[astute]

ABD'li hipnoterapist David J. Lieberman, "Size kimse yalan söyleyemez" isimli kitabında yalan söyleyen kişilerin genelde sergiledikleri söz ve davranış kalıplarını sıraladı.

Buna göre ;

* Yalan söyleyen kişi göz temasından kaçınır, göz göze gelmemek için elinden geleni yapar.

* Ellerini ve kollarını az kullanır.

* Kendisine soru sorulduğunda elleri sımsıkı kapanıyorsa ya da avuçları aşağı dönükse bu yalanın ya da kandırmanın sinyalidir.

* Ellerini yüzüne ya da boynuna götürüyor olabilir ama bedeniyle teması sadece bu kısımlarla sınırlı kalır.

* Verdiği cevap nedeniyle rahat olduğunu göstermeye çalışan kişi belli belirsiz bir şekilde omzunu silker.

* El kol hareketleri ile söylediği sözler arasında zamanlama hatası vardır. Baş hareketleri mekaniktir.

* Şaşırmış, korkmuş ya da mutluymuş rolü yapıyorsa, yüzünde beliren ifade, ağız bölgesiyle sınırlı kalacaktır.

* Yalan söyleyen kişi ayakta dururken ya da otururken konuşma sırasında sırtını dik tutmaz.

* Kendisini itham eden insandan uzaklaşmak isteğiyle muhtemelen bakışlarını kapıya doğru çevirir.

* Konuştuğu insanla ya çok az fiziksel temas kurar ya da hiç kurmaz.

* İşaret parmağını ikna etmek istediği kişiye yöneltmez.

* Kendisini itham eden kişiyle arasına bir takım nesneler koyar.

* Bilinçaltından sızan gerçek duygular, düşünceler ve niyetler dil sürçmesi şeklinde ortaya çıkar.

* Karşısındaki kişi anlattığı hikayeye inanana kadar fazladan bilgi vermeye devam eder.

* Sorulara asla doğrudan cevap vermez, dolaylı olarak ima eder.

* 'Ben, biz ve bizim' gibi zamirleri ya çok azdır ya da hiç kullanmaz.

* Kullandığı kelimeler açık ve net olmayabilir.

* Soruları soruya oranla aşırı bir tepki gösterir.

* Bütün sorularınıza cevap verebilir ama kendisi size soru sormaz.

* Haksız suçlandığına sinirlenmez.

* 'Gerçeği söylemek gerekirse,' Dürüst olmak gerekirse' ve 'Niye yalan söyleyeyim' gibi cümleler kullanır.

* Soruyu önceden düşünmüş ve cevabı hazırlamıştır.

* Sorunuzu tekrar etmenizi ister ya da soruya soruyla karşılık verir.

* Konuşmaya, 'Yanlış anlamanı istemem ama' gibi bir cümleyle başlar.

* İlginizi dağıtmak için şaka yapar ya da dalga geçer.

* Ayrıntılı açıklama gerektiren konuları sıradan bir şeymiş gibi aktarır.

* Hikayesi o kadar inanılmazdır ki, sırf bu yüzden inanırsınız.