Atatürk Müzeleri ...

[özgür_1903]

Erzurum Kongre Binası ve Atatürk Müzesi Milli Kurtuluş Savaşı'nın hazırlık yıllarında, Sivas'tan hareket ederek, 3 Temmuz 1919 günü Erzurum'a gelen Atatürk, 8/9 Temmuz 1919 gecesi son Osmanlı Padişahı Vahdeddin'e bir telgraf gönderen, askerlikten çekildiğini ve "sine-i millet'e" döndüğünü bildirmişti. Erzurum'da büyük bir Kongre'nin hazırlıklarına girdi. Kısa bir süre sonra, 23 Temmuz 1919'da, Erzurum Kongresi, Kavaf Mahallesindeki eski bir okulun salonlarında açıldı. 6 Ağustos 1919 tarihine kadar, 14 gün devam etti. Kongrenin yapıldığı okul, 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşlarından sonra Ortaokul olarak yaptırılmıştı Kongreden sonra 1920-1921 yıllarında Sanat Okulu, 1922-1923 yıllarında Sultani (lise), 1924 yılında da ilkokul olarak kullanılmış ayni yılın sonunda, çıkan bir yangınla tamamen yanmıştı. Erzurum ili özel idaresi, yanan okulun yerine, yeni bir okul yaptırmış, 1926-1927 ders yılı başında (Gazi İlkokul) adıyla hizmete açmıştı. Daha sonra okul, 1940 yılında (Atatürk Yapı Sanat Okulu) olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Her ne kadar, Erzurum Kongresi'nin yapıldığı bina, 1924 yılında yanmışsa da yerine yapılan okulun bir salonu, 1960 yılında (Atatürk ve Erzurum Kongresi Müzesi) olarak düzenlenmiş ve ziyarete açılmıştır. Müze salonundaki geniş bir masanın üzerinde, Kongreye katılan 53 delegenin adları yazılı mermer plakalar vardır. Ayrıca duvarlarda ve vitrinlerde Kongre ile ilgili tutanakların, yazışmaların, benaname ve telgrafların fotokopileri, delegelerin fotoğrafları ile birlikte kası biyografileri, Atatürk'ün çeşitli fotoğrafları, Onuncu yıl Nutku'nun el yazısı ile fotokopisi, Erzurum'daki tarihi anıtlardan bazılarını yağlıboya tabloları yer almaktadır.

[özgür_1903]

İstanbul Pera Palastaki Atatürk Odası Atatürk, 7. Ordu Komutanı iken 1917 de Veliaht Vahdettin'le birlikte Almanya'ya gitmiş, 4 Ocak 1918 günü dönüşte yine Pera Palas'ta kalmıştır. Atatürk Şişli'deki eve taşınıncaya kadar İstanbul'da bulunduğu günler hep Pera Palas otelinde kalmıştır.
Son yıllarda, Atatürk'ün Pera Palas Otelinde kaldığı oda (Atatürk Odası) olarak düzenlenmiştir. Atatürk Odası'nda Atatürk'ün yatağı, gardrobu, masası, Atatürk'le ilgili eşya ve fotoğrafları sergilenmektedir.

[özgür_1903]

Samsun Atatürk Müzesi Samsun Atatürk Evi, Mıntıka Palas'ta Samsun Belediyesince düzenlenerek ziyarete açılmıştır. Şöyle ki: Atatürk, Dokuzuncu Ordu Kıt'aları Müfetişi olarak 18 kişilik kadrosuyla 19 Mayıs 1919 sabahı Samsun'a geldiği ve Bandırma vapurundan çıkarak karaya ayak bastığı zaman coşkun gösterilerle karşılanmış ve şehrin en iyi binası olan Mıntıka Palas'da misafir edilmişti. Burası iki katlı taş bir bina idi. 1902 de yılında Abacıoğlu adında zengin birisi tarafından otel olarak yaptırılmıştı. Atatürk'ün Samsuna geleceğini duyulur duyulmaz, o günlerde kapalı olan otel, Mutasarrıfın emriyle açtırılmış, Askeri hastaneden karyola ve sandalyeler taşınarak döşenmişti. Atatürk, bir hafta süre ile bu binada kalmış, Anadolu'da başlattığı Milli Mücadeleyi ilkin bu binada açmıştı.
Cumhuriyetin ilanından sonra 20 Eylül 1924 günü eşi latife hanımla birlikte Samsun'a ikinci kez gelen Atatürk , bu sefer Samsunlu Şahinzade Remzi Bey'in evine konuk olmuştur. O gün Samsun'a ilk geldiği zaman kaldığı eski Mıntıka Palas Belediyece kendisine hediye edilmiş, Atatürk bundan çok duygulanmıştır. Samsundan ayrılışından sonra, Belediye binayı dayayıp döşemiş, Atatürk Evi olarak korumuştur. Harf inkılabı günlerinde 16 Eylül 1928 de üçüncü kez Samsuna gelen Atatürk kendi evinde iki gece üç gündüz, dördüncü gelişi olan 28 Kasım 1930 tarihinde de dört gece beş gündüz kalmıştır.

Samsun Atatürk Evinin üst kat odaları Atatürk'ün yatak odası, çalışma odası Toplantı odası salonu olarak düzenlenmiştir. Alt katta l930 yılında açılan Gazi kütüphanesi, 1972 yılına kadar hizmet vermiş, daha sonra kütüphane buradan taşınmıştır.

Samsun Belediyesinin düzenlediği Atatürk evi, Milli Mücadele tarihimizin ilk sayfası, hatta önsözüdür. Bu yönüyle tarihi değeri büyüktür.

[özgür_1903]

Eskişehir Atatürk ve Kültür Merkezi Eskişehir-Atatürk ve Kültür Müzesi, eski Temyiz Mahkemesi ve Adalet İlkokulunda düzenlenmiş ve 1970 yılında ziyarete açılmıştır.
Atatürk, 1920-1938 yılları arasıda Eskişehir'e 16 kez gelmiş, bu gelişlerinde Eskişehir'de bir iki gün kaldığı gibi, çoğu kez günü birliğine Eskişehir'e uğramıştır. Atatürk'ün Eskişehir'e gelişlerini, bu gelişlerin anılarını yaşatmak üzere, Prof. Orhan Oğuz'un Milli Eğitim Bakanı, bu kitabın yazarının da Müsteşarı olduğu yıllarda, bir Atatürk Müzesi açılmasını kararlaştırılmış, Müze için en uygun yerin eski Temyiz Mahkemesi, daha sonra Adalet İlkokulu olan bodrumu ile 2 katlı bina olduğu sonucuna varılmıştır. Bir yıl gibi kısa bir sürede onarılan binada Atatürk'le ilgili Eşya ve fotoğraflarla Atatürk ve Kültür Müzesi düzenlenmiş, 24 Mayıs 1970 günü törenle ziyarete açılmıştır.

Atatürk ve Kültür Müzesi'nin bölümleri şöyledir:

Birinci Salon : Atatürk'ün anılarını yaşatan eşyalarla tanzim edilmiş olup, burada Anıtkabir Müzesinden getirilen şahsi eşyaları, Ankara Etnoğrafya Müzesinden getirilen hediyelik eşyaları, kronolojik olarak dizilen fotoğrafları yer almaktadır.

İkinci ve Üçüncü Salon : Topkapı Sarayı Müzesinde ve yöreden de derlenen etnoğrafik eserler, Atatürk'ün Eskişehir fotoğrafları ile kentin özelliği olan ve "beyaz altın" denilen lüle taşının yerinden çıkışından başlıyarak işlenişi ve kullanımına kadar geçirdiği safhaları gösterir koleksiyonu ihtiva etmektedir.

Orta Salon : Atatürk ile ilgili kitaplar teşhir edilmektedir.

_________________

[özgür_1903]

Kastamonu Müzesinde Atatürk Köşesi Atatürk, Kastamonuluların daveti üzerine, 24 Ağustos 1925 Pazartesi günü, arkadaşları ile birlikte, otomobille Kastamonu'ya gelmiş, coşkun gösterilerle karşılanmıştı. Atatürk, karşılama töreni sırasında ilk kez panama şapkası ile görünmüş, böylece şapka inkılabını Kastamonu'da başlatmıştı. Ertesi günü 25 Ağustos 1925 Salı günü, bazı ziyaretler yapan, Belediye binasında halkın dileklerini dinleyen ve konuşmalar yapan Atatürk, o gün öğleye doğru İnebolu'ya hareket etmişti.
Atatürk'ün Kastomonu'yu ziyaretleri sarısında kullandığı bazı eşyalar ve yemek takımları Kastamonu Belediyesince değerli bir hatıra olarak saklanmış, daha sonra Kastamonu Müzesine verilmiştir.

Kastamonu Müzesinde (Atatürk Salonu) nda bulunan eşyalar arasıda cevizden küçük bir gümüş çay takımı, peçete, havlu ve sırmalı bronzlar bulunmaktadır.

[özgür_1903]

Elazığ Atatürk Odası Atatürk, Doğu Anadolu'ya yaptığı son gezi sırasında, 17 Kasım 1937 akşamı Elazığ'a gelmiş, Elazığ Halkevinde dinlenmiş, Elazığlıların düzenledikleri toplantıda gece yarısına kadar kalmıştı. Gece Saat birde Özel treni ile Fevzipaşa'ya hareket etmişti. Atatürk'ün Elazığ'dan ayrılışından sonra, Halkevinde Atatürk'ün oturduğu koltuk, kullandığı masa ve eşyalar bir hatıra olarak saklanmıştı. Daha sonra, Elazığ Halkevi, Elazığ Kız Öğretmen Okulu olarak kullanılmağa başlamış, burada bir Atatürk Odası düzenlenmiştir. Müzede Atatürk'ün kullandığı mobilyalar, Atatürk'ün silahı, yemek takımları, el yazısı belgeler ve fotoğrafları sergilenmektedir