imparator

Karaağaç Tomruklarına İnsektisit Uygulaması

Kabuğun yakılması bir alternatif olmasına rağmen, zaman zaman arazideki istif yerleri ve kereste depolarında, karaağaç tomruklarında böcek kolonizasyonlarının önüne geçmek veya ön­ceden kölenize olmuş tomruklardan böceklerin ergin halde çıkı­şına engel olmak amacıyla insektisid püskürtmesi uygulanır. Bu amaç için, bir benzenhegzaklorür (C6H12Cl6) olan % 25'lik gamma BHC (Ticari adı Strykol BHC veya Lindane'dir), parafin veya başka bir hafif yağ da emilsiyon ha­line getirilerek kullanılır. Püskürtme yüksek güçlü bir aletle yapılır, elle çalışan püskürtücüler ancak az miktarda tomruk ilaçlamak için uygundur (Sümer,1984). Püskürtme Mart ve Nisan 'da kabuk kuru olduğu zaman ya­pılır, çok soğuk havalardan kaçınılır, istif sahasının her metrekaresine bir litre ilaç hesap edilerek, bunun l/-2/3 kısmı tomrukların arasına ve kesit yüzeylerine, kalanı da istifin dışa gelen kısmına püskürtülür (Sümer,1984).
KARAAĞAÇ ÖLÜMÜ HASTALIĞININ VE KONTROLÜNÜN AYLARA GÖRE DURUMU

HAZİRAN:
Kabuk böceği erginleri çıkmaya devam eder. Mecburi ol­mayan beslenmesinden sonra zayıflamış veya hasta karaa­ğaçlarda toplanarak üreme kanalları yakarlar bu kanal­larda çiftleşme olur ve her dişi elli kadar yumurta bırakır.
Yaprakların solma, sararma ve esmerleşmesi olarak beli­ren hastalığın ilk simptomları gözükür.
TEMMUZ:
Yumurtadan bir hafta içinde gelişen larvalar 4-5 hafta boyunca kabuk ve **** arasında kanal açarlar, iletim borula­rına paralel giden bir ana kanal ve buna dik olarak çok sa­yıda ışınsal kanal açılır.
AĞUSTOS:
Her olgun larva bir pupa yapar ve 1-2 haftada ergin forma dönüşür, ikinci generasyon erginler çıkmaya başlar. Ke­sim yapmak üzere, ölü ve tepesinin yarısından fazlası ölmüş olan karaağaçlar işaretlenmelidir.
EYLÜL:
Ergin böceklerin çıkması, bunların taşıdığı mantar sporlarıyla hastalığın yayılması ve üreme yiyimleri devam eder. Ergin böcekler sağlıklı ağaçlarda beslenirler, ilk generasyona ait böceklerin mantar spor­ları taşıması sonucu hastalanmış olan karaağaçların bir kısmı ölmüştür. Ve şimdi bunlar ilk generasyon için beslenme yiyimi yeri olarak kullanılabilir. Ayın ortasından itibaren yapraklardaki hastalık simptomları sonbahardaki renklerle karıştırılabilir, hastalığın teşhisi bakımından dikkatli olmak gerekir. Ağaç tepesinde sürgünlerin yana kıvrık bir şekil alması ve sağlıklı şişkin tomurcukların bulunmaması bu zamandaki simptomlardır. Bu gözlemleri kuvvetlendirmek için böcek kanallarından larvalar araş­tırılır.
EKİM:
Ilık bölgelerde bu ayda da yumurtadan çıkan larvalar­dan kısmen üçüncü generasyon erbinler meydana gelebilir.
KASIM-ARALIK – OCAK:
Böcek bakımından bir faaliyet yoktur. Daha önce işa­retlenmiş bulunan ağaçlar kesilir ve yakılır.
ŞUBAT:
Karaağaçlardan çiçeklenmeye başlayabilir ve çiçeklenme oluşturmayan karaağaç fertlerinin böcek ile kolonive olmuş bulunduğu ihtimal dahilindedir. Ayrıca artan ağaçkakan faa­liyeti de bir ağacın böcekli olduğunu gösteren belirtidir.
MART:
Kesilmiş ****lar ve ağaçlardaki larvalar, ılık gün­lerde gelişmelerini tamamlarlar.
NİSAN:
Gelişmesini tamamlayan her larva, karaağaç kabuğunun altında bir pupa yapar ve ergin böcek haline gelir. Ayın so­nundan önce, depolardaki tomrukların püskürtme yoluyla ilaçlanması, bütün kesme ve yakma işleri tamamlanır.
MAYIS:
İlk generasyonun ergin böcekleri dışarı çıkmak için kabukta delik açar, yayılır ve yakınındaki sağlıklı karaa­ğaçlara saldırırlar. Bunlar, hastalığın etmeni olan manta­rın yapışkan sporları ile bulaşır. Ve 2-4- yaşındaki sürgün­lerde karaağaçlara hastalığı taşı­mış olurlar.