[GoD of WaR]

Hastalıklar
Çocuklarla hastalıkları bir arada düşünmek bile insanı üzüyor. Ancak şu bir gerçek ki büyüme süreçleri boyunca çocukları birçok hastalık bekliyor. Onların hiç hastalanmamalarını sağlamak imkansız ama hastalıkları tanıyarak, bilinçli bir ebeveyn olmak zor değil. Merak edilen tüm hastalıklar bu bölümde yer alıyor.

HEPATİT A - HEPATİT B
Çocuklarda virüs kaynaklı karaciğer hastalığı sık görülür. Bunlar genellikle Hepatit A ve B tipi virüslerdir ve aşılarıvardır. Hepatit yavaş yavaş ortaya çıkan ve kendini belli etmeyen bir şekilde başlar. Çocuk yorgundur, iştahı kapanır,karnı ağrır, kusar. Bazen ufak bir döküntü yapar , mafsalları ağrır. Birkaç gün sonra rengi az- çok sararır, idrarı azdırve çok sarıdır, kakası ise renksizdir. Çoğu zaman bu belirtiler çok hafif olur, çocuk yalnız yorgunluktan şikayet eder.Laboratuar tahlilleri teşhisin konulmasında yardımcı olur (Transaminaz yükselir vs.) HEPATİT A
Hepatit A virüsünün neden olduğu karaciğer iltihaplanmasıdır. Hepatit B’den daha çok görülür, hastalık basit birşekilde gelişir, komplikasyon yapmaz. 2-3 hafta içinde geçer. Tedavisi dinlenmektir.
Bulaşma: Virüs sudan, pis yiyeceklerden , kakadan ve mide yoluyla geçer. En önemli tedbir her yiyeceğin özenleyıkanması, ellerin temiz olmasına dikkat edilmesidir. Bir hasta ile temas edilince gamma globulin iğnesi erkendavranılırsa hastalığı önleyebilir. Hapatit A virüsü belirtilerini ortaya çıkmasından 2-3 hafta önce ve hastalığın birinci haftası boyunca enfektekişinin dışkısından atılabilir. Kan ve salgılar bulaşıcı olabilir.
Belirtiler: Hepatit A ile ilgili belirtiler grip benzerleridir. Fakat deri ve gözler sarı olabilir. Bunun nedeni karaciğerinbilirubinini süzememesidir.

• Sarılık
• İştahsızlık
• Yorgunluk
• Hafif ateş
• Koyu idrar
• Yaygın kaşıntı
• Renksiz veya kil rengi dışkı

Risk faktörleri:

• Şifa yurdu çalışanları
• Huzur evlerinde çalışanlar
• Rehabilitasyon merkezlerinde çalışanlar
• Ailesinin bir üyesinde yeni Hepatit A enfeksiyonu bulunanlar
• Asya,Güney ve Orta Amerika’ya göç veya seyahat edenler

Korunma:
Hijyene dikkat edilmelidir. Tuvaletten sonra eller yıkanmalıdır. Eğer etkilenmemiş kişinin kanı, dışkısı veyaherhangi vücut sıvısıyla temas edilmişse kirli alan iyice temizlenmelidir. Bu şekilde virüs geçişi azaltılabilir
Aşı: Hepatit A aşısı 2 seferde 1 ay arayla yapılır. 6-12 ay içinde de bir rapel yapılır. Aşı risk grubundaki insanlaratavsiye edilir: Seyahat edenler , kreş personeli, mutfak personeli, ailede hastası olanlar vs. Bebeklerde aşı sistematikolarak yapılmaz ,çünkü hastalık zararsızdır.
HEPATİT B
Hepatit B virüsünün neden olduğu karaciğer iltihaplanmasıdır. Hepatit A’dan daha az görülür. Bu hastalık dahatehlikelidir; çünkü kronikleşebilir. Kan ve cinsel yolla bulaşır. Aşı, bir çok ülkede mecbur tutulmuştur.
Genel olarak hepatit B seksüel geçişli hastalık olarak değerlendirilir. Hepatit B kirli , bulaşmış kan ya da kanürünleriyle de bulaştığı için “serum hepatiti” olarak da adlandırılır.
Doktorlar, hemşireler, acil durum personeli gibi sağlık çalışanları ve kan ile çok kolay bulaştığı için damar içi ilaçkullanıcıları (bağımlıları) hepatit B açısından yüksek risk grubu içindedirler.
Hepatit B’li anneden doğum öncesinde cenine geçiş diğer bir geçiş şeklini oluşturmaktadır.
Hepatit B virüsüyle bir kez enfekte olmuş kişilerin yaklaşık % 10 unda kronik kalıcı enfeksiyon ( kronik taşıyıcıdurum ) gelişir. Bu gruptaki insanların bir kısmında siroz veya karaciğer kanserine götüren yavaş fakat ilerleyicikaraciğer hasarı gelişir.
Hepatit B uzun bir inkübasyon ( kuluçka dönemi ) dönemine sahiptir. Erken belirtiler çeşitli deri döküntüleri veeklem ağrısı olabilir. Sistemik belirtiler ateş , kırıklık ve karın ağrısı veya rahatsızlığını içerebilir. Eninde sonundagözlerin beyazında ve deride sarılık görünür hale gelir. Sarılık çoğunlukla koyu idrar ve kil renkli (soluk renkli )dışkıyla ilişkilidir.
Hepatit B ciddi bir hastalıktır ve akut evre boyunca ölüm oranı yaklaşık %1’dir. Rapor edilmiş hepatit B oranı her 10.000 kişiden 2’sindedir. Fakat birçok vaka belirti vermediğinden, tanıkonmamış ve rapor edilmemiş olduğundan gerçek ( doğru ) oran daha yüksek olabilir. Her 1000 hamile kadından birikronik hepatit B taşıyıcısıdır.
Kazanılmış hepatit B enfeksiyonu için en yüksek risk taşıyan insanlar :

• Homoseksüel veya biseksüeller
• İntravenöz ( damar içi ) ilaç kullanıcıları
• Çok partnerli kadınlardır.

Hepatit B aşısı

• Sağlık çalışanları ,
• Hemodiyaliz hastaları,
• Bir çok defa kan transfüzyonu gereken kişiler ve
• Yeni doğanlarda hepatit B’nin azalması için yeterlidir.

Korunma :
Hepatit B , kronik enfeksiyon sonrası uzun dönemde yetmezlik ve karaciğer kanseri oluşma sıklığını arttırmaklasonuçlanan akut bir hastalıktır.
Bağışlanmış kanların taranması , kan transfüzyonundan sonra hepatit B gelişme olasılığını azaltmıştır. Kanverenlerin ilk taramalar sırasında ilaç kullanımı ve cinsel yaşamları ile ilgili anket doldurmaları gerekmektedir ( bu aynızamanda AIDS geçişine karsı korunmak içinde gereklidir. ) Kan toplandıktan sonra hepatit B’nin transfüzyon alıcısınageçmediğinden emin olmak için kanda birkaç serolojik test yapılır.
Yüksek risk grubundaki insanlar için hepatit B aşısı vardır. Alışılmış güvenlik önlemi olarak , taşıyıcılık durumu bilinmeyen kişilerin kan ürünleriyle temastan kaçınılmalıdır. AIDS için de bu güvenlik sağlanabilir .
Önceden hepatit B geçirmiş veya hepatit B ile enfekte olup aşılanmamış kişilerle cinsel temastan kaçınılmalıdır.Her zaman güvenli cinsel ilişki alışkanlığı edinilmelidir.
Prezervatifler sürekli ve uygun bir şekilde kullanıldıkları zaman hepatit B nin yayılmasını azaltabilir; hatta yokedebilirler. Aşılanmamışsanız ve cinsel partnerinizin durumundan emin değilseniz her zaman prezervatifkullanmalısınız.
Dikkat: Hepatit B pozitif anneden doğmuş bebeklere onları enfekte olmaktan koruyan özel bağışıklık dizileriuygulanır. Bunlar hepatit B immünoglobülin, doğumdan hemen sonra hepatit aşısı ve birkaç hafta sonra hepatitaşısının tekrarını içerir.
Belirtiler

• sarılık
• yorgunluk
• iştahsızlık
• bulantı-kusma
• tat bozukluğu
• karın ağrısı
• hazımsızlık
• eklem ağrısı
• depresyon
• kırıklık
• hafif ateş
• yaygın kaşıntı
• soluk veya kil renkli
• karaciğer üzerinde nokta duyarlılığı ( hassasiyeti )
• burun kanaması belirtileri

Tanı/Teşhis

• Pozitif hepatit B yüzey antijeni
• Pozitif hepatit B çekirdek antijeni
• Yükselmiş karaciğer enzimleri
• Karaciğer biyopsisi

Hastalık aşağıdaki test sonuçlarıyla değişiklik gösterir :

• Vitamin B 12
• RT3U ( resin T3 uptake ) ( kanda resin T3 alımının ölçüldüğü testtir)
• PT ( serumda protrombin zamanın ölçüldüğü testtir. )
• idrar porfirini
• PBG ( porfobilinojen )
• Karaciğer sintigrafisi
• serum lösin aminopeptidaz
• idrar lösin aminopeptidaz
• LDH izoenzimleri
• LDH ( laktat dehidrogenaz )
• serum demiri
• gama glutamil tanspeptidaz
• delta-ALA ( delta- aminolevülinik asit )
• kompleman komponenti 3
• kan sayımı
• idrar bilirubini
• bilirubin
• AST ( aspartat transaminaz )
• ALT ( alanin transaminaz )
• alfa fetoprotein
• ALP ( alkalin fosfataz ) izoenzimiALP
• aldolaz aalbümin
• 5’nükleotidaz

Tedavi
Akut hepatitin spesifik tedavisi yoktur.
Belirtiler ağırlaştığında akut faz boyunca istirahat önerilebilir.
Akut hepatitli insanlar alkol ve diğer karaciğere zararlı olan maddelerden kaçınmalıdırlar.
Kronik hepatitli bazı insanlar alfa-interferon tedavisine yanıt verebilirler
Prognoz/Hastalığın gidişi
Akut hastalık çoğunlukla iki-üç haftada yatışır ve karaciğer on altı hafta içinde normale döner.
Enfekte insanların %10 unda kronik hepatit gelişebilir.
Hepatit B’li insanlarda karaciğer kanseri görülme sıklığı genel populasyondan daha yüksektir.
Hepatit B , akut hepatit B vakalarının yaklaşık %1 inde öldürücüdür.
Komplikasyonlar/Riskler

• Kronik hepatit
• Siroz
• Karaciğer kanseri