İsmi ünlü, cismi meçhul ülke: Surinam

[özgür_1903]

İsmi ünlü, cismi meçhul ülke: SurinamVAHAP SÖZTUTAN
Hollanda forması giyen Gullit, Rijkaard, Davids, Seedorf, Kluivert, Van Hooijdonk ve Hasselbaink gibi ünlü futbolcular sayesinde ‘Surinam’ ismini sık sık duyduk. Fakat birçok kişi Surinam’ın Afrika’da olduğunu zannediyor. Bu küçük sömürge ülkesi nerede hakikaten?
Hollanda’dan bağımsız bir devlet olmayı 1975’te başaran Surinamlılar, yine de esaret hayatı sürer gibi… Aslında ‘gibi’ dahi fazla. Sembolik olarak hür olan Surinam, hakikatte düpedüz Amsterdam’ın kölesi. Bunu en açık ve acı haliyle futbolda görüp yaşıyoruz. Bir dolu yeteneği Avrupa futbol arenasına sunup da FIFA’nın organize ettiği hiçbir organizasyona katılamamak, Surinam dışında bir başka ülkeye biçilmiş alın yazısı değildir herhalde. Surinam’ın ilk ırklarından birinin isminin ‘Surinen’ olması ise herkese ilginç şekilde ‘sürünen’ çağrışımı yapmıyor mu?
Gullit’in, Rijkaard’ın, Kluivert’ın, Davids’in ve daha onlarcasının başarısında, Güney Amerika’nın kuzey sahillerinde yaşayan bu fakir Surinamlılar; buruk ve karmaşık bir gurur duyuyorlar. Gullit, Rijkaard, Davids, Kluivert, Stenly Menzo, Seedorf, Hasselbaink, Aron Winter, Reiziger, Van Hooijdonk ve daha çokları Surinam’da doğdu; ama Hollanda adına oynuyorlar. Surinam, yıllardır futbolda en yeteneklilerini Hollandalılar’ın hizmetine gözü kapalı, karşılıksız sunmaktan imtina etmiyor. Hem de başarısızlıktan, parasızlıktan ve tanınmazlıktan kıvranırken… Surinam’ın yetiştirdiği etkileyici futbolcular listesi uzayıp gider. Buna karşın uluslararası alandaki başarı sayfası, ilk günkü gibi bembeyazdır!
Belki de yukarıda ismi geçen futbolcular arasından birkaçı Hollanda yerine Surinam Milli Takımı’nı tercih etmiş olsaydı kim bilir neler olurdu? En azından Surinam, Güney Amerika’nın ‘Avrupa Şampiyonası’ sayılan Copa Amerika’da ‘Brezilya, Arjantin gibi güçlü rakiplerle baş edemem’ diyerek daha küçük çaplı takımların bulunduğu Gold Cup’ta mücadele etmek zorunda kalmazdı. Surinam’ın, konumu itibariyle CONMEBOL (Güney Amerika Futbol Konfederasyonu) üyesi olması gerekirken, CONCACAF (Kuzey, Orta Amerika ve Karayipler Futbol Konfederasyonu)’ta yarışıyor olması elbette ki Gullit ve diğerlerinin suçu değil. Onlar çok küçük yaşta göç ettiklerinden bu duruma kayıtsızlar. Onlar ülkelerinin ezildiği sıralarda Hollandalılar’ı cezbedici kılmakla meşguldü. Aslında Hollanda Milli Takımı’nı ilgi çekici kılan, ‘turuncu’nun yanı sıra siyahi futbolculardır. Siyahların tamamına yakınının da ‘Surinam’ asıllı olması, çok alışılmış bir durumdur.
Futbol onlar için para değil, tutku
Brezilya, Arjantin, Uruguay, Paraguay, Şili, Peru, Kolombiya ve Ekvador gibi güçlü ülkelerin bulunduğu Güney Amerika elemelerinde başarılı olup Dünya Kupası’na katılamayacağını çok iyi bilen Surinam, şansını futbolda daha zayıf ülkelerin bulunduğu CONCACAF’ta deniyor. Ne yaparsa yapsın, Surinam’ın bir Dünya Kupası’na katılması, asla mümkün görünmüyor. Çünkü, yetenekli oyuncuları hemen Hollanda’ya götürecek bir sistem kurulmuş bu küçük ülkede. Kaabiliyeti ile ön plana çıkan, kendini çok geçmeden Hollanda topraklarında buluyor. Tıpkı daha öncekiler gibi...
Surinam’ın Hollanda’yı tercih etmeyen ender milli oyuncularından Rodney van Engel, iç karartıcı bu durumla ilgili olarak şöyle konuşuyor: “Acilen sponsora ihtiyacımız var. Artık planlı bir şekilde genç bir jenerasyon oluşturmak için maddi güç gerekiyor. Bizde fazlaca tutku var; fakat sonuçlar hep fakir. İstikrar yok. Maçtan maça performansımız yukarı çıkıp aşağı iniyor. Kosta Rika, Jamaika ve Trinidad-Tobago, isimlerini futbolla duyurdu. Onların da çok parası yoktu bunları yaparken; ama başardılar. Artık bir şeylerin değişme zamanı gelmedi mi?”
Surinam Futbol Federasyonu 1920’de kuruldu. 9 yıl sonra FIFA üyeliği geldi. Ancak şimdiye kadar tek bir Dünya Kupası görmediler. Her hangi bir olimpik turnuva veya FIFA’nın sıradan organizasyonlarını da… Sadece Avrupa’da seyredilen bazı yetenekli futbolcular sayesinde ülkelerinin ismi zikredildi sıkça. Ama nerede olduğu bilinmeden... Hepsi bu! Surinam’ın 13 takımlı amatör bir ligi mevcut. Transvaal ile Robinhood, bu yalancı yarışta zirveye oynuyor. Birçok futbolcu, aynı zamanda okuyor ve çalışıyor. Vakit kaldıkça da çamurlu ya da toprak sahalarda antrenmanlar... Haftada üç idman yapabilenler şanslı. İdmanlar genelde akşamları. Para mı? O da ne… Onlar işlerini tutkuyla yapıyorlar ve futbol aşkları asla sorgulanamaz!
Sadece Seedorf ülke için çalışıyor
Futbol Federasyonu Başkanı Louis Giskus, iş çıkışı antrenman yapmanın güçlüğüne dikkat çekip amatörle profesyonel arasındaki uçuruma vurgu yapıyor: “Gold Cup’a kalmamak için zaman zaman duacıyız. Ama gelecek için bazı planlarımız var. Kalkınmak için kısa ve uzun vadeli iki program hazırladık. Uzun dönem için genç yetenekleri keşfetmek, kısa dönem için de yabancı bir çalıştırıcı bulmak çıkış gibi görünüyor.”
Hollanda’da yetersiz olan futbolculardan Surinam’da yararlanma fikri de bir kurtuluş olarak duruyor; ama ona da siyasi bir engel var. Çifte vatandaşlık Surinam’da kabul edilmiyor. İleride bu sorun aşılırsa önemli bir mesafe alınabilir. Surinam’da futbolun gelişmesi için FIFA ve ünlü futbolcu Seedorf faal olarak çalışıyor. FIFA, yardım programı çerçevesinde Surinam’a 700 bin dolar aktardı. Seedorf ise yetenekli gençleri eğitmek için kendi adını verdiği bir spor merkezi’ yaptırdı. Surinamlılar, Seedorf gibi şöhretli futbolcu vatandaşlarının yardımlarını bekliyor. Ya da gelip ülkelerinde futbolun gelişmesinde etkin rol almalarını... En azından sadece Surinam için oynamalarını… Çok bir şey mi istiyorlar?
Sonuç olarak, sömürülen Surinam ile sömüren Hollanda’da futbol gece ve gündüz gibi… Surinam’da karanlık, Hollanda’da aydınlık...



Surinam, Afrika’da değil, Güney Amerika’da

Surinam’ın başkenti Paramaribo. Afrika’da değil, Güney Amerika’da bulunan bu küçük ülkenin yüz ölçümü 163,820 km kare. Daha çok altın madenciliği ve balıkçılıkla uğraşan Surinamlılar, yaşamlarının geri kalanını, çoğu Hollanda formasını giyen vatandaşlarını izleyerek geçiriyor. 490 bin nüfusluk ülkenin yüzde 20’si ise Müslüman. Resmi dili Flamenkçe olan Surinamlılar, İngilizce ve Almanca da biliyor. Atlas Okyanusu’nun kıyısındaki sömürge ülkesi yıllarca Almanya, İngiltere ve nihayetinde Hollanda arasında gel-git yaşadı. Kendi futbolcularını değerlendirememekten daha vahim bir tabloyla da karşılaşan Surinamlılar, sık sık sömürgeci devletler arasında siyasi değiş-tokuş aracı olarak da kullanıldı.


YEDEKLER!Michel VormUtrechtKaleciDwight TiendalliFeyenoord DefansUrby EmanuelsonAjaxDefansLorenzo Davids FeyenoordOrta SahaRomeo Castelen FeyenoordOrta SahaMark de VriesDen HaagForvetTEKNİK KADRO!Menajer Ruud GullitTeknik Direktör Frank RijkaardYardımcı AntrenörAron WinterKaleci Antrenörü Stanley MenzoSURİNAMLI ESKİ BAZI ŞÖHRETLERHenk FraserUtrechtKaleciFerdi VierklauAjaxDefansJohn VeldmanRoosendaalDefansWinston BogardeChelseaDefansUllrich van GobbelFeyenoordDefansOrlando TrustfullVitesseDefansGaston TaumentRapid WienOrta SahaMarciano VinkPSV EindhovenOrta SahaJerry de JongAjaxOrta SahaGlenn HelderArsenalOrta SahaRegi BlinkerSpartaForvetSayı:167Bölüm:Avrupadan Futbol