5.1.2. Keserek Öğütme
Bu şekildeki öğütme hammaddelerin veya hammadde parçalarının çekiçlerin ve elek deliklerinin keskin kenarlarında kesilerek daha ufak parçalara ayrılmasıyla oluşur. Bu kısımlarda bıçakla kesilmiş gibi parçalara ayrılan yem hammaddesi partikül olarak gittikçe küçülmeye başlar. Bu yolla öğütme un formunda olmayan yemlerin üretiminde, eşit büyüklükte partikül elde etme amacıyla ilk sırada yer alır.
Elek deliklerinin keskin kenarlarında oluşan kesilme üzeri yemle kaplanmamış elek alanı ne kadar genişse o kadar etkin olmakta ayrıca bu etki elekler yeni iken daha belirgindir. Bu durumda küçülen partiküllerin küçük bir kısmı elek dışına savrulurken diğer bir kısmı içeride kalmaya devam eder. Ancak zamanla delik kenarlarının aşınmasıyla oluşan kütleşme kesme işlemini tam olarak yapamaz hale gelmekte. İçerde kalan partiküller de daha uzun sürede ufalanarak dışa atılmakta buna bağlı olarak birim zamanda öğütülen yem miktarı azalır ve enerji kullanımı önemli ölçülerde artmakta.
5.1.3. Sürtünerek Öğütme
Sürtünme ile öğütme karma yem üretiminde arzulanmamakla birlikte önlenmesi de mümkün değildir. Bu olayda ısınma meydana geldiğinden bir yandan ortam nemi azalırken diğer yandan da bazı duyarlı besin maddeleri olumsuz yönde etkilenir, ayrıca değirmende gereksiz birikmeler oluşmaktadır.
Çekiçli değirmenlerde randımana ve hammaddenin öğütülme derecelerine pek çok etken etki etmektedir.. Bunlardan biride değirmenin dış tarafına monte edilmiş eleğin değirmen ile yaptığı kombinasyonlardır.
Öğütme sistemine eklenecek bir veya birden fazla eleğin sağladığı birçok avantajlar vardır, bunlar;
- Bu yolla hammaddeler daha homojen bir şekilde ufalanırlar
- Öğütme sonunda daha az bir unlaşma olur
- Değirmenlerde ısınma önemli ölçülerde azaltılır
- Verim yükselir
- Enerjiden tasarruf edilir
- Her kg hammaddenin öğütülme maliyeti düşer
5.2. Vals (Trommel)'li Değirmenlerde Öğütme
Birbirine göre ters yönde dönen iki silindirin arasına akan maddenin sıkıştırılmasıyla öğütme işlevlerini gören vals'li değirmenler bugüne kadar daha çok un değirmenlerinde buğday ve mısır gibi yoğun yapıdaki danelerin öğütülmesinde kullanılmakta olup ancak son yıllarda sağlanan iyileştirmelerle bu tür değirmenlerden karma yem endüstrisinde yararlanıldığını bilinmektedir. |