24-01-2007, 15:47
|
#1 |
Guest | Bakır Alaşımlarının Kaynağı | | . BAKIR VE ALAŞIMLARININ KAYNAĞI ÖNSÖZ: Bakır ve bakır alaşımları iyi elektrik ve ısı iletkenlikleri, iyi korozyon dirençleri, iyi metal-metal arası aşınma dirençleri ve estetik görünümleriyle günümüze kadar önemini koruyan mühendislik metalleri arasındadır. Bakır ve bir çok bakır alaşımı kaynak lehim ve sert lehim yöntemleriyle birleştirilebilir. Konstrüksyon endüstrisi, elektronik ürünler, endüstriyel makinalar ve taşımacılık endüstrisi bakırın kullanıldığı önemli marketlerdir. Bakırın fiziksel özellikleri çelik ile mukayeseli olarak tablo 94'de verilmiştir. Burada mukayese edilen çeliğin bileşimi: % 005 - 0,12'e, % 0,20 - 0,40 Mn ve % 0,14 P + S'den ibarettir. Aşağıdaki tabloda verilen 6 grup bakırın (DIN 1787 SF -Cu ve SW-CU grubu çeşitli cihaz, boru ve yarı mamullerin imalinde E-CU 58, E-Cu 57, SE-Cu ve OF -Cu grupları da elektroteknik endüstrisinde kullanılmaktadır. Bunların bileşimleri de aşağıda görülmektedir. SF -Cu : > % 99,90 Cu, % 0,015-0,040 P (Oksijensiz) SW-Cu : ≥ % 99,90 Cu % 0,005-0,014 P E-Cu 58 : ≥ % 99,90 Cu, % 0,005-0,040 O (oksijenli). SE-Cu : ≥ % 99,90 Cu, 0,003 P (oksijensiz) OF-Cu : ≥ % 99,95 Cu (oksijensiz) Gösterilişi Erime Derecesi (°C) Özgül Isı (20-400°C) (J/gK) Erime Isısı (J/g) Genleşme (25-300°C) (10-6/K) Isı İletimi (20°C'de) (W/m.K) Elektrik İletkenliği (20°C'de) (m/mm2) SF-Cu 1083 0,38 214 17 313-356 45-50 SW-Cu E-Cu58 E-Cu57 SE-Cu OF-Cu Çelik C=%0,05-0,12 Mn=%0,2-0,4 P+S=%0,14 1500 0,47 272 12 54 8 Tablo1. Karbonlu çelik ile çeşitli bakır cinslerinin fiziksel özellikleri (Kaynak: 1000 Soruda Kaynak Teknolojisi El Kitabı – Birsen Yayınevi) Bakırın, sıcaklığı yükseldikçe uzama ve mukavemet özelliklerinin değişmesi, kaynak esnasındaki davranışına etki eder. Bakır mukavemeti sıcaklık arttıkça, düşmekte ve uzaması da 300-650°C arasında en düşük değeri almaktadır. Bu durum aynı zamanda bakırın bu sınırları arasında gevşekleştiğini gösterir. Bakırın çeşitli sıcaklık derecelerindeki mukavemeti aşağıdaki şekilde değişir . ............... ............... ............... ............... ............... ............... ............... Tablo2. Bakırın çeşitli sıcaklık derecelerindeki mukavemet değerleri (Kaynak: 1000 Soruda Kaynak Teknolojisi El Kitabı – Birsen Yayınevi) I. Bakır (minimum %99.3 bakır) II. Yüksek bakır alaşımları (%5’e kadar alaşım elementleri) III. Bakır-çinko alaşımları (Pirinç) IV. Bakır-kalay alaşımları (bronz) V. Bakır-alüminyum alaşımları (alüminyum bronz) VI. Bakır-silikon alaşımları ( silikon bronz) VII. Bakır-nikel alaşımları VIII. Bakır-nikel-çinko alaşımları 1.1.1 Saf bakır Minimum %99.3 bakır içerirler. Bakır genelde 3 formda tedarik edilir. a) oksijen içermeyen bakır b) oksijen içeren bakır (tok ve fire rafine edilmiş bakır) içindeki yabancı maddeler, kalıntı oksijen miktarı ve diğer hatalar bakırın kaynak ve lehiminde problem yaratabilir. c) Fosfor ile oksijeni giderilmiş bakır. |
| |