Biyoloji Terimleri Sözlüğü

[OnuR]

1) Taksis (Eski Yunanca: Taxis-bireyler arası düzenleme): Göçüm hareketleri. Bir uyartıya tepki niteliğinde ve uyartının yönüne bağlı uyum hareketi. Hayvanlarda, bazı ilkel bitkilerde ve kara yosunları ya da eğreltilerin erkek eşey hücrelerinde görülür.
Zümre: Biyoloji Zümresi

2) Taksonomi (Eski Yunanca: Taxis-bireyler arası düzenleme+Nomos): Sistematik. Organizmaları adlandırma, tanımlama ve sınıflandırma bilimi.
Zümre: Biyoloji Zümresi

3) Talamus (Eski Yunanca: Thalamos-iç oda, bölme): Diansefalonun yan duvarları. Beyne giden duyusal impulsların mesajını alan merkez. Aynı zamanda beyinle karmaşık yollarla ilişki kurar.
Zümre: Biyoloji Zümresi

4) Tallofitler (Eski Yunanca: Thallos-yeşil sürgün+Phyton-bitki): Embriyo ve iletim demetlerinden yoksun ilkel bitkiler.
Zümre: Biyoloji Zümresi

5) Tallus (Eski Yunanca: Thallos-yeşil sürgün): Kök, gövde ve yaprakları farklılaşmamış basit ilkel yapı.
Zümre: Biyoloji Zümresi

6) Tampon (): Bir çözelti içinde hidrojen iyonu yoğunluğunun (pH) değişmesini azaltan madde.
Zümre: Biyoloji Zümresi

7) Tayga (Rusça: Taiga): Özellikle Kanada, Kuzey Avrupa ve Sibirya'da bulunan kuzey konifer ormanları biomu.
Zümre: Biyoloji Zümresi

8) Taşlık (Latince: Gigare-kümes hayvanlarının pişmiş barsakl): Sindirim kanalının mekanik sindirim için özelleşmiş bir kısmı.
Zümre: Biyoloji Zümresi

9) Tektorial Zar (Latince: Tektum-çatı+Membran-zar): Kulağın kohleasında bulunan korti organının çatı zarı.
Zümre: Biyoloji Zümresi

10) Telofaz (Eski Yunanca: Telos-son+Phasis-evre): Mitoz bölünmenin dört evresinden sonuncusudur. Bu evrede iki yavru çekirdek belirir ve genellikle sitoplazma bölünür.
Zümre: Biyoloji Zümresi

11) Templat (Latince: Templum-küçük tomurcuk): Bir duplikatın oluşmasına yol gösteren kalıp ya da örnek.
Zümre: Biyoloji Zümresi

12) Teori (Eski Yunanca: Theoria-uygulamaya karşıt fikir yürü): Kuram. Büyük ölçüde gözlem ve denemelerle desteklenen formülleşmiş hipotez.
Zümre: Biyoloji Zümresi

13) Terapsitler (): Permiyen devrinde yaşamış olan ve memelilerin ataları olarak kabul edilen bir grup memeli benzeri sürüngen.
Zümre: Biyoloji Zümresi

14) Termodinamiğin Birinci Yasası (Eski Yunanca: Therme-ısı+Dynamis-güç): Enerjinin ne yeniden yaratılacağı ne de yok olacağı, ancak bir formdan ötekine dönüşebilece ğineilişkin fizik yasası.
Zümre: Biyoloji Zümresi

15) Territorialite (Latince: Territorium-yeryüzü): Bir hayvanın (özellikle bir erkeğin) bir kara parçasına sahiplenmesi ve bu alanı aynı türün aynı eşeydeki bireylerine karşı savunmasına ilişkin bir davranış örneği.
Zümre: Biyoloji Zümresi

16) Testis (): Spermatozoonları üreten erkek gonadı. İnsanda ve öteki bazı memeliler de testisler skrotal kese içinde bulunurlar.
Zümre: Biyoloji Zümresi

17) Tetani (Eski Yunanca: Tetanos-gerilmiş): Diz ve dirsek eklemlerinin ani burkulması. Kas seğirmeleri, krampları ve sarsılmalarıyla beliren ve paratiroid salgısının azlığından ileri gelen bir çeşit hormonal tetanoz.
Zümre: Biyoloji Zümresi

18) Tetanoz (Eski Yunanca: Tetanos-gerilmiş): Bir kasın, ardı ardına hızlı sinir impulslarından ileri gelen maksimum düzeyde sürekli hareketsiz kasılma.
Zümre: Biyoloji Zümresi

19) Tetrad (Eski Yunanca: Tetra-dört): Birinci mayotik profazın sonunda meydana gelen dört homolog kromozom grubu.
Zümre: Biyoloji Zümresi

20) Tetraploit (Eski Yunanca: Tetra-dört+Ploos-kat): Dört takım kromozoma sahip birey ya da hücre.
Zümre: Biyoloji Zümresi

21) Tetrapoda (Eski Yunanca: Tetra-dört+Podos-ayak): Dört ayaklı omurgalılar, amfibiler, sürüngenler, kuşlar ve memeliler.
Zümre: Biyoloji Zümresi

22) Tigmotropizma (Eski Yunanca: Thigma-dokunma+Trope-dönmek): Bir organizmanın dokunma uyartısına tepki olarak durum değiştirme hareketi.
Zümre: Biyoloji Zümresi

23) Toksin (Latince: Toxicum-zehir): Bir organizma tarafından üretilen ve genellikle bir başkasının tüm vücudu yerine bir organ ya da organ sistemini etkileyen madde.
Zümre: Biyoloji Zümresi

24) Tomurcuklanma (): Ana gövdeden ayrılan bir parçanın başlı başına gelişerek tek başına yaşamak ya da bir koloninin üyesi haline gelmesi şeklindeki eşeysiz üreme.
Zümre: Biyoloji Zümresi

25) Tonus (Eski Yunanca: Tonos-gerilme, ton): Kasın sürekli, kısmi kasılması.
Zümre: Biyoloji Zümresi

26) Tornaria (Latince: Tornara-dönmek): Serbest yüzen ve birçok bakımından ekinoderm larvalarını andıran hemikordat larvası.
Zümre: Biyoloji Zümresi

27) Trakeitler (Eski Yunanca: Tracheia-sert, kaba): İleri bitkilerin ksilem dokuları içinde ilk kez gelişen kalın çeperli, sivri uçlu, uzun ksilem hücreleridir.
Zümre: Biyoloji Zümresi

28) Trakeofit (Latince: Trachea-trake+Eski Yunanca: Phyton-bitki)): Ksilem ve floem dokularına sahip bitki. (vasküler bitki)
Zümre: Biyoloji Zümresi

29) Transdüksiyon (Latince: Transducere-çapraz yönetim): Bir genetik parçanın bir hücreden bir başkasına taşınması. Örneğin bir parçanın bir virüs tarafından bir bakteriden diğerine taşınması.
Zümre: Biyoloji Zümresi

30) Transdüsör (Latince: Transducere-çapraz yönetim): Enerjiyi, bir formdaki bir sistemden, bir başka formdaki başka bir sisteme çeviren aygıt. Örneğin, ışıma enerjisini kimyasal enerjiye çeviren aygıt.
Zümre: Biyoloji Zümresi

31) Transfer RNA (Taşıyıcı RNA, tRNA): Protein sentezinde adaptör moleküller olarak görev yapan ve yaklaşık 70 nükleotidden oluşan bir RNA formu. Bir amino asit özel bir transfer RNA çeşidine bağlanır, sonra kalıp ya da mRNA'da ki nükleotid tripletinin (kodon) tamamlayıcı doğasına ve tRNA'nın triplet antikodonuna göre sıralanır.
Zümre: Biyoloji Zümresi

32) Transform Etkenleri (): Pnömokok ve öteki bazı bakterilerden elde edilen ve aynı bakterinin değişik bir suşuna verildiğinde sürekli kalıtsal değişiklikler meydana getiren maddeler.
Zümre: Biyoloji Zümresi

33) Translokasyon (Latince: Trans-arasında+Lokus-yer): a) Floem içinde organik maddelerin taşınması.
b) Bir kromozom parçasının homolog olmayan farklı bir kromozoma taşınması.
Zümre: Biyoloji Zümresi

34) Transpirasyon (Latince: Trans-arasında+Spiratio-soğuk vermek): Terleme. Suyun, gövdeden yukarıya doğru çıkarak iletim basıncı yardımıyla bitki yapraklarından buharlaşması.
Zümre: Biyoloji Zümresi

35) Transversal Düzlem (): Sırt-karın ve sol sağ eksenleri taşıyan bilateral simetrili bir hayvanda ön-arka eksenine dikenine kesit.
Zümre: Biyoloji Zümresi

36) Trikosist (Eski Yunanca: Trichos-tüy+Kryptos-gizli): Paramecium gibi kirpikli tek hücreli hayvanların sitoplazmasında bulunan hücresel bir organel. Avı yakalamada ve tutmada iş gören bir kol görevi yapar.
Zümre: Biyoloji Zümresi

37) Trilobitler (Latince: Tres-üç+Lobos-lop): Sırtta uzanan iki yarıkla vücutları üç loba ayrılan birinci zamanın denizsel Arthropoda'ları.
Zümre: Biyoloji Zümresi

38) Triplet Durum (): Bir foton absorbe ederek aktive olan bir elektronların yüksek yörüngeli bir enerjiye geçmesi ve benzer dönme hızına sahip bir elektronla eşleşmesi durumu.
Zümre: Biyoloji Zümresi

39) Triplet Kod (Üçlü şifre): Bir peptid zincirinde bulunan amino asitlerin sırasını belirleyen ve DNA‘daki genetik bilgi birimleri olan kodonların (şifre) üç nükleotid sırası.
Zümre: Biyoloji Zümresi

40) Triploit (Eski Yunanca: Triploos-üçlü+Eides-benzer): Üç kromozom takımına sahip bir birey ya da hücre.
Zümre: Biyoloji Zümresi

41) Trofallaksis (Eski Yunanca: Trephein-beslemek+Allaxis-alışveriş): Bir böcek kolonisi bireyleri arasında besin ve salgı maddesi alış-verişi.
Zümre: Biyoloji Zümresi

42) Trokofor (Eski Yunanca: Trochos-tekerlek+Phoros-taşıyan): Poliket ve Arkiannelit'lerin gelişimlerini simgeleyen ve Mollüsk larvasını andıran bir larva formu.
Zümre: Biyoloji Zümresi

43) Trombin (Eski Yunanca: Thrombos-topak, küme, pıhtı): Protrombinden türevlenen ve fibrinojeni fibrine dönüştüren enzimdir. Kanın pıhtılaşmasında iş görür.
Zümre: Biyoloji Zümresi

44) Trombus (Eski Yunanca: Thrombos-topak, küme, pıhtı): Bir kan damarında ya da yürek odacıklarında bulunan ve oluştuğu yerde kalan kan pıhtısı.
Zümre: Biyoloji Zümresi

45) Tropizma (Eski Yunanca: Trope-dönüş): Yönelim hareketi. Yer değiştirmeyen bir organizmada bir dış uyartıya karşı meydana gelen bir büyüme tepkisi.
Zümre: Biyoloji Zümresi

46) Trup (): Birkaç erkek, üç ya da daha çok sayıda dişi ve bunların yavrularından oluşan bazı primat (kuyruksuz maymun) türlerinin toplumsal birliği.
Zümre: Biyoloji Zümresi

47) Tuber (Latince: Tuber-şişkinlik, yumru, düğüm): Yumru gövde. Patates gibi bazı bitkilerin besin depo eden şişkin yer altı gövdesi.
Zümre: Biyoloji Zümresi

48) Tundra (Rusça: Bir terim): Güneyde tayga, kuzeyde kutup buzulları arasında kalan ağaçsız düzlük. Düşük sıcaklığı, kısa bir büyüme devresi ve yılın büyük bir kısmında donmuş topraklarıyla tipiktir.
Zümre: Biyoloji Zümresi

49) Turgor Basıncı (Latince:. Turgor-şişme+Pressure-sıkıştırma): Bir bitki hücresinin osmosla su alarak şişmesi ve sitoplazmanın çepere basınç yapmasıyla belirlenen hücre içi basınç. Bu basınç hücre içine daha fazla su girmesini önler.
Zümre: Biyoloji Zümresi

50) Turnover Sayısı (): Yenilenme sayısı. Bir enzim molekülü tarafından bir dakika da aktive edilen substrat molekülleri sayısı.
Zümre: Biyoloji Zümresi

51) Tüketici Organizmalar (): Bir ekosistemin başka bitki ve hayvanları yiyen hayvansal ve bitkisel öğeleri.
Zümre: Biyoloji Zümresi

[OnuR]

1) Ubikinon (): Koenzim. Elektron taşıyıcı sistemin bir elemanı. Elektronları alıp veren, 6 karbonlu bir halkadan oluşan bir baş ve karbon atomları zincirinden oluşan uzun bir kuyruğu vardır.
Zümre: Biyoloji Zümresi

2) Umbilikus (Latince: Umbilicus-göbek): Fötüsde göbek bağının bağlandığı yerin izi.
Zümre: Biyoloji Zümresi

3) Ungulatlar (Latince: Ungula-tırnak): Dört ayaklı memeliler. Bu hayvanlarda parmaklar az çok kaynaşabilir ve uçları boynuzsu bir madde ya da tırnakla korunabilir.
Zümre: Biyoloji Zümresi

4) Unguligrad (Latince: Ungula-tırnak+Gradus-adım, basamak): Bazı hayvanların her ayağının bir ya da iki tırnağı ucundan destek alarak koşması hareketi.
Zümre: Biyoloji Zümresi

5) Uterus (Latince: Uterus-rahim, döl yatağı): Rahim, döl yatağı. Dişinin üreme kanalında, içinde fötüsün geliştiği kaslı organ.
Zümre: Biyoloji Zümresi

6) Utrikulus (Latince: Utricilus-kese): Kulakta, vücudun dengesini sağlayan reseptörle riiçeren zarsı labirentin iki bölmesinden büyük olanı.
Zümre: Biyoloji Zümresi

[OnuR]

1) Üre (Eski Yunanca: Ouron-idrar): Karbonik asit diamidi. (NH2CONH2) Protein metabolizmasının suda eriyen art ürünlerinden biri.
Zümre: Biyoloji Zümresi

2) Üreter (Eski Yunanca: Ourein-idrar çıkarma): İdrarı böbrekten sidik kesesine veren lifli kas tüpü.
Zümre: Biyoloji Zümresi

3) Üretra (Eski Yunanca: Ourein-idrar çıkarma): İdrarı idrar kesesinden vücut dışına çıkaran zarsı kanal.
Zümre: Biyoloji Zümresi

[OnuR]

1) Vagina (Latince: Vagina-kama kını): Vajen. Birçok hayvanda dişi üreme kanalının dışarıya açılan kısmı. Erkeğin çiftleşme organını kabul eder.
Zümre: Biyoloji Zümresi

2) Vaksin (Latince: Vaccinus-inek): Aşı. Belirli bir hastalıktan, ticari amaçla elde edilen antijen. Vücudun antikor üretimini stimüle eden fakat hastalığın zararlı etkilerini yeterince yok edemeyen madde.
Zümre: Biyoloji Zümresi

3) Vakuol (Latince: Vacuus-boşluk+Ole-küçültücü son ek): Sulu bir sıvı ile dolu olan ve sitoplazmanın öteki kısmından bir zarla ayrılan hücre içi küçük boşluk.
Zümre: Biyoloji Zümresi

4) Valans (Latince: Valentia-kuvvet, güç): Hidrojen atomları ya da bunların eşdeğerlerinin sayısal ifadesi. Bir ya da daha çok sayıda atomlar arası bağlar oluşurken kimyasal bir elementin negatifken kombine halde tutabildiği, ya da pozitifken bir reaksiyonla ayırdığı, kazanılan, kaybedilen ya da ortaklaşa kullanılan elektronların sayısı.
Zümre: Biyoloji Zümresi

5) Ventrikulus (Latince: Venter-mide): Bir organın boşluğu. Örneğin, beyinin çeşitli odacıklarından biri ya da yüreğin kanı atriumlardan alan odacıklardan her biri.
Zümre: Biyoloji Zümresi

6) Vesikül (Latince: Vesicula-kesecik): Herhangi bir küçük kese ya da boşluk.
Zümre: Biyoloji Zümresi

7) Vestigial (Latince: Vestigium-ayak izi, iz, işaret): Yararsız, eksik ya da indirgenmiş. Atasal bir organizmada görev yaptığı halde sonradan körelen ve bir organizmada körelmiş olarak kalan homolog organ.
Zümre: Biyoloji Zümresi

8) Villus (Latince: Villus-tüy demeti): Küçük, parmaksı çıkıntılar. Özellikle bağırsağın iç duvarındaki gibi serbest yüzeyler üzerinde bulunan ince çıkıntılar.
Zümre: Biyoloji Zümresi

9) Virüs (Latince: Virus-kaygan sıvı, zehir): Nükleik asitten oluşan bir merkeze ve bunu etrafında bir protein kılıfına sahip küçük enfeksiyon etkenli nesne. Konukçu bir hücre içinde çoğalabilir ve mutasyona uğrayabilir.
Zümre: Biyoloji Zümresi

10) Vital Kapasite (Latince: Vita-hayat+Capaticas-almak): Derin nefes alıp verirken alınıp verilen havanın toplam miktarı.
Zümre: Biyoloji Zümresi

11) Vitamin (Latince: Vita-hayat): Bir organizmanın normal metabolik faaliyetleri için küçük miktarlar da gerek duyduğu organik madde. Hayvanlar bazı vitaminleri yeterli oranlarda sentezleyemediği için besin içinde hazır olarak almak zorunda dır.
Zümre: Biyoloji Zümresi

12) Vitellus Kesesi (): Bazı omurgalı embriyolarında sindirim sisteminin dışarıya doğru cep biçimindeki çıkıntısı. Yumurta sarısı etrafında gelişir ve onu sindirerek organizmanın yararlanacağı duruma getirir.
Zümre: Biyoloji Zümresi

13) Vitröz (Latince: Vitreus-camsı): Camsı ya da saydam. Göz yuvarlağının arka kısmını dolduran açık, geçirgen jelimsi maddeden oluşan kısma verilen ad.
Zümre: Biyoloji Zümresi

14) Vivipar (Latince: Vivus-canlı+Parere-doğurmak): Anne vücudu içinde ve yumurtadan gelişen canlı yavruya sahip olma. Yavru, besinini ya yumurta sarısından ya da embriyonik bir uzantı olan plasenta yoluyla bağlandığı anneden sağlar.
Zümre: Biyoloji Zümresi

[OnuR]

1) Yangı (İnflamasyon): Yaralanmaya karşı dokunun gösterdiği reaksiyonlar. Ağrı, ateşlenme, kızarma ve iltihaplanma.
Zümre: Biyoloji Zümresi

2) Yavru Döl Seçimi (Latince: Progignere-ileri çıkarmak): Deneme eşleşmeleri yaparak ve yavruyu gözleyerek genotipin saptandığı bir üreme programı.
Zümre: Biyoloji Zümresi

3) Yayılma Alanı (): Belli bir türün yaşadığı yeryüzü kesimi.
Zümre: Biyoloji Zümresi

4) Yumurta (Latince: Ovum-yumurta): Spermle döllendikten sonra aynı türün yeni bir bireyini verecek olan dişi üreme hücresi.
Zümre: Biyoloji Zümresi

[OnuR]

1) Zigot (Eski Yunanca: Zygotos-birleşmek): Döllenmiş yumurta. İki gametin birleşmesiyle oluşan hücre.
Zümre: Biyoloji Zümresi

2) Zoospor (Eski Yunanca: Zoon-hayvan+Sporos-tohum): Eşeysiz olarak üretilen kamçılı ve hareketli spor.
Zümre: Biyoloji Zümresi

[R€D-D€V!L-1903]

paylaşım için teşekkürlerrrrrrr