2. Lig tarihinin şampiyon teknik direktörleri
ERHAN GÜVEN
2. Lig takımlarını 1. Lig’e çıkaran teknik direktörler sıralamasında 4 kezle ilk basamakta yer alan rahmetli Kadri Aytaç’ı 3 kezle Yılmaz Vural izliyor.
Türk futboluyla ilgili detaylı bir araştırma yapmak istediğinizde, karşınıza çıkacak kaynaklar sınırlı. Çünkü, spor arşivciliği konusunda iyi olduğumuz söylenemez. Süper Lig hakkında dahi tüm bilgilere öyle kolayca ulaşmak mümkün değil. Bu alanda referans gösterilmesi gereken Futbol Federasyonu’nun sitesi de yeterli özellikler taşımıyor. Hele ki 2. Lig’i araştırıyorsanız işiniz gerçekten daha zor. Bırakın derli toplu bilgiler bulmayı, 2. Lig hakkında yararlanabilecek düzgün kaynak bile yok.
Sevindirici olan ise son dönemde arşiv çalışmalarının artıyor olması. Genç futbol araştırmacıları sayesinde yavaş yavaş Türk futbolunun belleği oluşturuluyor. Erdinç Sivritepe ile Cem Pekin, bu konuda başı çeken isimler. İngilizce yayın yapan ‘turkish-soccer.com’ sitesinde Süper Lig’in yanı sıra 2. Lig’e de geniş yer veriliyor. Tabii 1. Lig’in tüm istatistiklerini ortaya koyan ‘turkfutbolu.net’ sitesini ve Alper Duruk’u da unutmamalı.
Sivritepe ve Pekin’in yaptığı araştırmaya göre, ‘2. Lig antrenörü’ olarak ün salan rahmetli Kadri Aytaç, çalıştırdığı takımları 1. Lig’e en çok çıkaran (4 kez) teknik direktör. 1975-76’da Orduspor’la mutlu sona ulaşan Aytaç, takımı 1. Lig’e terfi etse de kendisi 2. Lig’de Mersin İdman Yurdu’nu çalıştırmaya başlamış. Bir sonraki sezon Mersin ekibini de 1. Lig’e taşıyan Aytaç, 1982-83’te G.Birliği ve 1994-95’te İstanbulspor’la zirvenin sahibi olmuş. 1931’de İstanbul’da doğan Aytaç, 1944’te Beyoğluspor’da futbolla tanıştı. 1951’de G.Saray’a geçti. Karagümrük, F.Bahçe ve Mersin’de oynadı. 1970’te futbolu bırakarak antrenörlüğe adım attı. 33 kez milli oldu. Bir başka özelliği de 1. Lig’deki ilk penaltıyı kullanmasıydı.
Vural, Hoşfikirer, Soykıray
Aytaç’ın ardından Kamuran Soykıray, Yılmaz Vural ve Ali Hoşfikirer geliyor. Vural, Eskişehir, Sarıyer ve son olarak da Antalya’yı Süper Lig’le buluşturdu. Hoşfikirer de 2 kez Adana Demir, bir kez de Adanaspor ile şampiyonluk sevinci yaşadı. Soykıray da 2 kez Sumsun’u, bir kez de Giresun’u 1. Lig’e çıkardı.
Bir 2. Lig takımını 1. Lig’e çıkaranlar arasında 1. Lig’de şampiyonluk ipini göğüsleyen isimler de var: Ahmet Suat Özyazıcı (Trabzon), Özkan Sümer (Trabzon) ve Ignace Molnar (F.Bahçe)...
2. Lig tarihine göz atarken ilginç durumlar oluştuğu da gözlerden kaçmıyor. Mesela, Ankaragücü’nün 1980-81’de 2. Lig’deyken kendini bir anda 1. Lig’de bulması oldukça şaşırtıcı. 12 Eylül 1980 döneminin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren, sempatisi olduğu için Türkiye Kupası’nı kazanan A.Gücü’nü 1. Lig’e terfi ettirdi. Bu nedenle 1. Lig’de 16 olan takım sayısı 17’ye çıktı. Bir sonraki sezon da 17 takımlı lig uygun düşmeyeceği için 3 takım düştü ve 4 takımın yükselmesiyle sayı 18’i buldu. Bursaspor’un başına gelenler de ilginç. Yeşil-Beyazlı ekibin 2. Lig takımı, 1989’da 1. Lig vizesi aldı. Fakat federasyon aynı kulübün iki takımının aynı ligde olamayacağına hükmetti.
Takımlarını 1. Lig’e çıkaran antrenörlerin sıralandığı tabloda dönem dönem 2, 3, 4 ve hatta 5 takımın 2. Lig’den 1. Lig’e yükseldiği görülüyor. Bunun nedeni 1. Lig’deki takım sayılarında oynama yapılması. Yani ligde bazen 16 takım mücadele ederken, bu sayının 20’yi bulduğu yıllar da olmuş. 1. Lig’den 3 takım düşerken, alt ligden 5 ekibin 1. Lig’e çıktığı sezonlar yaşanmış. 2. Lig hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyen, ‘turkish-soccer.com’ sitesinden yararlanabilir.
1. LİG’E KİM KAÇ KEZ TAKIM ÇIKARDI? 4 Kez: Kadri Aytaç
3 Kez: Kamuran Soykıray, Yılmaz Vural, Ali Hoşfikirer
2 Kez: Hüseyin Hamamcı, Reha Kapsal, Sadi Tekelioğlu, Bahri Kaya, Güvenç Kurtar, Zeynel Soyuer, Erkan Kural, Sabri Kiraz, Yılmaz Gökdel, Fethi Demircan, Tamer Kaptan, Necdet Niş, Fevzi Zemzem, Adnan Dinçer, Erdem Tuğal, Candan Dumanlı, Suat Mamat
1 Kez: Raşit Çetiner, Nejat Biyediç, İsmail Kartal, Levent Eriş, Mustafa Uğur, Şaban Yıldırım, Hüsnü Özkara, Hikmet Karaman, Erol Tok, Ümit Kayıhan, Yücel İldiz, Hüseyin Kalpar, Yıldırım Uran, Rasim Kara, Rıdvan Dilmen, Ersun Yanal, Oktay Çevik, Ercan Albay, İlyas Tüfekçi, Giray Bulak, Samet Aybaba, Celal Kıbrızlı, Kamuran Yavuz, Ömer Kaner, Enver Katip, Metin Türel, Zeynel Soyuer, Sakıp Özberk, Ali Kemal Denizci, Nevzat Güzelırmak, Fahrettin Genç, Behiç Funda, Necdet Zorluer, Enver Ürekli, Özkan Sümer, Cesarettin Alptekin, Gürcan Berk, Coşkun Süer, Nihat Atacan, Halil Güngördü, Necip Cemal Gökalp, Ayhan Erman, Kadir Giderler, Yusuf Şimşek, Erkan Velioğlu, Turan Ağalday, Cahit Sinan, Turgut Kafkas, Rıdvan Kösemihal, Turan Bodur, Ahmet Suat Özyazıcı, Yüksel Alkan, Muharrem Gülergin, Bülent Giz, Erdoğan Tokal, Bülent Eken, Arif Dökel, Günaydın Özyurt , Mustafa Ertan, Ziya Taner, Doğan Emültay, Abdullah Matay, İbrahim Tusder, Fahrettin Cansever, Lefter Küçükandonyadis
Yabancılar: Ignace Molnar, Ivan Kucukov, Valeriu Neagu, Ilie Datcu
HANGİ TAKIM, KİMİNLE VE NE ZAMAN 1. LİG’E YÜKSELDİ? 2005-2006 Bursaspor: Raşit Çetiner
Antalyaspor: Yılmaz Vural
Sakaryaspor: Nejat Biyediç
2004-2005 Sivasspor: İsmail Kartal
Vestel Manisaspor: Levent Eriş
Erciyesspor: Mustafa Uğur
2003-2004 Sakaryaspor: Şaban Yıldırım
Erciyesspor: Hüseyin Hamamcı
Ankaraspor: Reha Kapsal
2002-2003 Konyaspor: Hüsnü Özkara
Çaykur Rize: Hikmet Karaman
Akçaabat Sebat: Sadi Tekelioğlu
2001-2002 Altay: Reha Kapsal
Elazığspor: Erol Tok
Adanaspor: Bahri Kaya
2000-2001 Göztepe: Ümit Kayıhan
Diyarbakırspor: Güvenç Kurtar
Malatyaspor: Yücel İldiz
1999-2000 Yimpaş Yozgat: Hüseyin Kalpar
Siirt Jet-PA: Yıldırım Uran
Çaykur Rizespor: Rasim Kara
1998-1999 Vanspor: Rıdvan Dilmen
Denizlispor: Ersun Yanal
Göztepe: Oktay Çevik
1997-1998 Erzurumspor: Sadi Tekelioğlu
Adanaspor: Ercan Albay
Sakaryaspor: İlyas Tüfekçi
1996-1997 Karabükspor: Giray Bulak
Kayserispor: Samet Aybaba
Şekerspor: Celal Kıbrızlı
1995-1996 Ç. Dardanel: Kamuran Yavuz
Sarıyer: Yılmaz Vural
Zeytinburnu: Bahri Kaya
1994-1995 Karşıyaka: Hüseyin Hamamcı
İstanbulspor: Kadri Aytaç
Eskişehirspor: Yılmaz Vural
1993-1994 Petrol Ofisi: Candan Dumanlı
Denizlispor: Ömer Kaner
Vanspor: Enver Katip
Antalyaspor: Adnan Dinçer
Adana Demirspor: Metin Türel
1992-1993 Samsunspor: Zeynel Soyuer
Zeytinburnu: Sakıp Özberk
Karabükspor: Ali Kemal Denizci
1991-1992 Kocaelispor: Güvenç Kurtar
Karşıyaka: Ivan Kucukov
Kayserispor: Nevzat Güzelırmak
1990-1991 Samsunspor: Fahrettin Genç
Altay: Behiç Funda
Adana Demirspor: Ali Hoşfikirer
1989-1990 Bakırköy: Erdem Tuğal
Aydınspor: Necdet Zorluer
Gaziantepspor: Zeynel Soyuer
1988-1989 Gençlerbirliği: Erkan Kural
Zeytinburnu: Erdem Tuğal
1987-1988 Adanaspor: Ali Hoşfikirer
Kahramanmaraş: Enver Ürekli
Konyaspor: Özkan Sümer
1986-1987 Adana Demirspor: Ali Hoşfikirer
Karşıyaka: Tamer Kaptan
Sakaryaspor: Necdet Niş
1985-1986 Diyarbakırspor: Fevzi Zemzem
Boluspor: Valeriu Neagu
Antalyaspor: Adnan Dinçer
1984-1985 Rizespor: Cesarettin Alptekin
Kayserispor: Erkan Kural
Samsunspor: Fethi Demircan
1983-1984 Eskişehirspor: Gürcan Berk
Altay: Coşkun Süer
Malatyaspor: Nihat Atacan
1982-1983 Karagümrük: Ilie Datcu
Denizlispor: Halil Güngördü
Gençlerbirliği: Kadri Aytaç
Orduspor: Necip Cemal Gökalp
1981-1982 Sarıyer: Ayhan Erman
Antalyaspor: Kadir Giderler
Mersin İdman Yurdu: Candan Dumanlı
Samsunspor: Yusuf Şimşek
1980-1981 Göztepe: Erkan Velioğlu
Sakaryaspor: Necdet Niş
Diyarbakırspor: Turan Ağalday
Ankaragücü: Yılmaz Gökdel
1979-1980 Mersin İY: Suat Mamat
Kocaelispor: Fethi Demircan
Boluspor: Cahit Sinan
1978-1979 Gaziantepspor: Yılmaz Gökdel
Rizespor: Turgut Kafkas
Kayserispor: Tamer Kaptan
1977-1978 Kırıkkalespor: Suat Mamat
Göztepe: Fevzi Zemzem
1976-1977 Diyarbakırspor: Zeynel Soyuer
Ankaragücü: Sabri Kiraz
1975-1976 Mersin İdman Yurdu: Kadri Aytaç
Samsunspor: Kamuran Soykıray
1974-1975 Orduspor: Kadri Aytaç
Balıkesirspor: Rıdvan Kösemihal
1973-1974 Trabzonspor: A. Suat Özyazıcı
Zonguldakspor: Turan Bodur
1972-1973 Kayserispor: Yüksel Alkan
Ada. Demir: Muharrem Gülergin
1971-1972 PTT: Bülent Giz
Şekerspor: Erdoğan Tokal
1970-1971 Adanaspor: Bülent Eken
Giresunspor: Kamuran Soykıray
1969-1970 Karşıyaka: Arif Dökel
Boluspor: Günaydın Özyurt
1968-1969 Ankaragücü: Mustafa Ertan
Samsunspor: Kamuran Soykıray
1967-1968 İstanbulspor: Ziya Taner
İzmirspor: Doğan Emültay
1966-1967 Mersin İY: Lefter K.Andonyadis
Bursaspor: Sabri Kiraz
1965-1966 Eskişehirspor: Abdullah Matay
Altınordu: Ignace Molnar
1964-1965 Vefa: İbrahim Tusder
1963-1964 Şekerspor: Fahrettin Cansever.
zaman sporvizyon Sayı:167Bölüm:Lig A