Amazon yağmurormanlanndaki inanılmaz bitki zenginliğinin, Sahra çölündeki tek bir vadiden kaynaklanan ve bu bitkiler için bol miktarda besin içeren çöl tozuna bağımlı olduğu, kulağa inanılacak gibi gelmiyor. Ancak, İsrail’deki Weizmann Enstitüsü’nden araştırmacıların bildirdiğine göre,durum bu.
Sahra’dan Amazon havzasına her yıl milyonlarca tonluk mineral tozunun yol aldığı ve bu tozun Brezilya yağmurormanlarının topraklarını zenginleştirdiği biliniyor. Weizmann Enstitüsü araştırmacılarının keşfi, tozun % 56’sının tek bir yerden; Çad’daki Bodélé çukurundan kaynaklandığını ortaya koyuyor. Bir diğer bulguları da, Sahra’dan Amazonlara gelen toz miktarının, daha önce düşünülenin üç katı kadar, yani 40 milyon tonun üzerinde olması! “Toz paketi”nin izlediği yolu ortaya çıkarmak için, hem uydu verileri hem de jeolojik verilerden yararlanılmış.
Bodélé vadisi, Amazon havzasından 200 kat daha küçük; Sahra’nın da ancak % 0,2 kadarını oluşturuyor. Vadinin bu kadar çok tozun kaynağı olmasının nedeni, iki dağ sırtı arasında kalması. Bu konumuyla hava akışını hızlandıran bir tünel oluşturarak daha fazla tozun taşınmasına aracılık ediyor. Kış mevsimlerinde vadiden kaynaklanan tozun miktarı, günde 700.000 ton kadar. |