Reeskontİşlemininİhtiyariliği
Vergi Usul Kanunu’nun 281 ve 285. maddelerine göre bankalar, bankerler ve sigorta şirketleri, senede bağlı alacak ve borçlarını reeskonta tabi tutmak zorundadırlar.
Ancak bankalar, bankerler ve sigorta şirketleri dışında kalan ve bilanço esasına göre defter tutan vergi mükellefleri vadesi gelmemiş senede bağlı alacak ve borçlarını reeskonta tabi tutup tutmamak konusunda Vergi Usul Kanunu’na göre seçimlik hakka sahiptirler.
Ancak Maliye Bakanlığı, 1 Sıra Numaralı Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği ile reeskont hasaplanmasını zorunlu kılmıştır. Daha sonra 4 numaralı Tebliğ’de 1994 yılı için bu zorunluluğun aranmayacağı belirtilmiştir. Alacak senetleri reeskontu gider niteliğinde düzenleyici bir hesaplama olduğu için, reeskont ayırmak istemeyen firmalar Muhasebe Sistemi Uygulama Tebliği uyarınca reeskontu hesapladıktan sonra, kanunen kabul edilmeyen gider olarak muhasebeleştirebilirler. Zaten Maliye Bakanlığı Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği ile zorunlu kılanan muhasebe sisteminin vergi kanunları ile uyumsuzluğunu gördüğü için 4 sıra numaralı Tebliği ile “Bilanço Esasına Göre Defter tutan Mükelleflere Ait Ticari Kardan Mali Kara Ulaşmak İçin Yapılan Hesaplamayı Gösteren Bildirim” yayımlanmış ve bu bildirimin doldurulması zorunluluğu getirmiştir. Bu bildirimde “Ticari Kara İlave Edilecek Gider ve İndirimler” bölümünün “Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlar” kısmanda reeskont faiz giderlerine yer verilmiş olması da böyle bir işlemin yapılabiliğinin Maliye Bakanlığınca da kabul edildiğini göstermektedir. Bankalar ve bankerlerle sigorta şirketleri alacaklarına reeskont uygulamak zorundadırlar. Bu firmalar için ihtiyarilik söz konusu olmadığından alacak senetleri üzerinden hesapladıkları reeskontları dönem hesaplarına yansıtmak zorundadırlar.
Öte yandan Vergi Usul kanunu’nun 285. Maddeinin son fıkrası uyarınca alacak senetlerini değerleme gününün değerine irca eden mükellefler, borç senetlerini de aynı şekilde işleme tabi tutmak zorundadırlar. Bir başka ifade ile alacak senetlerini reeskonta tabi tutarak hesapladığı reeskont tutarını gider yazan mükellefler, aynı şekilde borç senetlerini reeskonta tabi tutarak hesaplayacakları reeskont meblağını da gelir olarak hesaplarına yansıtmak zorundadırlar.
Vergi Usul Kanunu Açısından 8bankalar, bankerler ve sigorta şirketleri hariç) reeskont işlemi ihtiyari olmasına karşın SPK’ya tabi şirketler açısından reeskont mecburidir.
|