BÖCEĞİN ÜREME YİYİMİ
Bir karaağaç kabuk böceği, üreme yerinden çıkar çıkmaz beslenme yiyimi yapılacak ve yumurta bırakma galerileri için yer aramaya başlar. Bu böceklerin çiftleşme ve yumurta bırakma ipinden önce, canlı karaağaçlarda genellikle beslenme yiyimi yapmalarına rağmen, bu yiyimi yapmaları mutlaka lüzumlu değildir.Böceklerin kendilerine uygun üreme yerleri araştırmaları bütün vejetasyon mevsimi müddetince arazide devam eder ve gerçekleşir. Ergin böcekler olarak çıktıkları yerlerden 25 km’den daha fazla mesafelere yumurta bıraktıkları bilinmektedir (Sümer,1984).
Ergin böcekler, genç erginler meydana getirmek için ölü ve ölmekte olan karaağaç materyalini tercih etmelerine rağmen. daha çok zayıflamış fakat canlı olup sonunda ölecek ve böceğin hayat devrelerini kolayca geçirebileceği ağaçlara saldırma girişiminde bulunurlar.Bu durum bilhassa karaağaçların uzun süren kuraklık devrelerine maruz bulundukları yörelerde ortaya çıkar. Son yıllarda artan çevre kirliliği karaağaçları da olumsuz yönde etkilemiş ve zayıf düşüp, ölmelerine neden olmuştur. Ercin böcekler için yumurta bırakma yeri olarak bu ağaçlar idealdir.
Karaağaçların bulunduğu yörelerde yayılan kabuk böcekleri, karaağaçların büyük ölçüde öldürüldüğü, kesildiği veya yaralandığı her yerde hızlı artış göstermektedir. Kabuk böceği üreme yiyimi için uygun olan, yani ölü, zayıflamış, kuraklığa maruz karaağaç materyalinin azalması maksadıyla yapılan her faaliyet bu sahada böcek sayısının azalmasına büyük ölçüde katkıda bulunacaktır.
Eğer karaağaç kabuk böcekleri, Ceratocystis ulmi mantarını vücudunun üzerinde veya içinde taşıyorsa, üreme galerilerini yaptığı zaman, mantarı ölü ve ölmekte olan ağaç veya kesilmiş ****un içerisine yerleştirir ki burada mantar parazit veya saprofit olarak ölü materyalde gelişebilir. Daha sonra bu üreme galerisinde gelişen yeni genarasyonun ergin böcekleri sporlara temas ederler ve vücutlarında onları taşırlar, daha sonra bunları beslenme yiyimi yaptıkları zaman canlı karaağaçların dokuları içerisine sokarlar. Bu yolla karaağaç ölümü hastalığı, ergin böceğin aktif olduğu bütün dönem müddetince uzak mesafelere götürülebilir (Sümer, 1384),
Hastalığın bulunmadığı yöreler, kabuk böcekleri ve Ceratocystis ulmi tarafından yayıldığında, ilk hastalıklı ağaç görüldükten birkaç yıl önce mantar, böceğin ölü ****daki üreme galerilerinde saprofit olarak bulunabilir. Bunun sebebi, muhtemelen böceklerin üreme kanallarına mantarı, canlı ağaçlardakinden daha sık olarak yerleştirdiğidir.Bununla beraber, kabuk böceklerinin yer ettiği bir bölgede bir kere hastalık görüldükten sonra, kontrol önlemleri alınmazsa hastalık çok hızlı artar. |