[semra]

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) aile içi şiddete karşı yeterli koruma önlemi almayarak kadın vatandaşlarına yönelik ayrımcılık yaptığı gerekçesiyle mahkûm ettiği ilk ülke Türkiye oldu. Kocasından şiddet gören Nahide Opuz’un açtığı davayı karara bağlayan AİHM, aile içi şiddeti ayrımcılık olarak değerlendirdi ve Türkiye’yi 36 bin 500 euro tazminat ödemeye mahkûm etti

Diyarbakır’da yaşayan Nahide Opuz, eşi Hüseyin Opuz’dan sürekli şiddet görmeye başladı. Daha sonraki yıllarda karakollara, hastanelere, mahkemelere uzanan birçok olay birbirini izledi. Opuz bu süreçte kocası hakkında yaptığı bazı şikâyetleri tehdit nedeniyle geri çekti. 2001’de Hüseyin Opuz, Nahide Opuz’u 7 yerinden bıçakladı. Hüseyin Opuz, 840 TL para cezasına mahkûm edildi. Opuz, kayınvalidesi Mintena Beydur’u da öldürdü. 15 yıl hapse mahkûm edilen Opuz’un daha sonra tahliyesine karar verildi.

‘Türkiye başarısız’
Nahide Opuz, aile içi şiddet konusunda AİHM’ye başvurdu. Yetkililerin davayı aile içi bir konu olarak gördükleri ve şikâyetlerin geri çekilmesinin ardındaki nedenleri görmezden geldikleri tespitinde bulunan AİHM, Türkiye’nin her türlü aile içi şiddetin cezalandırıldığı ve mağdurların yeterli düzeyde korunduğu bir sistemi kurmakta başarısız olduğunu vurguladı. Davacının ve annesinin yaşadıklarının cinsiyete bağlı şiddet kapsamında görülebileceğini ve bunun da bir ayrımcılık olduğunun altını çizen AİHM, yargının bu tür durumlarda pasif kalmasının aile içi şiddet için elverişli bir ortam yarattığını belirtti.

Yapılan reformlara karşın yargının bu tür şikâyetlerde sonuna kadar gitmemesi ve şiddet uygulayan tarafların cezasız kalmalarının aile içi şiddetle mücadelenin etkisiz kaldığını gösterdiği de AİHM’nin mesajları arasında yer aldı. AİHM, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin yaşam hakkını garanti altına alan 2., işkence ve kötü muameleyi yasaklayan 3. ve ayrımcılığı yasaklayan 14. maddeyi ihlal ettiğine oybirliğiyle karar verdi. Karar gereği Türkiye mahkeme masrafları da dahil olmak üzere toplam 36 bin 500 euro ödeyecek. Karar diğer ülkeler açısından da içtihat yaratma potansiyeli taşıyor.