Bireysel ve grup akordu Bireysel akord sistemi çalışanın kendi üretiminin ölçülebildiği durumlarda işçiyi daha çok çalışmaya ve üretime özendirmek için tercih edilir. Grup akordu ise bireysel üretimin ölçülemediği ve grup çalışmasının egemen olduğu durumlarda uygulanır. Bu durumda işletmede grubun ortak çabası sonucu ortaya çıkan üretim miktarına göre grup akordu hesaplanır. 2.4.5 Primli ücret sistemleri Primli ücret sistemleri çalışanın verimli çalışmasını ödüllendirmek, firmanın karlılığını yükseltme amacı güder. Bu sistemlerde çalışana zaman ya da parça başına dayanan bir temel ücret garanti edilmiş ve daha sonra üretimdeki artışa göre primler dağıtılmaktadır. Üretimde belirli düzeyin aşılması durumunda ödenen primlerin hesaplanışında farklı yöntemlerin izlenmesi sonucu birçok sistem geliştirilmiştir. Bunlar; 2.4.5.1 Bedaux sistemi Bu sistemde bir işin standart süresi zaman ve hareket etüdleriyle hesaplanır. Bunlar devamlı kontrol edilir. İş için tayin edilen sürenin 1 dakika 1(B) bedaux birimiyle gösterilir. Bu birim, normal çalışanın, normal çalışma temposuyla, işin ağırlığı ve dinlenme süreleri göz önüne alınarak hesaplanır. Bu sistemde yapılan iş karşılığı kök ücret garanti edilmiştir. Hesaplamada işin normal koşullarda kaç (B) olduğuna bakılırsa temel ücret saptanır. Daha sonra bu iş için kaç (B)’lik çaba harcandığı ve zamandan arttırım sağladığı hesaplanır. Sistemde tasarrufun %75’i işçilere, %25 memur ve yardımcı işçilere gitmektedir. Örnek olarak; 1 dak = 1 Bedaux birimi 8 saat çalışılıyor = 480 Bedaux birimi 250 parça gündelik üretim 1 parça = 3 Bedaux birimi eşitliği varsa Saat başı ücret 60.000TL 250 x 3BB = 750 BB günlük üretim 750 BB – 480 BB = 270 BB belirlenen miktardan fazla üretilen 270 / 60 = 4,5 saatlik prim hesaplanır Prim miktarı = 60.000 x %75 x 4,5 = 202.500TL Esas ücret = 60.000 x 8 = 480.000TL Toplam ücret = 682.500TL |