Tekil Mesaj gösterimi
Alt 13-10-2008, 15:46   #12
Gokhan
Gogo
 
Gokhan - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 

01.10.2008 TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞ OLAN SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU İLE YÖNETMELİKLERİNDEN ÖNEMLİ NOTLAR
Yapılan yeni düzenlemelere maddeler halinde değinilmiştir.
· Bu kanunda Eski SSK- 4/a' , Eski Bağ-Kur'lular 4/b' ve Eski Emekli Sandığı iştirakçileri 4/c'li olarak anılmakta ve sigortalı olma açısından kanun bu 3 statüyü korunmaktadır. (Yani 5510 sayılı kanunun 4.Maddesi )
· Bakmakla yükümlü olunan kişi ; eş çocuk ana baba, çocuk 18 yaşını doldurmamış ve lise dengi okul okuyor ise 20 yaş yüksek öğrenim halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan ile yaşına bakılmaksızın evli olmayan malul çocukları kapsayacak.
· Emekli aylıkları artık enflasyonun değişim oranı kadar artırılabilecek. Emekli aylıklarının hesaplanmasında tüfe+GSYİH' nın tamamı alınarak hesaplanmaktaydı. Yeni yasa ile GSYİH' nın %30u hesaba katılacaktır.
· Bu durumda 2008 ve sonrasında kazançlar güncellenirken artış hızının düşmesine bağlı olarak kazançlar daha az artacak ve dolayısıyla emekli aylıkları düşecektir.
· Emekli olamamışlar için 1 ekim tarihi itibariyle emekli aylıkları hesaplanacak ve hesaplanan bu emekli aylığı ileride emekli olacakları yıla kadar her yeni yıl güncellemesinde yeni katsayı ile arttırılacaktır. Bu durumda % 70 daha eksik artacaktır.
· SSK bağkur ve emekli sandığına tabi çalışanlar emeklilik başvurularında son 7 yılda en çok hangi kuruma prim ödemişse o kurumdan emekli edilmekteydi. 01.10.2008 tarihinden itibaren tüm çalışma yaşamı içinde en çok hangi kuruma prim ödenmiş ise o kurum tarafından emekli olacaktır.
· Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olmayan kurucu ortakları 01.10.2008 tarihinden itibaren 6 ay içinde başvurmaları halinde sigortalılıkları devam edecektir. Başvuru yapmayanların sigortalılığı 01.10.2008 tarihi itibariyle sonlandırılacaktır.
· Ortak olmayan yönetim kurulu üyeleri sigorta kapsamına alınmıştır.
· Staj yapan üniversite öğrencileri, usta öğrenciler, hükümlü ve tutuklular iş-kur kursiyerleri sigorta kapsamına alınmıştır.
· SSK kapsamında 1 Ekimden önce sigortalı olan ya da emekliliği hak edenler için, emeklilik sonrası çalışmaya devam etmeleri durumunda yüzde 30 oranında sosyal güvenlik destek primi ödenecek. Bu oranın yüzde 7,5'ini çalışan, geri kalan kısmını işveren karşılayacak. Ayrıca yapılan işin niteliğine göre yüzde 1-6,5 iş kazası ve meslek hastalığı primi yine işveren tarafından ödenecek. Çalışan isterse, sosyal güvenlik destek primi yerine diğer sigorta kollarının primlerini ödeyip emeklilikteki aylığını artırabilecek.1 Ekimden sonra sigortalı olup emekliliği hak eden birisi sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışamayacak. Emekli bir sigortalı çalışmak istediğinde emekli aylığı kesilecek. Bağ-Kur kapsamında emekli olup yine Bağ-Kur kapsamında iş yapan kişiler, emekli aylığı kesilmeden yüzde 12 oranında sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışabilecek. Bu oran, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren her yıl 1 puan artırılarak yüzde 15'e çıkacak.
· 4/a kapsamında ilk defa işyeri bildirgesi verilen işyerlerinde bir ay içinde işe başlayanlar için bir aylık sürenin bitimine kadar bildirim yapılması halinde süresinde bildirim yapılmış kabul edilecektir. Eski yasada uygulama ilk gün çalışmaya başlayanların bir ay içinde bildirilmesi söz konusu idi, ikinci günden itibaren çalışanlar için ise bir gün önceden bildirim yapılması gerekmekteydi. Bu durum idari para cezalarına sebep olmaktaydı. Dolayısıyla bu konuda yerinde bir düzenleme yapılmıştır.
· 4/b sigortalıları için bildirim süresi 30 günden 15 güne düşürülmüştür. Ayrıca tescili yapan vergi dairesi, odalar ve sicil memurlukları sigortalılığa ilişkin tescilide yapma sorumluluğu getirilmiştir. Böylece beyan ile sigorta tescili arasındaki uyum sağlanmış olacaktır.
· Kurum ve kuruluşlar ile bankaların sorumluluğu; ilgili kuruluşlar yaptıkları işlemlerde işlemi yaptıkları kişilerin sigortalı olması gerekiyorsa bu kişilerin sigortalılığı veri tabanında araştırılacak sigortasız iseler SGK' na bildirme sorumluluğu getirilmiştir.
· İşyerinin nakli devri intikali; başka bir ile taşındığında veya devrolduğunda nakil veya devir tarihini takip eden 10 gün içinde(eski yasada aynı gün), ölüm halinde mirasçılara intikalinde ölüm tarihinden 3 ay içinde işyeri bildirgesi verilmelidir. İşyeri aynı il içinde nakil edilmesi halinde işyeri bildirgesi verilmeyecek, ancak durum nakil tarihinden itibaren 10 gün içinde durum yazı ile bildirilecektir. Eski ünitedeki işyeri dosyası bilgi ve belgelerin birer nüshası yeni üniteye verilecektir. Devir bölünme hallerinde de 10 gün içinde bildirim yapılacaktır.
· İş kazası en geç üç gün içinde SGK güvenlik merkezi müdürlüğüne, 2 gün içinde ÇSG bakanlığı bölge müdürlüğüne bildirilecektir.
· Sigortalı işten ayrılış bildirgesi ilgili üniteye e-sigorta ile yapılacaktır.
· Asıl işveren alt işveren sorumluluğu; sigortalılar üçüncü bir kişinin aracılığı ile işe girmiş ve bu kişer ile sözleşme yapmış olsalar dahi, asıl işveren kanunun işverene yüklediği yükümlülüklerden dolayı alt işveren ile birlikte sorumlu tutulacaklar.
· Geçici iş göremezlikten yararlanmada 120 gün prim ödeme şartı 90 güne düşürülmüştür. Ayrıca 4/b kapsamında çalışanlar (muhtar, gerçek usulde ticari ve serbest meslek erbapları, basit usulde GV mükellefi olanlar, GV muaf olup esnaf sanatkarlar siciline kayıtlı olanlar, tarımsal faaliyette bulunanlar), iş kazası ve meslek hastalığı ile analık halinde ayakta tedavilerde günlük kazancının üçte ikisi, yatarak tedavide ise yarısı oranında istirahatın 3üncü gününden itibaren geçici iş göremezlik ödeneği alabilecek.
· İsteğe bağlı sigortalılık için daha önce SSK sigortalısında en az 3 yıl, Emekli Sandığı iştirakçisinde en az 10 yıl sigortalılık süresi aranırken, 1 Ekimden sonra sigortalılık şartı kaldırılacak, ayrıca kısmi isteğe bağlı sigortalılık imkanı getirilecek. Ayrıca SSK isteğe bağlı olanlar yeni yasa ile 4/b kapsamına alınacak ve emeklilik hesabında 9000 prim gün ödenmesi gerekecektir. Ayrıca isteğe bağlı sigortalılar da genel sağlık sigortalısı kapsamına alınmış ve kısmi isteğe bağlı sigortalılık imkanı getirilmiştir.
· Yurt dışına götürülecek işçiler için sadece kısa vadeli ve Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamı zorunlu tutulacak, dilerlerse isteğe bağlı sigortaya devam etmeleri sağlanacak.
· Başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede özürlü çocuğu bulunan kadın sigortalılara, 1 Ekimden sonra geçen hizmet sürelerinin dörtte birinin hem prim ödeme gün sayılarına eklenmesi hem de emeklilik yaşından indirilmesi sağlanacak.
· Malul sayılma; 3/2 (%66) oranlı sağlık kurulu raporu %60 şeklinde iş gücünü kaybedenler şeklinde değiştirilmiştir. Ayrıca en az 10 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmadan 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim bildirme olması haline sigortalı malül sayılacak.
· Özürlü çocuğu olan anneler için erken emekli olma imkanı; başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu olan annelerin 1 Ekim 2008 tarihinden sonra geçen prim ödeme gün sayılarının ¼ prim ödeme gün sayılarına eklenmesi ve emeklilik yaşından indirilmesi sağlanacak. . Dolayısıyla erken emeklilik hakkı tanınacak.
· Kadın sigortalılar, doğumdan sonra işten ayrılmış olmaları ve çocuğun yaşaması şartıyla en fazla 2 defa azami 4 yıllık süreyi borçlanabilecek.
· Evlenme ve cenaze yardımı;
Evlenme: Dul eşe evlenme yardımı yeni yasa ile kaldırıldı ve hak sahibi kız çocuklarına evlenme yardımı 2 yıllık aylık verilmesi şeklinde peşin olarak ödenecek.
· Cenaze: İş görmezlik geliri, malulük, yaşlılık aylığı almakta iken kendisi için en az 360 gün malullük yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olup da ölen sigortalının hak sahiplerine SGP yönetim kurulu belirleyip bakan tarafından onaylanan tarife üzerinden cenaze ödeneği verilecek.
· Askerlik borçlanmasında yapılan ödeme artıyor. Belirtilecek günlük kazancın %32'si borçlanılacak gün sayısı ile çarpılması suretiyle hesaplanarak bu oran %20'den %32'ye yükselmiştir. Dolayısıyla 1 Ekim 2008 tarihinden önce borçlanma yapılması halinde %12 daha fazla ödenecektir. Ayrıca borçlanma miktarının ödenmesine ilişkin sürede kısaltılacak. Mevcut uygulamada ödemeler 6 aya kadar taksitle yapılabilirken, yeni uygulamada ödeme süresi 1 ayla sınırlı olacak.
· Halen çalışmakta olan tüm sigortalıları kapsayacak şekilde, iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle yüzde 25 ve daha yukarı oranda sakat kalan işçilere bağlanan gelirlere uygulanmakta olan alt sınır kalkacak. Böylece 1 Ekimden sonra sakat kalan işçiye ödenecek gelir, 1 Ekimden önceki miktarın önemli oranda gerisinde kalacak.
· Sendika ve konfederasyonların başkan ve yönetim kurulu üyelerinin zorunlu sigortalı sayılması nedeniyle bu kişiler için de prim ödenecek. Kamuda çalışan işçilere yapılan ilave ödemelerden de prim kesintisi yapılacak, diğer ödemeler de prime tabi olabilecek.
· Gazeteciler, matbaa işçileri, gemi adamları, uçuş personeli, kaynakçı, şeker sanayi çalışanları, posta dağıtıcısı gibi meslek gruplarının ''yıpranma hakkı'' olarak bilinen fiili hizmet süresi zammı kaldırılacak.
· Çalışan ya da kurumdan aylık alan çocuksuz dul eşe bağlanacak ölüm aylığı oranı yüzde 75'ten yüzde 50'ye düşecek.
· İşçiler için malullük ve ölüm aylığını hak etmek için 5 yıllık sigortalılık süresini doldurmak ve 900 gün prim ödemiş olmak şartı, halen çalışmakta olanları da kapsayacak şekilde 10 yıllık sigortalılık süresini tamamlamış ve 1800 gün prim ödemiş olma şeklinde yeniden düzenlenecek.
· Kocanın, ölüm aylığı için prim gün sayısına ilişkin şartı taşımaması durumunda askerlik hizmeti borçlanılabilirken, 1 Ekimden sonra askerlik borçlanmasıyla ölüm aylığı bağlama durumu ortadan kalkacak.
· GSS ile tüm vatandaşlar sağlık riskleri ve sağlık harcamaları yönünden güvence altına alınacak. Ülkede ikamet eden tüm kişiler (vatansızlar ve sığınmacılar dahil) GSS'den yararlandırılacak.
· Bağ-Kur'luların sağlık hizmetlerinden yararlanmaları için gerekli olan 240 günlük prim gün sayısı 30 güne indirilecek. Böylece çiftçiler ve esnaf, sigortalı olduktan 1 ay sonra sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek.
· Mevcut uygulamada Bağ-Kur'luların, sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeleri için hiç prim borçlarının bulunmaması gerekirken, 60 günlük borcun bulunması halinde bile sağlık yardımlarından yararlanmaları imkanı getirilecek. Ayrıca iş kazası, meslek hastalığı, acil haller gibi durumlarda, Bağ-Kur'lunun sağlık hizmetlerinden
yararlanabilmesi için, borcunun olup olmadığına bakılmayacak.
· SSK'lıların sağlık hizmetlerinden yararlanması için gerekli olan 90 ve bakmakla yükümlü oldukları için gerekli olan 120 günlük prim gün sayıları 30'a indirilecek. Sağlık hizmetlerinden yararlanılabilmesi için 1 yıl içinde 30 gün prim ödeme şartında, askerlik, grev gibi nedenlerle geçen süreler son 1 yıl hesabında dikkate alınmayacak.
· İşten ayrılan sigortalılar, prim borcu olup olmadığına bakılmaksızın 6 ay süreyle sağlık hizmetlerinden yararlanabilirken bu süre 90 güne düşecek.
· Aile içindeki kişi başı geliri asgari ücretin 1/3'ünden az olanların, vatansızlar ve sığınmacıların, 65 yaş veya özürlü aylığı, şeref aylığı, vatani hizmet aylığı, terörle mücadele aylığı alanların, harp malullerinin, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından bakılan çocukların, köy korucularının, dünya ve olimpiyat şampiyonlarının Genel Sağlık Sigortası primleri devlet tarafından karşılanacak. Çalışması nedeniyle sigortalı olmayan veya ailesinde sigortalı bulunmayanlardan, aile içindeki kişi başına geliri; asgari ücretin 1/3'ü ile asgari ücret arasında olanlar 24 YTL, asgari ücret ile asgari ücretin iki katına kadar olanlar 73 YTL, asgari ücretin iki katından fazla olanlar 146 YTL ödeyerek sağlık hizmetlerinden istisnasız yararlanabilecek. Bu uygulamaya geçiş sürecinde Yeşil Kart uygulaması 2 yıl daha devam edecek, bu sürenin sonunda yürürlükten kaldırılacak.
· 18 yaşından küçükler, herhangi bir şart aranmaksızın sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek. Bu kapsamdakiler, 18 yaşından sonra ise kendi adlarına veya anne-babaları üzerinden GSS kapsamında olmaya devam edecek.1 Ekimden sonra 18 yaşını dolduran kız çocukları anne-babalarının sağlık yardımından yararlanamayacak. Ancak, halen 18 yaşından büyük olup anne-babasının sigortalılığı nedeniyle sağlık hizmetlerinden yararlanmakta olanların, çalışma ve evlenme gibi hallerle durumları değişmezse bu hakları da sürecek.
· Bağ-Kur'lu hastanın yol ve refakatçi giderleri Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanacak. Mevcut uygulamada, sadece SSK ve Emekli Sandığı mensuplarının yol ve refakatçi giderleri kurumca karşılanıyor.
· Aşılar, kanser tarama testleri gibi kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri de ilk defa sağlık sigortası kapsamına alınarak Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanacak. Her yaştaki GSS'lilerin diş protez bedelleri Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonunca tespit edilecek fiyatlar üzerinden karşılanacak.
· Sağlık hizmeti sunucularının alabilecekleri fark ücretine sınırlama getirilecek. Hastaneler, belirlenen fiyatın en çok yüzde 30'u kadar fark ücreti alabilecek. Kamuya ait sağlık hizmeti sunucuları ise sadece otelcilik hizmeti ve istisnai sağlık hizmetlerinden fark ücreti alabilecek, bunun dışındaki sağlık hizmetlerinden fark ücreti alamayacak.
· Sosyal Güvenlik Kurumu ile sözleşmesi bulunsun ya da bulunmasın bütün sağlık hizmeti sunucuları, acil hallerde, vatandaşlardan herhangi bir fark ücreti talep edemeyecek.
· Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu, tıp eğitimini, hizmet basamağını, alt yapı ve kaynak kullanımı ile maliyet unsurlarını dikkate alarak sağlık hizmeti sunucularını fiyatlandırmaya esas olmak üzere ayrı ayrı sınıflandırabilecek.
Ayaktan tedavilerde 2 YTL katılım payı alınacak. Birinci basamak sağlık hizmetlerinde bu katılım payını almamaya ya da daha düşük miktarlar tespit etmeye kurum yetkili olacak. Kurum, devlet hastaneleri ve üniversite hastanelerinde yapılan muayenelerde ise sevkli olarak başvurulup başvurulmadığı dikkate alınarak katılım payı tutarını yarıya indirebilecek veya 5 kat artırabilecek.
Katılım payı alınmayacak kişi ve haller ise şöyle:
-İş kazasına uğrayan veya meslek hastalığına tutulan genel sağlık sigortalısı,
-Askeri tatbikat ve manevralarda sağlanan sağlık hizmetleri,
-Afet ve savaş hali nedeniyle sağlanan sağlık hizmetleri,
-Aile hekimi muayeneleri,
-Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri,
-Kurumca belirlenen kronik hastalıklar,
-Kurumca belirlenen hayati öneme haiz ortez, protez, iyileştirme araç ve gereçleri,
-Organ, doku ve kök hücre nakline ilişkin sağlık hizmetleri,
-Sağlık hizmeti alan genel sağlık sigortalısından veya bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilerce,
sağlık hizmetinin gerçekten alınıp alınmadığının, sigortalı ile hak sahiplerinin malullük, iş
göremezlik raporlarında belirtilen rahatsızlıklarının mevcut olup olmadığının kurum tarafından
tespiti için yapılan sevkler nedeniyle,
-İstiklal Madalyası verilmiş bulunanlara, şeref aylığı alan kişiler ile bunların eşlerinden,
-Vatani hizmet tertibi aylığı alan kişiler,
-Nakdi tazminat ve aylık bağlanılanlar,
-Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu hükümlerine göre korunma, bakım ve
rehabilitasyon hizmetlerinden ücretsiz faydalanan kişiler,
-Harp malullüğü aylığı alanlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamında aylık alanlar,
-Vazife malulleri,
-Harp okulları ile fakülte ve yüksek okullarda, Türk Silahlı Kuvvetleri hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken askeri öğrenci olanlar ile astsubay meslek yüksek okulları ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eğitimine tabi tutulan adaylar,
-Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda, Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya devam eden öğrenciler.
· 18 yaşını doldurmayanlar 4/b ve 4/c statüsünden sigortalı olamazlar. (5510/6-h)
· Kamu idareleri ile bankalar, kurumca sağlanacak elektronik alt yapıdan yararlanmak suretiyle, işlem yaptıkları kişilerin sigortalı olup olmadıklarını tespit edip sigortasız olanları kuruma bildirmek zorundadır. ( 5510/8.Madde) Örneğin, bir bankadan kredi almak için başvuran müşterinin ibraz ettiği belgelerden çalışmasına rağmen SGK’ya bildirimin yapılmadığının tespiti halinde bildirmek zorundadır.
· Artık Malülen emekli olabilmek için çalışma gücünün %60’ını kaybetmiş olmak (Rapor ile tespit edilecek) 10 yıldan beri sigortalı olmak 1800 gün prim ödeme şartları aranıyor. (5510/25-26 Maddeler)
· 30.04.2008 tarihinden sonra ilk defa sigortalı olanların emeklilik yaşı 7200 gün prim ödeme gün sayısını doldurduğu tarihte belli olacak. (5510/28 Madde)
· Emekli olup 4/a kapsamında çalışan ve emekli maaşının kesilmemesi yönünde tercihte bulunanlardan %30+İş Kazası oranında SGDP kesilir. Bunun %7,5’u işçiye geri kalana işverene aittir.
· SSK, BAĞKUR, EMEKLİ SANDIĞI emeklisi olup 4/b sigortalısı olmayı gerektirecek bir iş yapanların maaşlarından 01.10.2008 tarihinden itibaren %12 prim kesilir. Bu oran her yıl 1 puan arttırılarak %15’e kadar çıkarılır. (5510/30.Madde)
· 4/a kapsamındaki sigortalı olanların sigortalılıkları 18 yaşın bitiminden başlar. (5510/38.Madde)
· Kadınlara en fazla 2 doğuma kadar ve her doğum için 2 Yıllık geriye dönüş borçlanma hakkı geliyor. Tabi ki doğumdan sonra 2 yıllık sürede çalışmamış olması şartıyla ve bu borçlanılan süreleri ilk sigortalı olmadan önceye dayanıyor ise ilk sigortalı olma tarihi bu süre kadar geriye götürülüp emeklilik yaşı erkene alınabilecek (5510/41.Madde)
· Eskiden hem SSK, hem BAĞKUR ve hemde EMEKLİ SANDIĞINA isteğe bağlı sigorta ödenebilir iken artık sadece 4/b kapsamında isteğe bağlı ödenebilecek ve ayrıca primler sağlık primli olarak ödenecek. Prim oranı %32’dir. %20 Emeklilik %12’si Sağlık Primidir. Öteden beri isteğe bağlı ödeyenler 01.10.2008 ‘den itibaren otomatik olarak bu statüye geçmiş olacak. Özellikle SSK isteğe bağlısı olup emeklilik süresine 3,5 Yıldan fazla kalanlar dikkat!! (5510/50-52 Md) İsteğe bağlı sigortalılık kuruma müracaatı takip eden günden başlar. Ay içinde 30 günden az çalışanlar aradaki farkı isteğe bağlı olarak ödeyebilir. Ama önce müracaat edilecek. 12 aylık prim borcunu ödemeyenlerin sigortalılıkları en son ödeme tarihi itibariyle durdurulur.
· Aynı anda birden fazla statüye tabi olmak gerekiyor ise yani 4/a, 4/b ve 4/c o zaman bunlar arasında 4/c var ise statüden prim ödenir. Yoksa 4/a veya 4/b den önce başlayan devam ettiği sürece diğerine geçmek zorunda kalınmaz. Aynı anda birden fazla statüye prim ödenmez. Aynı anda birden fazla 4/a’ya prim ödenebilir. (5510/53.Madde) Yine önemli değişiklik şöyledir. Sigortalının 53.madde hükmüne göre sigortalı sayılması gereken sigortalılık halinden başka sigortalılık hali için prim ödemiş olması durumunda, ödenen primler 53.maddenin birinci fıkraya göre esas alınan sigortalılık hali için ödenmiş ve esas alınan sigortalılık haline geçmiş kabul edilir.
· 01.10.2008 tarihinden önce sigortalı olanlardan birden fazla kuruma prim ödeyenler yani; SSK-4/a, BAĞKUR-4/b, EMEKLİ SANDIĞI-4/c’ye tabi olarak prim ödeyenler emekli olacakları zaman son ödenen 7 yıllık hizmetin yarıdan fazlasını ödediği statüden bağlanır. Kanun yürürlük tarihinden sonra ilk defa sigortalı olanlar için sigortalılık süresince en fazla prim ödediği kurumdan emekli olur. (5510/53.Madde)
· Bu kanunun en önemli yeniliklerinden birisi Genel Sağlık Sigortası uygulamasıdır. 4/a, 4/b ve 4/c statüsünden prim ödeyenler ile isteğe bağlı sigorta primi ödeyenler genel sağlık sigortalısı sayılır. Bu kişilerin bakmakla yükümlü oldukları kişilerde bu kişiler üzerinden genel sağlık sigortasından faydalanır. Ama herhangi bir sigortası olmayan ve genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü kimsesi sayılmayanlar Genel sağlık sigortası primi ödemek zorundadır. Prim oranı %12’dir. 18 yaşını doldurmamış her Türk vatandaşı genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi olup olmadığına bakılmaksızın genel sağlık sigortalısı sayılır ve primleri devlet tarafından karşılanır. Herhangi bir statüden prim ödemeyenlerin aile için gelirlerine bakılır ve kişi başına düşen gelir asgari ücretin 1/3’den az ise primleri devlet tarafından karşılanır. 1/3 ila asgari ücret arasında ise 212,90x%12=25,55 YTL asgari ücret ila 2 katı arasında ise 638,70x%12=76,64 YTL ve asgari ücretin 2 katından fazla ise 1.277,44x%12=153,28 YTL genel sağlık sigortası primi ödemek zorundadır. (5510/60-66.Maddeleri)
· Zorunlu sigortalılığın sona ermesinden itibaren 10 gün süre ile genel sağlık sigortasından yararlanılır. Bu kişiler sigortalılık niteliğini yitirdikleri tarihten geriye doğru bir yıl içinde 90 zorunlu sigortalılıkları varsa, sigortalılık niteliğini yitirdikleri tarihten itibaren 90 gün sağlık hizmetlerinden yararlanır. (5510/67.Madde)
· 4/b kapsamında prim ödeyenlerde artık basamak sistemine göre değil de SSK taban ile tavan arasında istedikleri rakam üzerinden prim ödeyecekler. Prim oranı %32+İş kazası oranıdır. Yalnız bu kişiler çalıştırdıkları işçilerden en yüksek ücret alan kişiden aşağı matrah üzerinden prim ödeyemezler. Eski basamak sistemine göre prim ödeyenler 01.10.2008 ile 31.12.2008 tarihleri arasında SGK’ya hangi rakam üzerinden prim ödeyecekleri bir dilekçe ile bildirmek zorundalar yoksa 01.01.2009’dan itibaren BAĞKUR primi ödedikleri basamağın geliri tutarı üzerinden ödemek zorundalar. (Beyanda bulununcaya kadar) (5510/80.Maddesi ile Yönetmelik Geçici Madde 7/5)
· Prim Oranları: Malüllük yaşlılık ve ölüm sigortası Prim oranı %20’dir. (9 İşçi+11 İşveren ama işveren payına bazı şartlara uymak kaydıyla 01.10.2008’den itibaren 5 puan indirim geliyor. (devlet karşılıyor.) ) Bu şartlar prim borcu bulunmamak, primleri düzenli ödemek, sigortasız işçi çalıştırdığı ile ilgili tespit bulunmamak gibi.
· Genel Sağlık Sigortası Prim Oranı :%12,5’tir (%5 işçi+%7,5 İşveren)
· İşsizlik Sigortası prim oranı aynı %1+2+1 işçi-işveren-devlet payları şeklindedir. (5510/81.Madde)
· Asgari İşçilik uygulaması aynen devam ediyor ama bu uygulamaya UZLAŞMA müessesi eklendi. ( 5510/85.Madde) Birde Madde dikkatli okunduğunda asgari işçilik olayı bütün sektörlere de uygulanabilecek.
· İşçi Çalıştırmaya ara verilir ise, İşçi Çalışmıyor dilekçeleri 15 gün içinde kuruma bildirilmek zorundadır. (5510/86.Madde)
· Eksik gün uygulaması aynen devam ediyor. (5510/86.Madde)
· 4/b kapsamında zorunlu veya isteğe bağlı prim ödeyenler isterlerse en fazla 360 günlük primlerini peşin ödeyip erken ödeme indirimi alabilir. (5510/88.Madde)
· Bu kanuna göre sigortalı olmak Genel Sağlık Sigortası dahil zorunludur. (5510/92.Madde)
· İdari Para Cezaları 102.Madde de işlenmiştir. Her türlü bildirme yükümlüğüne uymayanlara ciddi idari para cezaları uygulanmaktadır. Özellikle sigortasız işçi çalıştırdığı tespit edilenlere her kişi için asgari ücretin 2 katı tutarında 1 yıl içinde yeniden tespit yapılırsa her işçi için asgari ücretin 5 katı tutarında idari para cezası kesiliyor. Kanunen tutmak zorunda oldukları defterleri süresinde tasdik ettirmeyen, işçilik giderlerini defterleri ilgili olduğu ayda düzenli olarak işlemeyen için her ay için yarım asgari ücret idari para cezası uygulanacak. Madde çok geniş olduğu için diğer hususlara burada yer veremiyoruz. İdari para cezalarına karşı itiraz 15 gün içinde önce kuruma yapılmak zorundadır. Kuruma itirazı reddedilenler kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde yetkili idare mahkemesine başvurabilir. Kuruma yapılan itiraz takibi durdurur. Mahkemeye yapılan itiraz takip ve tahsili durdurmaz. (5510/102.Madde)
· Ücret dışı ödemeler bu ödemelerin yapıldığı ayı takip eden aydan başlanarak iki ayı geçmemek üzere üst sınırın altında kalan sonraki ayların prime esas kazançlarına ilave edilecek. (5510/80.Madde)
· 5763 sayılı kanun ile 50 veya daha fazla işçi çalıştıran işverenlerin terör mağduru ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu kaldırılmıştır. Bunların %3 özürlü çalıştırma yükümlülüğü devam etmektedir.
· Yeni Sosyal Güvenlik Kanunu ile ilgili olarak şu ana kadar 2 adet Yönetmelik ve ekleri yayımlanmıştır.
· 28.08.2008/26981 Sosyal Sigorta işlemleri Yönetmeliği ve Ekleri
· 28.08.2008/26981 Genel Sağlık Sigortası İşlemleri Yönetmeliği ve Ekleri
· Sigorta İşleri Yönetmeliğinin 10.Maddesine Göre 5510/4/b-1-3 bentlerinde sayılanlar hariç (Vergi Mükellefiyeti veya şirket ortalığı nedeniyle prim ödeyenler) askerlik yaparken prim ödeyemezler.
· Sigorta İşleri Yönetmeliğinin 11/ç bendini okumanızı tavsiye ederiz. Şöyle ki; İlk işyerindeki çalışmasına ait sigortalı işe giriş bildirgesi Kuruma verilerek, tescil işlemi yapılmış olan sigortalının, naklen ve hizmet akdi sona ermeden aynı işverenin aynı veya başka ünitede tescil edilmiş diğer işyerinde çalışmaya başlaması halinde, yasal süresi dışında, kuruma yapılan bildirimlerde süresinde yapılmış sayılır.
· Sigortalıların yersiz tescili-Yönetmelik Madde 20 (Kanuna göre sigortalılık niteliği taşımadığı halde, gerçeğe aykırı olarak bildirim yapıldığı bu yönetmeliğin 25.Maddesinde belirtilen usul ve esaslara göre tespit edilen tescil kayıtları, aynı maddenin 2. fıkrasındaki usul dahilinde iptal edilir. Yersiz tescil yapılan sigortalılara ilişkin kurumca yapılan her türlü masraf ve ödemeler, ilgili mevzuat hükümlerine göre tahsil olunur.)
· Yönetmelik 71.Madde (Tahsis talep tarihinde Kanunda yaşlılık aylığı için belirlenen yaş ve sigortalılık süresi şartlarından birini yerine getirememiş olan, ancak yerine getirilemeyen şartı tahsis talep tarihinden itibaren 1 ay içinde yerine getiren sigortalının tahsis talebi, bu şartın yerine getirildiği tarih itibariyle geçerli sayılır.
· Kanuni temsilcilerce veya vekillerce yapılan tahsis başvuruları Madde 84- Kanunun ön gördüğü her türlü gelir aylık ödeme ve ödeneklerin yapılabilmesi için; sigortalı ve hak sahiplerinden ergin ve mümeyyiz olmayanların kanuni temsilcilerinin yazılı istekte bulunmaları şarttır. (2) Sigortalı veya hak sahiplerinin vekilleri tarafından yapılacak yazılı taleplerde Kurumca verilecek ödenekler ile bağlanacak gelirler veya aylıklar için başvurma yetkisi bulunduğunu açıkça belirten ve Noterlikçe onaylanmış vekaletnamenin de ibraz edilmesi gerekir.
· Yönetmelik Madde 104/ç (Kanunun 4.Maddesinin 1. Fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılmayı gerektirecek birden fazla durumun söz konusu olması halinde, kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin sigorta primi tehlike ve sınıf derecesi en yüksek olan işyeri üzerinden hesaplanır. Aynı ay içinde faaliyetini sonlandırıp yine aynı ay içinde yeniden faaliyete başlayan sigortalıların kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin sigorta primi, son faaliyet konusu işine göre hesap ve tahsil olunur.)
· BAĞKUR yani 4/b kapsamında prim ödemesi gerektiği halde ödemeyenler 01.10.2008 tarihinden itibaren 6 ay içinde talepte bulunup ve kendisine tebliğ tarihinden itibaren 6 ay içerisinde borçlarını ödemezler ise bir daha 01.10.2008 tarihinden önceki süreleri borçlanamazlar. ( 5510/Geçici Madde 8)
· 01.10.2008 itibariyle BAĞKUR a 5 yıldan fazla prim borcu olanların sigortalılıkları bu hususta çıkarılacak tebliğinin yayımı takip eden ay başından itibaren 6 ay içerisinde ödemez ise durdurulacak ( 5510/Geçici Madde 17)
· 5754 Sayılı Kanuna göre çalışanların ücret ödemeleri bankadan yapılacak. Burada önemli bir ayrıntı söz konusu bu ödemelerin özel olarak açılmış banka hesapları vasıtasıyla yapılmak zorundadır. Konu ile ilgili düzenleme ve tarih daha sonra yayımlanacaktır. (5754/85.Madde)
· BAĞKUR lular iş kazası ve meslek hastalığı ile analık halinde ayakta tedavilerde günlük kazancının üçte ikisi, yatarak tedavide ise yarısı oranında geçici iş görmezlik ödeneği alabilecek. Ama hastalık halinde yok. (5510/18.Madde) Birde analık halinde verilen iş görmezlik ödeneği şirket ortaklarına yok. (Yönetmelik Madde 44.)
· Emekli aylıkları Ocak ve Temmuz ödeme tarihlerinde geçerli olmak üzere TUİK’in enflasyon oranında arttırılır. (5510/55.Madde)
· SGK ile anlaşması olan veya olmayan özel hastaneler acil hallerde hastalara bakmak zorundalar, anlaşma yok diyemezler, fark ücret talep edemezler. Daha sonra SGK’nın belirlediği tarife üzerinden SGK’ya fatura edecekler.

__________________
Click the image to open in full size.
Click the image to open in full size.





Gökhan
Gokhan Ofline   Alıntı ile Cevapla