02-02-2007, 08:39
|
#5 |
| Guest |
DEVŞİRMELERİN DEVLET MERKEZİNE GÖNDERİLMESİ Devşirilen çocuklar sürü denilen 100-200 kişilik kafileler halinde ve sürüye verilen bir defter ile devlet merkezine gönderilirlerdi.[1] Bunların kaçmaları ve değiştirilmemeleri için sıkı önlemler alınırdı. İstanbul’a gelen devşirmeler iki, üç gün dinlendikten sonra Müslüman olurlar ve daha sonra yeniçeri ağası dairesi sürücü defteri ile ağanın teftişine arz olurlardı.[2] İyice muayeneden geçenler kanuna uygun olarak devşirilmiş ise eşkâl defterine kaydedildikten sonra çocuklar sünnet edilirler ve eşkal defteri de yeniçeri ağasının mührü ile mühürlenip saklanırdı. Eğer devşirme sürüsü içinde kanuna aykırı olarak birinin girdiği anlaşılırsa o sürü tophâne ve cebehâne hizmetine verilir ve sürücüler de ağır ceza görürlerdi. Sürü içerisinden saray için ayrılacak olanlar ya yeniçeri ağası tarafından arzedilir veya doğrudan sürü hükümdara gönderilerek, bunların arasından alınacak çocuklar saray ağası tarafından seçilirdi. Daha sonra saray hocası bunları yüzlerine bakmak suretiyle ayırırdı. Bu devşirmeler Edirne Sarayı, Galata Sarayı ve İbrahim Paşa Sarayı gibi saraylara verilerek yetiştirilirdi. Bu çocuklardan yetişen müstaitler yeni saraya Topkapı Sarayına alınır. Diğerleri Kapıkulu süvâci bölüklerine verilirlerdi. ACEMİ OĞLANLAR Acemi oğlanları Rumeli ve Anadolu’daki çiftliklere dağıtılırdı. Çiftçilere dağıtılanlara “Türk üzerinde olan acemi oğlanlar” denilirdi.[3] Saraylara gönderilen acemi oğlanlar saray bahçelerinde bostancılık, çobanlık, kasap yamaklığı, su yollarında işçilik, hamallık, cami inşaatında amelelik, demircilik, saraçlık, fırıncılık, mandıracılık, gemicilik gibi işlerlerde kullanılırdı. Bu işleri görmek için mevcut acemi oğlanlar yetişmezse Türk üzerinde olan acemi oğlanlarından lüzümu kadarı bir akçe ulufeye yazılarak Yeniçeri ağasının emriyle getirilirdi. Acemi oğlanlar ihtiyaca göre devşirilirdi. Bazen ölenler, kaçanlar ve kapıya çıkarılanlar fazla olduğu zaman eksiği kapatmak için de oğlan devşirilirdi. Acemi oğlanları, yedi senede bir kapıya çıkarılırlardı. Acemi oğlanlar yeniçeri ağası tarafından idare edilirdi. Bostanlarda çalışan acemi oğlanların amiri bostancı başı idi. İstanbul acemi oğlanları otuz bölük, yirmi dokuz cemaat olmak üzere 59 ortaydı.[4] Ortaların amirleri çorbacı, meydan kethüdası ve kopucuydu. Çorbacı ortanın amiri, meydan kethüdası çorbacının vekili, kapucu da kapu çuhadarı vazifesini görürdü.[5] Acemi oğlanların defterini acemi oğlanları katibi tutardı. Acemi oğlanların kapıya çıkmamak yüzünden isyan ettikleri de olurdu. |
|
|  |