AB KOBİ Destek Politikası “ ekonomik büyümenin motoru”

MEDA PROGRAMI (MEDITERRANEAN ECONOMIC DEVELOPMENT AREA)
MEDA programı, 27 Kasım 1995 tarihinde 15 AB üyesi ülke ve Türkiye'nin de dahil olduğu AB üyesi olmayan 12 Akdeniz ülkesinin Dışişleri Bakanları'nca imzalanan Barselona Bildirgesi ile kurulan Avrupa Akdeniz Ortaklığı'nın uygulama aracıdır. Bölgede yer alan ülkelerin ekonomik açıdan gelişimlerinin ve yeniden yapılanmalarının sağlanarak, Akdeniz'de bir serbest ticaret bölgesi oluşturulmasını hedefleyen program kapsamında, ekonomik faaliyetler ile özel sektörün geliştirilmesi, sosyoekonomik kalkınma, demokratikleşme ve sivil topluma yönelik projelere finansman sağlanmaktadır.
19961999 dönemini kapsayan MEDA I programı çerçevesinde Türkiye'ye toplam 54 proje için 376 milyon Euro tutarında kaynak tahsisatı sağlanmıştır. 20002006 yıllarını içerecek MEDA II programı kapsamında ise, Türkiye'ye üç yıl içerisinde yaklaşık 381 milyon Euro tutarında destek verilmesi kararlaştırılmıştır. Ayrıca bu desteklerin %60'ının yapısal reformların desteklenmesi ve %40'ının AB ile bütünleşme sürecinin kolaylaştırılması yönündeki projelerde kullanılması öngörülmektedir.
Üç yıl içinde ayrıca 150 milyon euro hibe yardım sağlanacaktır.
Ayrıca Avrupa Yatırım Bankası kaynaklarından yatırım kredisi temin edilebilmesi amacıyla EUROMED çerçevesinde yeni bir düzenlemeye gidilmiş; 19952000 yıllarını kapsayan bu yeni araç kanalıyla Türkiye'ye 205 milyon Euro tutarında kredi sağlanmıştır. Sağlanan krediler kanalizasyon, enerji otoprodüksiyonu gibi projelerin yanı sıra KOBİ'lerin yatırımlarına yönelik projeler için global kredileri içermektedir. Ayrıca Türkiye'de depremden zarar gören bölgelerin yeniden imarı için Avrupa Yatırım Bankası'nca 600 milyon Euro tutarında uzun vadeli kredi sağlanması kararlaştırılmış; özel sektöre ayırılan 75 milyon Euro tutarındaki kredinin devir anlaşmaları ise Haziran 2000'de sonuçlandırılarak kullanıma açılmıştır.

SONUÇ
Özellikle küreselleşme süreci ile giderek yoğunlaşan ve bilgiye dayalı ekonominin getirdiği yeni koşullar çerçevesinde daha farklı bir boyuta taşınan rekabet ortamı, yeni rekabet koşulları ile mücadele edilmesini sağlayacak stratejilerin belirlenmesinde dikkatlerin ekonomide ağırlıkla bir yere sahip olan KOBİ'ler üzerinde yoğunlaşmasına yol açmıştır.
Dinamik yapıları ve esnek karar alma mekanizmaları ile yeniliklere, talep değişiklikliklerine ve çeşitliliklerine daha kolay uyum sağlayabilen; daha düşük yatırım maliyetleriyle istihdam imkanı yaratan ve ekonomik dalgalanmalardan daha az etkilenen KOBİ'ler, istikrarlı ve sürdürülebilir bir büyüme hedefinin gerçekleştirilmesinde temel unsur olarak görülmektedir.
Ancak KOBİ'lerin yapısal özelliklerini ekonomiye etkin bir şekilde yansıtabilmeleri sadece idari, yasal ve mali ortamın basitleştirilmesi ve iyileştirilmesini değil, mesleki eğitim dahil olmak üzere teknik alanda da çeşitli düzenlemeleri kaçınılmaz kılmaktadır.
Bu çerçevede KOBİ'leri tüm yönleriyle ele alarak uygulanacak mekanizmaları aynı çatı altında toplayacak bir işletme politikasının gereği ön plana çıkmaktadır.
Faaliyette bulunan işletmelerin ihtiyaçları ve karşılaştıkları sorunları dikkate alarak, hızla değişen dünyada yeni koşullara uyum sağlanmasını ve mücadele edilmesini sağlayacak bir işletme politikasının başarılı olacağı açıktır.
Dünyada en rekabetçi ve en dinamik ekonomiye sahip olmayı hedefleyen AB'de, KOBİ'lerin ekonomiye ve buna paralel olarak makroekonomik hedeflerin gerçekleştirilmesine sağladığı katkı tüm üye devletlerce kabul edilmektedir.
AB'de işletme politikası temelde çok yıllı dönemi içeren programlar dahilinde gerçekleştirilmekte; bu uygulama daha önceki programların değerlendirilmesini sağlayarak eksikliklerin tamamlanmasını ve yeni hedefler doğrultusunda gerekli değişikliklerin ve düzenlemelerin yapılmasına imkan sağlamaktadır.
Bir başka deyişle, izlenen bu işletme politikası, işletmelerin performansının artırılmasına ve üretken girişimci faaliyetlerin teşvik edilmesine yönelik faaliyetler için bir çerçeve oluşturmaktadır.
Bu bağlamda, AB'nin makroekonomik hedefleri doğrultusunda mevcut finansman mekanizmaları kullanılarak KOBİ'lere yönelik girişimler değerlendirilmekte ve çeşitli programlar uygulamaya koyulmaktadır.
AB'de KOBİ'ler için gerçekleştirilen faaliyetlere bakıldığında özellikle mali kaynaklara erişim konusu üzerinde ağırlıklı olarak durulduğu ve araştırmageliştirmeye de ayrı bir önem verildiği görülmektedir.
Bunun yanı sıra işletmelerin dış pazarlara açılmaları, potansiyel işbirliği alternatiflerini değerlendirmeleri ve bu çerçevede bilgilendirilmeleri de işletme politikası kapsamında yer almakta; KOBİ'lerin idari, mali ve yasal alanda karşılaştıkları zorluklar ve ihtiyaçlarının belirlenmesini hedefleyen çalışmalar da yürütülmektedir. KOBİ'lerle ilgili çalışmalar çerçevesinde AB'de üzerinde durulan bir diğer önemli konu ise KOBİ'ler arasında en iyi uygulamaların paylaşımının sağlanmasıdır.
AB'nin KOBİ'lere yönelik 19972000 yıllarını içeren üçüncü çok yıllı programı Aralık 2000'de sona ermektedir. 20012005 yıllarını kapsayacak olan dördüncü çok yıllı program ile ilgili çalışmalar ise tamamlanmış ve program önerisi sunulmuştur.
Yeni çok yıllı program, AB'nin yeni ekonomik ortamda ve özellikle genişleme süreci içerisinde KOBİ'ler için saptayacağı hedefler ve buna paralel olarak gerçekleştireceği eylemler açısından büyük önem taşımaktadır.
Komisyon önerisinde 20012005 yıllarını kapsayacak bu yeni çok yıllı programın Türkiye'nin katılımına da açık olacağının belirtilmesi, özellikle Türk KOBİ'leri açısından AB ile adaylık sürecinde önemli bir fırsat yaratacaktır.
Bu bağlamda AB'nin KOBİ'lere yönelik olarak uygulamaya koyduğu mekanizmaların ve programların incelenerek faydalanma imkanlarının değerlendirilmesi Türk KOBİ'lerinin rekabet güçlerinin artırılmasında yapıcı bir katkı sağlayacaktır.