[Meric]

Boğaz sularının düzeyinde, akıntılardan başka küçük ölçekli bazı değişimler de görülür. Bunların en önemlisi mevsimlik olanlardır. Genellikle ilkbahar aylarında yükselen boğaz suları sonbaharda alçalır. Bu düzey değişikliğinin genliği, boğazın çeşitli kesimlerinde farklı olmak üzere 10-20 cm kadardır. Bundan başka boğaz sularının düzeyinde 5 cm’ yi geçmeyen genlikte ve 10 cm genlikte seş olayları gözlenir.

Karadeniz’ in yaşamdan yoksun derin sularıyla alışverişi olmayan ve oksijen bakımından zengin boğaz suları, balık yaşamı yönünden çok olumlu bir ortamdır. Mevsimlik balık göçlerinin Karadeniz ile Marmara, Ege ve Akdeniz arasındaki yolunu oluşturması, boğaza balıkçılık açısından önemli bir üstünlük sağlar. Bu özelliklerine karşın İstanbul’ un kentsel atıklarıyla yoğun biçimde kirlenen Marmara Denizi ile İstanbul Boğazında miktar ve çeşit olarak eskiye oranla çok daha az balık yaşamaktadır. Günümüzde, bir kolektör sistemiyle toplanan sanayi ve kent atıklarının, kimyasal arıtmadan geçirilmeksizin Marmara’ ya ve boğazın alt akıntısı aracılığıyla Karadeniz’ in dibine gönderilmesini amaçlayan büyük bir proje yürültülmektedir.

Boğaziçi adıyla anılan İstanbul Boğazı kıyıları bugün, kuzeyinde küçük bir kesim dışında tümüyle yoğun bir yerleşim alanı durumundadır. Bütün yasal düzenlemelere karşın düzensiz kentsel yapılaşma nedeniyle Boğaziçi, doğal güzelliklerin ve tarihsel yapılarının oluşturduğu zengin kültür değerlerini yitirmektedir.

İstanbul Boğazı, iki yakası arasında ulaşımı zorlaştıracak ölçüde geniş değildir. Gemilerin seyrini engelleyecek sığlık ve kayalıkları bulunmayan yeterli genişlikteki bir suyolu olarak çok eski çağlardan beri önemli bir deniz ulaşım eksenidir. Haliç gibi doğal bir limanı olması da boğazın bir başka özelliğidir. Bu önemli suyolundaki deniz trafiğinin yoğunlaştığı ve bazı kazaların oluştuğu günümüzde, yanıcı ve patlayıcı maddeler taşıyan gemiler boğaz ile çevresindeki yerleşmeler için büyük tehlike yaratmaktadır.

Boğazın Asya ve Avrupa yakaları yapılan iki asma köprüyle birbirine bağlanmıştır. Uluslar arası deniz hukuku açısından İstanbul ve Çanakkale boğazlarından geçiş hakkı Montreux Sözleşmesi’ yle ( 20 Temmuz 1936 ) düzenlenmiştir.