Demir İhtiyacı
Kanatlıların demir ihtiyacı daha önce Tablo 35’te verilmiştir. Büyüyen civcivlerin demir ihtiyacının, Amerikan Milli Araştırma Konseyinin tavsiye ettiği değerlerin üzerinde olduğunu son yapılan çalışmalar göstermiştir.
Aşırı Düzeyde Demirin Vücutta Birikimi
Demir absorpsiyonunu önleme mekanizması bozulduğu zaman vücutta ekseriya fazla miktarda demir birikimi olur. Böyle durumlardan birkaçı insanlarda aşağıdaki gibi sıralanabilir:
1. Sebebi bilinmeyen fakat aşırı düzeyde vücuda demir absorbe edilmesi (ıdiopathic hemochromatosis). Bu durumda deride, demir ihtiva eden pigment depolanır. Karaciğerde, pankreasta, diğer organlarda hemosiderin birikimleri olur.
2. uzun süren demir tedavisi. Böyle tedavilerden sonra, bilhassa eritrositlerin oluşum hızının arttığı hastalarda bu durum ortaya çıkar.
3. yiyeceklerle vücuda fazla düzeyde demirin girmesi. Bazı vahşi kabilelerde bu tip zehirlenme tespit edilmiştir. Yiyeceklerini demir kapta hazırlayan bu kabilelerde günde insan başına vücuda 200 mg demir girdiği saptanmıştır.
Hayvanlarda deneysel olarak vücuda demir enjekte etmekte veya inorganik demir nakli yapmakla aşırı düzeyde demir depolanması meydana getirilebilmektedir. Aşırı demirle vücudun yüklenmesi halinde ferritin karaciğer hücrelerinde kristalize olmaktadır.
Aşırı Düzeyde Demirle Beslenmenin Etkileri
Yukarıda, vücudun aşırı demirin absorpsiyonunu önleyen bir mekanizmaya sahip olduğu bildirilmişti. Buna rağmen rasyonda bulunan diyetsel demir tuzları beslenme bozukluklarına yol açabilmektedir. Aşırı demir rasyondaki fosfatlarla birleşerek, suda erimeyen fosfatlar teşkil etmekte böylece fosforun absorpsiyonu düşerek raşitizm meydana gelebilmektedir. Keza, suda erimeyen demir fosfat kolloıdal bir suspansiyon gibi etki yaparak vitamin ve iz mineralleri adsorbe etmekte ve onların absorpsiyonunu engelleyebilmektedir.
Pamuk Tohumu Küspesinde Bulunan Gossypol’un Detokrikasyonu İçin Demir |