29-01-2007, 12:50
|
#2 |
| Guest |
Uçma yeteneği, kuşlarda genel olarak benzer bir vücut yapısının oluşmasına neden olmuştur. Bununla birlikte, kuşların büyüklükleri minik Kolibrigiller’den en iri uçucular olan toygillere kadar büyük değişim gösterir. Hatta daha büyük kuşlar olan Emular, Kasuvariler ve Devekuşları uçamazlar. Bir kuşun kanatları, ataları olan sürüngenlerin ön üyelerinin evrimi sonucu oluşmuştur. Kanatlar, çok az hava direnciyle karşılaşmak için havayı yarmak üzere aerodinamik yapıdadır. Kanatların biçimi, kuşun yaşam koşuluna göre değişim gösterir. Belirli bazı kuşlar, yükselmek ve süzülmek için rüzgarlara ve hava akıntılarına gereksinirler. Akbabalar, Kartallar, Çaylaklar ve Atmacalar yükseklerde dolaşarak süzülen kuşlardandır. Bunların kanatları uzun ve geniştir. Bu nedenle de sıcak hava akıntılarından yararlanarak çok yükseğe çıkabilirler. Okyanusların üstünde en iyi yükselen kuşlar Albatroslar, Fregat Kuşları, Yelkovangiller ve Martılardır. Hafif, uzun ve dar kanatları bu kuşların uzun süre kanat çırpmadan havada süzülmelerine olanak sağlar. Bir uçak gibi sağa sola yatmak için kuyruk teleklerini ve kanat uçlarını kullanırlar. Kanat çırparak uçmada başlıca güç kaynağı, kanatların aşağı doğru çırpılmasıyla ve kanatları oluşturan birincil telekleriyle sağlanır. Kanat çırpma yöntemi bu sayfanın üstündeki resimde gösterilmiştir. Kuvvetli kanat çırpmayla uçuş KAZLAR’da, BALIKÇIL KUŞLARI’nda, LEYLEKLER’de, KARABATAK’larda, ARDIÇ KUŞLARI’nda, ve İSPİNOZLAR’ın çoğunda görülür. Hava akrobatları minik kolibrilerdir. Kolibriler, ileriye doğru uçabildikleri gibi, geriye ve dikey uçabilirler; oldukları yerde havada durabilirler. Kolibrinin bu yeteneğinin sırrı, kanatların hemen hemen dimdik tutabilmesi ve omuz eklemlerinden daire biçimde döndürebilmesindendir. Kanatlar, bir helikopterin aynı yönde dönen pervanesinden farklı olarak, hızla ileri geri hareket eder. Bazı kuşlar uçuşları sırasında hem kanat çırparlar hem de süzülürler. İbisler kanatlarını birkaç kez çırparlar, sonra kanatlarını tekrar çırpıncaya kadar biraz süzülürler. Ağaçkakanlar da aynı şeyi yaparlar ve uçuş düzenleri dalgalı bir hat üzerindedir. Kolibriler, diğer kuşlara oranla saniyede en fazla kanat çırpan ( 80’den fazla ) kuşlardır. Aynı zamanda en hızlı uçan kuşlardır. Yakut – boğazlı kolibri saatte 95 kilometre hız yapar. Bazı belirli diğer kuşlar da havada durabilir ve bu teknik genellikle yiyecek gözetlemek için uygulanır. Çobanaldatanlar birkaç saniyede havada durabilir; ama Kerkenezler bu tekniği daha da geliştirmişlerdir ve bir çayın ya da otlağın üzerinde, küçük bir kemiricinin saklandığı yerden çıkmasını bekleyerek, uzun süre durabilirler. |
|
|  |