1) Palizat Hücreleri (): Yaprağın üst epidermisine yakın mezofil tabakası içine yerleşmiş olan sık silindirik hücre tabakası. Zümre: Biyoloji Zümresi 2) Paramilum (): Euglena'larda kimyasal bakımdan hem nişasta hem de glikojenden farklı olarak karbonhidrat biriktiren cisimcik. Zümre: Biyoloji Zümresi 3) Parankima (Eski Yunanca: Para-yanında+En-içinde+Khein-dökmek): Az özelleşmiş, ince çeperli, klorofil içeren ve tipik olarak oldukça gevşek yapıdaki bitki hücreleridir. Fotosentezde ve besinlerin depolanmasında iş görür. Zümre: Biyoloji Zümresi 4) Parapodlar (Latince: Para-öte+Eski Yunanca: Podion-ayak): Poliket'lerin her segmentinden yanal olarak çıkan kalın kıllı, çift yassı uzantılar. Zümre: Biyoloji Zümresi 5) Parasempatik (Eski Yunanca: Para-yanında+Sym-ile+Pathos-duygu): Otonom (istemsiz) sinir sisteminin bir bölüm. Sinir lifleri beyinden ve omuriliğin kalça bölgesinden çıkar ve belli başlı iç organları donatır. Zümre: Biyoloji Zümresi 6) Paratiroidler (Eski Yunanca: Para-yanında+Thyreoeides-kalkan biçi): Tiroid bezinin içine yerleşmiş olan küçük, bezelye büyüklüğündeki bezler. Bu bezlerin salgıları vücudun kalsiyum ve fosfor metabolizmasını düzenler. Zümre: Biyoloji Zümresi 7) Parazitlik (Eski Yunanca: Parasitos-başkasının sofrasından geç): Asalaklık. Hem bitki hem de hayvanlar arasında görülen heterotrof beslenme tipi. Parazit, bitki ya da hayvanın vücudu üzerinde ya da içinde yaşar ve bunlardan besinin sağlar. Zümre: Biyoloji Zümresi 8) Partenogenez (Eski Yunanca: Phartenos-bakire+Genesis-soy): Döllenmemiş bir yumurtanın ergin bir organizmaya gelişmesi. Bu tip çoğalma bal arısı, eşek arısı ve bazı Arthropoda'lar arasında yaygındır. Zümre: Biyoloji Zümresi 9) Parturisyon (Latince: Parturito-çocuk doğurma): Çocuk doğurma olayı. Zümre: Biyoloji Zümresi 10) Pelajik (Eski Yunanca: Pelagios-denizde yaşayan): Okyanus ortası gibi açık sularda yaşayan organizma. Zümre: Biyoloji Zümresi 11) Pepsin (Eski Yunanca: Pepsis-sindirim): Midedeki hücreler tarafından salgılanan bir proteo litik enzimdir. Yalnız çok asitli bir ortamda çalışır ve optimum etkisi pH 2'de görülür. Zümre: Biyoloji Zümresi 12) Perennial (Latince: Per-boyunca+Annus-yıl): Çok yıllık. Yıllarca canlı kalıp yaşamını sürdüren bitki. Zümre: Biyoloji Zümresi 13) Perferal Direnç (): Kan damarlarının kasılma ya da gevşeme durumu. Kan basıncının saptanmasında önemli bir rol oynar. Zümre: Biyoloji Zümresi 14) Perisikl (Eski Yunanca: Peri-çevresinde+Kyklos-çember): Tek hücre sırasından oluşmuş parankima tabakası. Meristeme dönüşerek kök kambiyumu, mantar kambiyumu ve yan kökleri oluşturur. Zümre: Biyoloji Zümresi 15) Peristalsis (Eski Yunanca: Peri-çevresinde+Stalsis-kasılma): Üreter ya da sindirim sisteminin bir bölümü gibi içi boş tüp şeklindeki organların çeperlerinde kas kasılmasının ve gevşemesinin ritmik ve kuvvetli dalgaları. Bu dalgalar maddeleri tüp içinde hareket ettirmeye yarar. Zümre: Biyoloji Zümresi 16) Permeabilite (Latince: Per-arasından+Meare-geçirmek): Geçirgenlik. Bir zarın belli maddeleri geçirebilme yeteneği. Zümre: Biyoloji Zümresi 17) Petal (Eski Yunanca: Petalon-yaprak): Taç yapraklar. Bir çiçeğin başkalaşıma uğramış renkli yapraklardan oluşmuş halkası. Sepal halkasıyla stamen halkalarının arasında bulunur. Tipik parlak renkleri ve çekici kokularıyla tozlaşmayı sağlamak için böcek ve kuşları çeker. Zümre: Biyoloji Zümresi 18) Petiol (Eski Yunanca: Petiolus-küçük ayak, meyve sapı): Yaprak sapı. Yaprağı gövdeye bağlayan sap. Zümre: Biyoloji Zümresi 19) Pi Elektronları (): Tek ve çift konjuge bağlar sisteminde yer alan hareketli elektronlar. Yalnız tek bir atom ya da bağla değil, bir bütün olarak konjuge sistemle birlikte bulunurlar. Zümre: Biyoloji Zümresi 20) Pinositozis (Eski Yunanca: Pinein-içmek+Kytos-hücre+Osis-koşul): Hücre içmesi. Hücreler tarafından sıvı damlalarının absorbe edilmesi ve yutulması. Zümre: Biyoloji Zümresi 21) Pirenoid (Eski Yunanca: Pyren-meyve çekirdeği+Eidos-biçim): Bazı protozoonların kromatoforlarındaki nişasta içeren tanecikli yapılar. Zümre: Biyoloji Zümresi 22) Pirimidinler (): Karbon ve azot atomları içeren tek halkalı bazlar, nükleik asit bileşenleri. Zümre: Biyoloji Zümresi 23) Pistil (Latince: Pistillus-havan eli): Dişi organ. Ovaryum, stilus ve stigmadan oluşan ve megasporlar üreten çiçek organı. Zümre: Biyoloji Zümresi 24) Placodermi (Eski Yunanca: Plakos-tablet, yassı levha+Derma-der): Yalnız fosillerden bilinen ilkel çeneli balıklar. Bunların hem kemikli hem de kıkırdaklı balıkların ataları olduğuna inanılmaktadır. Zümre: Biyoloji Zümresi 25) Plankton (Eski Yunanca: Planktos-dolaşan): Hemen hemen bütün sularda yaşayan küçük serbest yüzüşlü bitki ve hayvanlar. Zümre: Biyoloji Zümresi 26) Plantigrad (Latince: Planta-ayak tabanı+Gradus-adım): Tabanına basarak yürüme ile belirlenen kısmen yavaş bir hareket biçimidir. Zümre: Biyoloji Zümresi 27) Plasenta (Latince: Placenta-yassı kemik): Kısmen embriyo, kısmen de ananın dokularında (uterus duvarında) oluşan ve embriyoya besin maddesi ile oksijen taşıyan ve artık maddeleri atan bir yapıdır. Zümre: Biyoloji Zümresi 28) Plastid (Eski Yunanca: Plastos-meydana gelmiş+İdion-küçültü): Hücrenin özel bir organelidir. Örneğin kloroplast ya da amiloplast. Zümre: Biyoloji Zümresi 29) Plazma Zarı (Eski Yunanca: Plasma-oluşmuş bir şey+Latince: Memb): Hücreye tüm besin maddelerinin girdiği ve bütün metabolik artık ya da salgılarının atıldığı hücrenin canlı işlevsel kısmı. Zümre: Biyoloji Zümresi 30) Plazmodyum (Eski Yunanca: Plasma-oluşmuş bir şey+Odes-benzer): Cıvık mantarların diploid evresini oluşturan çok çekirdekli amipsi hareket eden canlı madde kütlesi. Spor oluşturarak üreyen ve sıtmaya neden olan tek hücreleri hayvanlar. Zümre: Biyoloji Zümresi 31) Plazmoliz (Eski Yunanca: Plasma-oluşmuş bir şey+Lysis-çözülme): Bir osmozla su kaybetmesinden dolayı sitoplazmanın büzülmesi. Zümre: Biyoloji Zümresi 32) Pleiotropik Gen (Eski Yunanca: Pleion-çok+Tropos-dönüş): Belli bir bireyde birkaç farklı karaktere etki eden gen. Zümre: Biyoloji Zümresi 33) Pleksus (Latince: Plexus-örgü, şebeke): Sinirlerde olduğu gibi birbirine bağlanan yapıların ağı. Zümre: Biyoloji Zümresi 34) Ploidi (Eski Yunanca: Ploos-kat+Eides-benzer): Bir hücrede kromozom takımlarının sayısı ile ilgili. Zümre: Biyoloji Zümresi 35) Poikilotermal (Eski Yunanca: Poikilos-çeşitli+Therme-sıcaklık): Çevrenin sıcaklığı ile değişen bir vücut sıcaklığına sahip olma. (soğukkanlı) Zümre: Biyoloji Zümresi 36) Polen (Latince: Polen-ince toz): Tohumlu bitkilerin mikrospor kütlesi. (dölleyici erkek eleman) Zümre: Biyoloji Zümresi 37) Poligen (Eski Yunanca: Poly-çok+Gennan-üretmek): Aynı ırkı eklemeli olarak etkileyen iki ya da daha çok gen çifti. Zümre: Biyoloji Zümresi 38) Polimorfizm (Eski Yunanca: Poly-çok+Morphe-şekil): Bir türün üyeleri arasındaki biçim farklılıkları. Bir populasyonda birkaç farklı fenotipin görünmesi. Zümre: Biyoloji Zümresi 39) Polip (Eski Yunanca: Polypous-hastalık şişliği): Hidra benzeri hayvanlar. Bazı Sölenterat'ların hayat devresinde sesil evre. Mukozadan oluşan çıkıntı. Zümre: Biyoloji Zümresi 40) Poliploidler (Eski Yunanca: Poly-çok+Ploos-kat): İkiden daha çok homolog kromozoma sahip olan organizmalar. Zümre: Biyoloji Zümresi 41) Populasyon (): Belirli bir coğrafik bölgeye yerleşen bir türü bireylerinin oluşturduğu grup. Zümre: Biyoloji Zümresi 42) Porifera (Latince: Porus-delik-Ferre-taşımak): Sünger filumu. Vücut çok sayıda porla delinmiştir. Buralardan su içeri girer ve besin süzülür. Zümre: Biyoloji Zümresi 43) Portal Sistem (Latince: Porta-kapı): Bir bölgenin kanını toplayan ve yürek yerine diğer organlardaki kılcal damalara uzanan toplardamarların bir grubu. Zümre: Biyoloji Zümresi 44) Predasyon (Latince: Praedatio-yağma etmek): İki tür arasındaki ilişki. Bir tür diğer tür üzerinde zararlı etki yapar, ancak onsuz yaşayamaz. Bu tür diğerini öldürür ve yer. Zümre: Biyoloji Zümresi 45) Prekursor (Latince: Preacurrere-önde gitmek): Öncü. Bir metabolik yol içinde başka maddeden önce gelen bir madde. Başka bir maddenin sentezlendiği madde. Zümre: Biyoloji Zümresi 46) Primitif Oluk (Latince: Primitivus-ilk): Mezodermin şekillenmesi ve hücrelerin hareketinin bir sonucu olarak balık, sürüngen, kuş ve memeli yumurtalarındaki disk üzerinde gelişen uzunlamasına bir oluk. Bu yapı blastoporun kenarlarına homolog olup embriyonun sonradan oluşacak uzun eksenini simgeler. Zümre: Biyoloji Zümresi 47) Primordiyum (Latince: Primordium-başlangıç): Bir organ ya da kısmın embriyonik gelişme sırasında görülen ilk belirtisi. Zümre: Biyoloji Zümresi 48) Probosis (Eski Yunanca: Pro-önde+Boskein-beslenmek): Bir hayvanda genellikle beslenmede kullanılan burun ya da baş kısmındaki hortuma benzer yapı. Zümre: Biyoloji Zümresi 49) Profaz (Latince: Pro-önce+Eski Yunanca: Phasis-görünüş): Mitozun ilk evresi. Bu evrede kromatin iplikleri kısalır, kromozomlar belirgin hale gelir ve iğ oluşur. Zümre: Biyoloji Zümresi 50) Progesteron (Latince: Pro-önce+Gestus-taşımak): Plasentada ve ovaryumun Corpus luteumun'da üretilen hormon. Estrodiol ile kızgınlığı ve ay halini düzenler ve embriyonun döl yatağında tutunmasını sağlar. Zümre: Biyoloji Zümresi 51) Proglotis (Latince: Pro-önce+Glottis-dil): Bir şeritin vücut parçaları. Zümre: Biyoloji Zümresi 52) Prokaryotlar (Latince: Pro-önce+Karyon-çekirdek): Çekirdek zarları, plastidleri ve golgi aygıtı olmayan organizmalar. Bakteri ve mavi-yeşil algler. Zümre: Biyoloji Zümresi 53) Proprioseptör (Latince: Proprius-birinin kendi malı): Vücudun durumu, hareketleri kas gerilimi hakkında beyne bilgi veren iç duyu hücreleri. Zümre: Biyoloji Zümresi 54) Prosimi (Latince: Pro-önce+Simia-kuyruksuz maymun): Yaşayan ilkel bir primat ya da primatların ilk atası. Zümre: Biyoloji Zümresi 55) Prostat (Eski Yunanca: Prostates-önde duran biri): Memeli erkeğinin büyük yardımcı eşey bezi. Bu bez deferensle birleştiği kısımda üretrayı sarar ve büyük ölçüde seminal sıvı salgılar. Zümre: Biyoloji Zümresi 56) Prostetik Grup (Eski Yunanca: Prostithenai-eklemek): Bir enzime sıkıca bağlanan bir kofaktör. Zümre: Biyoloji Zümresi 57) Proteinler (Eski Yunanca: Protos-ilk): Karbon, hidrojen, oksijen, azot ve genellikle kükürt ve fosfor içeren makromoleküller. Peptid bağlarıyla bağlanmış amino asit zincirlerinden oluşur. Bütün hücrelerde ana bileşiklerden birisidir. Zümre: Biyoloji Zümresi 58) Proteus Davranışı (Eski Yunanca: Proteus-umulmadık şekilde yakalandığ): Predatörler tarafından kovalandığı zaman avın düzensiz, beklenmedik değişik hareketleri. Zümre: Biyoloji Zümresi 59) Protista (Eski Yunanca: Protista-en önceki+Protos-ilk): Protozoa, flagellata, cıvık mantar, bazı alg ve mantarlardan oluşan organizmalar dünyası. Zümre: Biyoloji Zümresi 60) Protokooperasyon (Eski Yunanca: Protos-ilk+Cooperatio-çalışmak): Birlikte bulundukları zaman birbirlerinden yararlanan iki populasyon arasındaki ilişkiler. Ancak birinin yokluğunda diğeri yaşamını sürdürebilir. Zümre: Biyoloji Zümresi 61) Proton (Eski Yunanca: Protos-ilk): Bütün atom çekirdeklerinde bulunan pozitif elektrik yükü ve bir nötronunkine eşit kütlesi olan temel partikül. Zümre: Biyoloji Zümresi 62) Protonefridyum (Eski Yunanca: Protos-ilk+Nephridios-böbrekler): İlkel omurgasızların ve bazı ileri hayvanların larvalarındaki alev hücresinden oluşan boşaltım organı. Zümre: Biyoloji Zümresi 63) Protonema (Eski Yunanca: Protos-ilk+Nematos-iplik): Kara yosunlarında, üzerindeki dik bir gövdenin geliştiği ve bu gövdeye tek sıralı hücreden oluşan sarmal yaprak halkasının bağlandığı ipliksi yeşil yapı. Zümre: Biyoloji Zümresi 64) Protozoa (Eski Yunanca: Protos-ilk+Zoon-hayvan): Amoeba, ciliata, flagellata ve sporozoa'yı kapsayan tek hücreli hayvanların filumu. Zümre: Biyoloji Zümresi 65) Pseudopod (Eski Yunanca: Pseudes-yalancı+Podus-ayak): Bir amip ya da amipsi hücrenin geçici sitoplazmik çıkıntısı. Bu çıkıntı hareket ve beslenmede kullanılır. Zümre: Biyoloji Zümresi 66) Pseudosölom (Eski Yunanca: Pseudes-yalancı+Koilia-boşluk): Mezoderm ve endoderm arasındaki vücut boşluğu. Kalıcı bir blastösol. Zümre: Biyoloji Zümresi 67) Psilopsida (Eski Yunanca: Psilos-çıplak): Tracheaphyta'nın bir alt filumu, en ilkel vasküler bitkilerdir. Bunlar köksüzdü veya yapraksız ya da pula benzer küçük yaprakları vardır. Günümüzde yaşayan yalnız üç türü bilinmektedir. Zümre: Biyoloji Zümresi 68) Pteropsida (Eski Yunanca: Ptero-kanat): Eğrelti otları, kozalaklı bitkiler ve çiçekli bitkileri kapsayan Tracheophyta'nın bir alt filumu. Bitki dünyasındaki en geniş grup. Zümre: Biyoloji Zümresi 69) Pulvinus (Latince: Pulvinus-yastık): Yaprak sapının gövdeye birleştiği yerde bulunan yastığa benzer şişkinlik. Zümre: Biyoloji Zümresi 70) Pupa (Latince: Pupa-oyuncak bebek): Bir böcek gelişmesinde larva ve ergin dönemleri arasındaki bir evre. Beslenmeyen ve hareket edemeyen bir hayat formu. Zümre: Biyoloji Zümresi 71) Pürinler (Pure ürinin karışımı): Birbirine bağlanmış iki halkada karbon ve azot atomları içeren organik bazlar. Nükleik asitlerin ATP, NAD ve diğer biyolojik aktiviteli maddelerin bileşenleri. Zümre: Biyoloji Zümresi 72) Pütrifaksiyon (Latince: Pucrefactio-çürüme): Amino asit ve proteinlerin enzimatik yoldan anaerobik bozulumu. Zümre: Biyoloji Zümresi
__________________
Besiktas JK . |