalkar. Bu dönemde Merkezi İstanbul’da bulunan “İtilaf Kuvvetleri Kömür Komisyonu” Havzanın idaresini ele almıştır.
  Alıntı ile Cevapla