Hayvan Vücudunda Magnezyum Dağılışı
Yeni doğan bir hayvanın vücudunda magnezyum konsantrasyonu düşüktür. Fakat doğumdan hemen sonra yükselmeye başlar. Total vücut magnezyumunun yaklaşık olarak hemen yarısı kemiklerde bulunur. Bütün hayvanlarda bu miktar kemik külünün % 0.5-0.7’sini temsil etmektedir. Bir çok durumlarda, kemiklerdeki magnezyumun hayvan için bir yedek depo olarak görev yapabileceği öne sürülmüştür.
Potasyum gibi magnezyum da en çok yumuşak dokuların hücrelerinde bulunur. Karaciğer, çizgili kaslar, böbrekler ve beyin yaklaşık olarak 430-540 mg/litre magnezyum ihtiva ederlerken, kan serumu sadece bunun onda biri kadar yani yaklaşık olarak 50 mg/litre kadar magnezyum kapsar.
Kalsiyum gibi serum magnezyumunun bir kısmı proteine bağlı olarak bulunur. Kan serum magnezyumu paratiroid hormonundan pek etkilenmemektedir. Türler arasında total magnezyum biraz değişmekle beraber, bütün sıcak kanlı hayvanlarda proteine bağlı magnezyum yüzdesi hemen hemen hepsinde eşittir. Beyin omirilik sıvısının (cerebro-spinal) magnezyum kapsamı, kan serumununkinden daha yüksektir. Bu akümülasyonun mekanizması izah edilememiştir. Kış uykusuna yatmayan türlerin ve soğuk kanlı hayvanların serum magnezyum konsantrasyonları, bu hayvanların vücut sıcaklıkları suni olarak düşürüldüğü zaman yükselmektedir.
Bir yumurta total olarak 25 mg magnezyum kapsar ki bunun, 2 mg’ı yumurta sarısında 4.3 mg’ı albuminde 18.7 mg’ı ise kabuk ve kabuk zarlarında yer alır. Yumurtadaki magnezyumun en büyük kısmı yumurta kabuğunda bulunur. İnkübasyon sırasında 1-1.8 mg magnezyum yumurta kabuğundan embriyon tarafından çekilir. Böylece, kabuk embriyon tarafından kullanılmak üzere hem kalsiyum hem de magnezyum için bir rezervuar olarak fonksiyon gösterir.
Aşırı Diyetsel Magnezyumun Etkileri
Yumurta tavuk rasyonlarında, başlıca kalsiyum kaynağı olarak kullanılan kireç taşı %1-13 magnezyum kapsayabilir. Yüksek düzeyde magnezyum kapsayan kireç taşlarına “dolomitik (dolomitic) kireç taşı” denir. Yapılan çalışmalarda, 9-20 haftalık piliçlerde, rasyonda %1 düzeyinde magnezyum, büyümeyi hafifçe geriletmiş, %1.83 diyetsel magnezyum ise ciddi büyüme depresyonuna yol açmıştır. Yüksek düzeyde magnezyum kapsayan rasyonlarla beslenen piliçlerde kemik kül kapsamı önemli derecede düşük bulunmuştur. Yumurta tavuklarıyla yapılan çalışmalarda ise, rasyonda %2.2 düzeyinde magnezyum yumurta veriminde hafif; %1.96 düzeyinde magnezyum ise çok önemli düşmelere sebep olmuştur. Rasyonda %0.7’den fazla magnezyum dışkının çok sulu olmasına yol açmakta, %1’den fazla diyetsel magnezyum ise tavuklarda performansı kötü şekilde etkilemektedir. Bu nedenle, kalsiyum kaynağı olarak dolomitik kireçtaşı kullanılmamalıdır. |