[semra]

19 ülkedeki 48 genel yayın yönetmeni tarafından 10 maddelik ‘Basın Özgürlüğü İçin Avrupa Şartı’ belgesi hazırlanarak, Avrupa Birliği Komisyonu’nun Bilgi Toplumu ve Medyadan Sorumlu Üyesi Viviane Reding’e sunuldu

Basını iktidarların müdahalelerinden korumak ve gazetecilerin kaynaklara erişimini garanti altına almak amacıyla 19 ülkeden 48 genel yayın yönetmeni ve gazeteci, “Basın Özgürlüğü İçin Avrupa Şartı”nı hazırladılar. Basın özgürlüğünün önemine vurgu yapılan ve iktidarların dikkat etmesi gereken unsurlara dikkat çekilen belge dün Avrupa Birliği Komisyonu’nun Bilgi Toplumu ve Medyadan Sorumlu Üyesi Viviane Reding’e sunuldu. 10 maddeden oluşan belgede şu ifadelere yer veriliyor:

1- HÜKÜMETLER BASININ ÇEŞİTLİLİĞİNE SAYGI GÖSTERMELİ
Basın özgürlüğü demokratik bir toplum için yaşamsaldır. Bütün iktidarlar, medyanın her türünün çeşitliliğini ve siyasi, sosyal ve kültürel görevlerini desteklemeli, korumalı ve bunlara saygı göstermelidir.

2- HÜKÜMET BASINA MÜDAHALE EDEMEZ
Sansür mutlaka yasak olmalıdır. Tüm medyalarda, bağımsız gazeteciliğin kovuşturma, baskı ve hükümetin siyasi ya da düzenleyici müdahalesine maruz kalmamasına yönelik bir garanti olmalıdır. Basın ya da internet medyası devlet lisansına tabii olmamalıdır.


3- BASIN TEHDİT EDİLEMEZ
Gazetecilerin ve medyanın bilgi ve görüş toplama ve yayma hakkı tehdit edilmemeli, kısıtlanmamalı ve cezalandırılmamalıdır.


4- GAZETECİLERİN KAYNAKLARI KORUNMALI
Gazetecilerin kaynakları sıkı bir şekilde korunmalıdır. Bilgi kaynaklarının ya da editoryal gizliliğin ortaya çıkarılması amacıyla yazı işlerinin ya da gaztecilerin çalışma ortamlarının aranması, gazetecilerin izlenmesi ya da görüşmelerinin dinlenmesi kabul edilemez.


5- YARGI, BASINI KORUMALI
Devlet, gazetecilerin görevlerini yerine getirirken bağımsız bir yargı sisteminin ve yetkililerin tam korumasından yararlanmasını sağlamalıdır. Bu özellikle fiziksel saldırı ve tacizle karşı karşıya kalan gazetecilerin ve yardımcılarının korunması için geçerlidir. Bu hakların ihlali ya da ihlaline yönelik tehditler dikkatli bir şekilde soruşturulmalı ve adalet tarafından cezalandırılmalıdır.


6- HÜKÜMETİN EKONOMİK YAPTIRIMI KABUL EDİLEMEZ
Medyanın ekonomik varlığı ve bağımsızlığı devlet, devlet kontrolündeki kurumlar ya da diğer organlar tarafından tehlikeye atılmamalıdır. Ekonomik yaptırım tehdidi kabul edilemez. Özel işletmeler medyanın editoryal bağımsızlığına saygı duymalı, editoryal içerik konusunda baskı uygulamaktan ya da reklamla editoryal içerik arasındaki ayrımı muğlaklaştırmayı denemekten kaçınmalıdır.


7- DEVLET MEDYANIN BİLGİYE ERİŞİM ÖZGÜRLÜĞÜNÜ ENGELLEMEMELİ
Devlet kurumları ya da devlet kontrolündeki kurumlar gazetecilerin ve medyanın bilgiye erişim özgürlüğünü engellememelidir. Bilgi sağlama görevlerini desteklemek zorundadırlar.


8- YABANCI GAZETECİLERE KOLAYLIK
Medya ve gazeteciler, dışarıdakiler de dahil olmak üzere, tüm bilgilere ve bilgi kaynaklarına erişme hakkına sahiptir. Yabancı gazetecilere, bilgilendirme görevleri için gerekli olan vize, akreditasyon ve diğer belgeler gecikmeksizin sağlanmalıdır.


9- MEDYAYA ÖZGÜRCE ERİŞİM ESAS
Her devletin halkı tüm ulusal ve yabancı medya ve bilgi kaynaklarına serbest erişim hakkına sahip olmalıdır.


10- DEVLET GAZETECİLİĞİ ETKİLEYEMEZ
Devlet gazetecilik mesleğine girişi kısıtlamamalıdır.