Çeşitli Düzeylerde Diyetsel Vitamin E Mevcudiyetinde Selenyum İhtiyaçları
Rasyonunun kilogramında 100 mg d – a – tocopherol acetate kapsayan rasyonlarla beslenen civcivlerde maksimum büyüme, yaşama gücü ve eksiklik semptomlarını önlemek için 0.01 ppm diyetsel selenyumun yeterli olduğu saptanmıştır. Rasyondaki vitamin düzeyi azaldıkça diyetsel selenyum ihtiyacı yükselmiştir. Rasyonun vitamin E kapsamı, kilogramda 10 miligrama düştüğü zaman, selenyum ihtiyacı yaklaşık olarak 0.05 ppm bulunmuştur.
Yarı saflaştırılmış pratik rasyonlarla yapılan çalışmalar, düşük vitamin E düzeylerinde selenyum ihtiyacının 0.14 ppm kadar yüksek olabileceğini göstermiştir.
Selenyumun Metabolik Fonksiyonları
Civcivlerle yapılan çalışmalar, selenyumun eksudatif diyatez hastalığını önlemede esaslı bir role sahip olduğunu göstermiştir. Yapılan diğer bazı çalışmalarda ise selenyum, d – a – tocopherol’un vücutta kullanılmasını artırarak civcivlerde nutrisyonel kas distrofisini önlemede yardımcı olduğu saptanmış ve bunun, bu mineralin ikinci metabolik fonksiyonu olduğu öne sürülmüştür.
Cornell üniversitesinde yapılan çalışmalarda bu husus ile ilgili olarak aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir:
1. civcivlerde nutrisyonel kas distrofi’sini önlemede, d – a – tocopherol acetate 1 – a – tocopherol acetate göre yaklaşık olarak 4 defa daha fazla etkilidir.
2. Distrofi’yi önleme ile plazma tocopherol düzeyleri arasında direkt bir korelasyon bulunmuştur.
3. İster “d” ister “1” formları kullanılsın, 100 ml kanda 900-1025 mikrogram tocopherol bulunduğu zaman kas distrofisi tamamen önlenebilmektedir.
4. 1 – a – tocopherol, ince bağırsaklardan d – a – izometri kadar hızlı absorbe edilebilmektedir.
5. Rasyona selenyum ilavesi, plazmadaki d – a – tocopherol düzeyini yükseltmekle beraber 1 – a – tocopherol düzeyini etkilememektedir.
Bu sonuçlar, d – a – tocopherol’un 1 – a – tocopherol’e olan üstünlüğünün, d – formunun 1 – formuna göre, vücutta daha iyi tutulmasından ileri geldiğini ve bunun da belli bir dereceye kadar selenyumla ilgili olabileceğini göstermiştir.
Yakın zamanlarda yapılan çalışmalar, selenyumca düşük rasyonlarla beslenen civcivlerde, dokular ve kanın ağızdan verilen dl – a – tocopherol’u tutma düzeylerinin, selenyumca normal rasyonlarla beslenenlerinkinin ancak %1’i kadar olduğunu göstermiştir. Bu sonuçlar selenyumun civciv için esansiyel bir element olduğunu daha da açıklıkla ispatlamakta ve hiç olmazsa fonksiyonlardan birinin vitamin E’nin absorpsiyonu yahut vücutta kullanılmasıyla ilgili olabileceğini göstermektedir. |