1. Hastalığın taşıyıcısı olan kabuk böcekleri tarafından üreme yiyimi için aranan karaağaç materyalinin yok edilmesi yolu ile böcek populasyonunun azaltılması.
2. Sağlıklı karaağaçların, kabuk böceklerinin beslenme giyiminden korunması.
3. Hasta bir ağaçtan komşu sihhatli ağaçlara, bunların temas eden kökleri yolu ile hastalığın etmeni olan C. ulmi mantarının toprak altından geçmesinin önlenmesi.
4. Karaağaç ölümü hastalığına dayanıklı ağaçlar yetiştirilmesi.
3. 2.1. KORUMA YÖNTEMLERİ
Karaağaç ölümü hastalığının etkili olarak kontrolü bakımından sağlık korunması tedbirleri önemlidir. Bu koruma mümkün olduğu kadar erken, bir bölgede karaağaç kabuk böceği saldırısı olur olmaz başlatıldığı takdirde etkili olmaktadır. Yani bir koruma programı uygulamak için mutlaka hastalık ortaya çıkmasını beklememek gerekir.
Mantar-böcek ilişkisinin hastalık meydana getiren hayat devrini bozmak için şöyle bir korunma programı takip edilmelidir. Nisan ve Eylül ayları arasında hastalığın simptomlarını gösteren bütün karaağaçlar 30 gün içerisinde yok edilmelidir. Böylece, hastalık etmeni mantarı daha sonra sıhhatli karaağaçlara taşıyacak olan kabuk böceklerinin bu materyal üzerinde kolonize olmaları önlenecektir (Sümer, 1984).
Karaağaç kabuk böcekleri için üreme yerleri olarak hizmet görebilecek bütün karaağaç materyali ortadan kaldırılır. Sözü edilen **** materyali, istiflerdeki tomruklar, ağaçlar ve kalın dallarıdır ki bunlar kuraklıktan zayıflamış, fırtınadan yeni yaralanmış, hastalıkla öldürülmüş olabilir. Düşük kaliteli olup da tek tek veya meşcere halinde bulunan karaağaç fertlerine de yüksek kaliteli olanlara yapıldığı kadar koruma ihtimamı göstermek gerekir.
Kesim işi tamamen ölmüş ve ağaç tepesinin yarısından fazlasının öldürülmüş olduğu karaağaçlarla sınırlandırılmalıdır. Yani, infekte olmuş bulunan bazı ağaçlara iyileşme şansı verilmelidir. Kesim toprak seviyesinden yapılarak kabuk soyulmalıdır. Bir yörede bu hastalığa karşı insektisidlerle mücadele yapılmayacaksa, ya ağacın tamamının yakılması veya kerestesinin kullanılması gerekiyorsa yalnızca kabuğunun uzaklaştırılması ve yakılması suretiyle bütün kabuk materyali yok edilmelidir. Karaağaç kabuğu iki yıl kadar kabuk böceği üreme yiyimi için uygun kalır. Bu devreyi geçmiş olan, yani toprak üzerinde böyle uzun zaman kalmış olan ağaçlarla uğraşmaya gerek y oktur (Sümer, 1984).
Kabuk böceklerinin üreme yiyimi yaptıkları yerleri sistemli şekilde aranır ve tahrip edilir. Böcekler dikili ağaçlardan başka tomruk ve kütüklere de yumurta bırakabilir ve genç erginler üretebilirler. Saldırıya uğramış olan bir karaağaç ****u için yapılması gereken muamele, kabuğu ile beraber yakmaktan veya toprağa gömmekten ibarettir.
Yukarıdaki korunma önlemlerinin yerine getirilmesiyle kabuk böceklerinin hızlı artışı önlenir, bunların sayısındaki azalma ne kadar erken başlarsa hasta ağaçlar o kadar geç ortaya çıkar ve hastalanmalar azalır. Böcek sayısının azalması ve böylece püskürtülen ilaçların etkili olma ihtimalinin artması imkanı doğar. Korunma önlemleri sayesinde hastalığa sebep olan mantarın üreme organları ve sporlarının bulunduğu yenik kanallarındaki hastalık ocakları tahrip olunmuş olur. Ayrıca diğer zararlı mantar ve böcekleri barındıran ölü ve ölmekte olan ağaç kısımları ortadan kaldırılmış olur (Sumer, 1984). |