Büyüme

[GoD of WaR]

Büyümenin en hızlı olduğu dönemler =intrauterin yaşam, doğumdan sonraki ilk yıl ve ergenlik yılları
Büyümenin sabit ve kısmen yavaş seyrettiği dönemler = 3 - 4 yaş, 9 - 10 yaş aralarında

Büyüme ve gelişim ile ilgil önemli noktalar:

Hareketli çocuklar daha zayıftır.
Ortalama olarak erkek bebekler, kızlara göre tüm beden oranları bakımından biraz daha büyüktürler.
Kızlar ve erkekler benzer büyüme modeline sahiptir. Kol ve bacaklar gövdeden daha önce büyürler.
Egzersizin, kemiğin uzaması ve genişliğinin artması üzerinde etkisi olduğu ileri sürülmektedir.
Hastalıklar, başlangıç zamanı, şiddeti ve süresine bağlı olarak büyümeyi olumsuz yönde etkiler.
Kutup bölgelerinde doğan ve yetişen çocuklar, daha yuvarlak hatlara sahiptirler ve daha yavaş büyürler.
8. yaşta erkek çocuklarının ortalama boy uzunluğu, kızlardan 1 cm kadar daha uzundur.
Günümüz çocukları 100 yıl öncesine göre daha uzun, daha ağır ve daha olgundurlar.
Boyda uzama ilkbahar aylarında hızlanır, ağırlık artışı sonbaharda görülür.
Doğumdan itibaren incelendiğinde başın en hızlı gelişen organ olduğu gözlenir.
Bedence büyümenin hızı, sosya - ekonomik koşullara, ve beslenmeye büyük ölçüde bağlıdır.

0 - 12 aylık ( 0 - 50 haftalık )
Yaşamın ilk yılında boy ve ağırlıkta hızlı bir artış vardır.

Normal bir bebek 2500 - 4500 gr arasında dünyaya gelir.

Yeni doğan, ortalama 45 - 50 cm uzunluğundadır ( bu uzunluğun ¼’ ü baştır ).

Dövdenin bacaklara oranı ¾’ tür.

Bebek doğumdan birkaç gün sonra su kaybı nedeniyle, doğum ağırlılığının 0/0 6 - 10’ nu yitirir. Doğumun 3. - 4. günleri ağırlık iyice düşer, 1 gün sabit kalır ve ertesi gün artış başlar. 10. gün doğum ağırlığına erişilir.


NOT: Doğumda ortalama ağırlık 3402 gr, doğumda rastlanabilen en düşük ağırlık 2268 gr, en yüksek ağırlıksa 6350 gr’ dır.
NOT: İlk altı ay boyunca beden oranlarındaki değişme çok azdır.

NOT: Erkek bebeklerin doğum ağırlığı kız bebeklerin ağırlığından 0/0 4 oranında fazladır.
0 - 6 ayda normal bir çocuk günde ® 20 - 30 gr

haftada ® 150 - 250 gr alır.

6 - 12 ayda normal bir çocuk günde ® 15 - 20 gr

haftada ® 100 - 150 gr alır.

Bebekler 5. ayın sonunda doğum ağırlığının iki katına, 1. yılın sonunda doğum ağırlıklarının üç katına ulaşırlar.

Boy ilk yıl 25 - 26 cm artar = 10 cm
(0 - 3 ay) + 6 -7 cm
(3 - 6 ay) + 5 cm
(6 - 9 ay) + 3 cm
(9 - 12 ay)

Böylece 1 yaşını dolduran bebek, yaklaşık olarak 75 - 76 cm ‘e ulaşır.

Baş çevresi doğumda 34 - 35 cm’dir. 6. ayda yaklaşık 44 cm’dir. Bir yılın sonunda baş çevresi 46 - 47 cm’i bulur. İlk yıl baş çevresinde 12 cm ’ lik bir artış görülür. 6. aydan sonra normal bebeklerde gövde, baştan daha büyüktür.

NOT: Beslenme bozukluğu görülen çocuklarda, düşük ağırlıkla birlikte baş ölçüsünün de gövdeden daha büyük olduğu görülür.
1. yaş
Boyu ® 85 - 86 cm, ağırlığı ® 12 kg kadardır.
12 - 24 ay arası sağlam bir çocuk ® ortalama haftada 50 gr kadar alır. 24. ayda doğum ağırlılığının dört katına ulaşır.
Bu dönemde boy ve ağırlık arasında 0/0 60 oranında bir ilişki görülür.

Beynin büyümesi bu dönemde yavaşlar. Baş çevresinde 2 cm’ lik bir artış görülür. Dönemin ortalarına doğru baş çevresi 2 cm/yıl hızıyla artmaya devam eder.

1 yaşındaki çocuğun diş sayısı 8’dir.

Büyümede bir yavaşlama görülür.
1 - 3 yaş arasında boyda ortalama 20,5 cm, ağırlıkta 4,7 kg’ lık bir artış görülür.
2 - 6 yaş:
Yıllık boy uzunluluğu artışı ergenliğe kadar her yıl ® 5 ,08 cm kadardır.
Ağırlık ise her yıl ® 2,270 gr kadar artar.
2 - 5 yaş arası kazandığı ağırlık miktarı yaşamın ilk yılı sırasında kazandığı miktardan daha azdır.
Bu dönem, çocuğun okul öncesindeki temel hareketlerden ilkokul dönemindeki spor becerilerine doğru ilerleyen çok çeşitli hareket becerilerini kazandığı ve geliştirdiği dönemdir.
Her iki cinste de bu dönemde yağ dokusunda önemli derecede azalma görülür.
Kas dokusu oranı, toplam beden ağırlığının 0/0 25’i olarak sabit kalır.
Göğüs karından daha geniş olmaya başalar.
Kemikleşme oranı çok hızlıdır.

2 yaşında beyin gelişiminin 0/0 60’ ı gelişimini tamamlamıştır. Beynin 3 yaşında yetişkinin beyin ağırlılığının 0/0 75’ine, 6 yaşında ise 0/0 90’a ulaşır. Ancak beyin kabuğu 4 yaşına kadar gelişme göstermez.

Duyular hala gelişmemiştir.
Göz küresi 12 yaşa kadar tam büyüklüğüne ulaşmaz. Retina noktası 6 yaşına kadar tamamen gelişmemiştir.
Diş fırçalama 2 yaşında başlar.

NOT:Erkek çocuklar, kızlardan çok daha fazla kemik ve kas kütlesine sahiptirler.

NOT: Büyüme, bakım ve beslenme yönünden kötü çevre koşullarında yetişen çocuklarda 3 yıl kadar geridir.

NOT: Boğaz ve orta kulağın açıldığı östaki borusu daha kısa olduğu için çocuklar orta kulak enfeksiyonlarına karşı daha duyarlıdırlar.
2,5 yaş

2,5 yaşında süt dişleri 20 tanedir.

3 yaş
3 - 6 yaşlar arasında çocuk yılda 7 - 8 cm, ağırlıkta 2,2 kg’ lık bir artış gösterir.

4. yaş

Bu yaşta doğum boyunun iki katına ulaşılır.
4 - 5 yaşlarında şişmanlık varsa, ilerde de şişman olunur.

5. yaş
Baş çevresi, 5 - 12 yaş arası ortalama 51 - 54 cm’e ulaşır. Bu dönemin sonuna doğru beyin erişkin düzeye ulaşır.
5 yaşında beyin gelişiminin % 90’ ı tamamlanmıştır .
Bu yaştaki gelişim ilk dört yıla oranla yavaşlamıştır.
Adrenal bezi, heyecanlarda etkin bir rol oynar. Bu bezdeki gelişimin 0 - 5 yılla 11 - 16 yaşları arasında hızlı olduğu görülür.


6 . yaş (6 - 12 yaş):

Bu yıllar boyunca beden yapısındaki gelişme oldukça az ve önemsizdir.

Bu yılların en önemli özelliği, her ne kadar sabit ve yavaş büyüme olarak biliniyorsa da çocuk, oyun ve spor performansında gittikçe daha olgun düzeye ulaşır ve becerileri hızla öğrenir.
Ağırlık ve boyda meydena gelen yavaş büyüme, çocuğa vücuduna alışması için fırsat verir.
Kız ve erkeklerin büyüme modelleri arasındaki farklar en düşük düzeydedir.
Kol ve bacaklardaki uzama, gövdeden daha hızlıdır.
Erkekler, çocukluk dönemi boyunca kızlardan daha ağır ve daha uzun kol ve bacağa sahip olurlar. Kızların ise kalça genişlikleri daha fazladır. Bu nedenle, kız ve erkeklerin aktivetelere beraber katılmaları ve aktivetelerde cinsiyet ayrımı yapılmaması önerilmektedir.
Bu dönemde, çocuğun algısal yetenekleri kesinleşir. Duyu motor organlar, gittikçe daha büyük uyumla çalışırlar. Böylece, bu dönem sonunda çocuk sayısız karmaşık becerileri kazanabilir.

Ergenlik
Ergenlik dönemi, büyümenin yeniden hızlandığı, biyolojik değişim ve olgunlaşmanın tamamlanarak çocuğun artık erişkin görünümüne girdiği dönemdir.

NOT: Kızlar ergenliğe erkeklerden daha önce girdikleri için erkeklerden daha uzundurlar.

Erkekler, 14 yaş civarında kızlara ulaşırlar ve onları geçerler. Aynı zamanda, 12 - 14 yaşları arasında kızlar erkeklerden daha ağır olma eğilimindedirler.

Kas kütlelerinde ¼ oranında artış görülür. Bu da ergenin sportif etkinliklere ve yoğun antremana hazırlıklı olmasını sağlar.
Kız çocukları ® 8 - 13 yaşlarında ergenliğe girebilir.
Erkek çocukları ® 9,5 - 15 yaşlarında ergenliğe girebilir.
Ergenlik süresi 2 - 6 yıl arasında sürebilir.
Ergenlik başlangıcında erişkin boyun 0/0 80’ i olan boy uzunluğu
2 - 4 yıl içinde erişkin boyunun 0/0 99’ na erişir.

10 - 12 yaşlar arasında kızlar erkeklerden daha iri olurlar.

Büyüme hızı doruğu kızlarda ® 9 cm/yıl

erkeklerde ® 10,5 cm/yıl

Boy uzaması kızlarda ® 16 - 18 yaşlarında

erkeklerde ® 18 - 20 yaşlarında durur.
Genelde kızların 14 yaşından sonra uzamalarının durduğu ve gövde - bacak uzunlukları açısından yetişkin proporsiyonlarına da bu yaşta ulaştıkları gözlenmiştir.
Ergenlik dönemi süresince beden ağırlığı kızlarda ® 16 kg

erkeklerde ® 20 kg artar.
Gerek kız derekse erkek çocuklarının bir çoğunda, ergenlik öncesinde ( 8 - 10 yaşlarında ) bedende yağ depolanması sonucu ağırlıkta belirgin bir artma görülür. Ergenlik dönemi boyunca ise erkeklerde ve kızlarda ağırlık artışı nedenleri farklıdır.
Erkekler ® kas gelişmesi iskelet kitlesinin artması
Kızlar ® yağ depolanması sonucu kilo alırlar.
Ağırlık artmasının en hızlı olduğu dönem, “ büyüme hızı doruğu ” ’ ndan altı ay sonra yaşanır.

NOT: 4 - 10 yaşlar arasında yıllık büyüme nisbeten yavaştır.
__________________

[AyTeK54]

teşekkürler abi...

[Constantin]

teşekkürler