Damlalıklı (Nipel) Suluklar: Damlalıklı suluklar bir haftalık yaştan önce kullanılmazlar. Bu suluklar, hayvanın gagasının teması ile su damlama esasına göre çalışırlar. Damlalıklı suluklar, kafes sisteminde yaygın olarak kullanılan suluklardır.
İlk 1-2 hafta içinde 100 civciv için 4-5 litrelik bir civciv suluğu hesaplanır. 2-6 haftalık yaşta oluk suluklarda hayvan başına 1-1.5 cm suluk mesafesi hesaplanır. Bu dönemde 100 hayvan başına bir adet askılı otomatik suluk kullanılır. 6-10 haftalık yaşta hayvan başına oluklu suluklar için 2 cm, 10-20 haftalık yaşta da 2.5-3 cm hesaplanır. Askılı yuvarlak otomatik suluklar kullanılıyorsa, 100 hayvan başına bir suluk yeterlidir. Yumurta verim döneminde, uzun suluklarda hayvan aşına 3 cm suluk alanı hesaplanır. Yuvarlak askılı çanak ve damlalıklı sulukların her biri için sırasıyla 20-25, 8-12 ve 8-10 adet piliç hesaplanabilir. Kafes sisteminde 0-6, 6-20 haftalık yaşlar ve yumurta verim döneminde kap veya damlalıklı suluk başına 20, 10 ve 5 hayvan hesaplanır.
Tünekler
Tünekler, daha çok ekstansif sistemde kullanılan ve hayvanların özellikle geceleri tünemeleri için kullanılan yapılardır. Entansif sistemde hem büyütme, hem de yumurtlama kümeslerinde tüneğe ihtiyaç duyulmaz ise de, özellikle küçük sürülerde kullanılabilir. Hatta kafes sisteminde dahi tünek uygulamasını görmek mümkündür.
Tünek yapımında kullanılan en yaygın materyal tahtadır. Tünekler genellikle 5-x5, 5x7.5 veya 5x10 cm kesitli, köşe ve sivri keskin kenarları yuvarlaklaştırılmış tahtalardan yapılırlar. Böylece hayvanların kolay ve daha rahat durmaları sağlanır. Bu tahtalar 30-40 cm aralıklarla birbirine paralel olarak yerleştirilirler. Tünekler normal olarak gübre çukurunun üst kısmına yerleştirilirler.
Hayvanların tünekte rahat edebilmeleri için, büyüklüklerine göre yeterli alan sağlanmalıdır. Bunun için hafif ırk ve hatlarda hayvan başına 20 cm, ağır ırk veya hatlarda ise hayvan başına 25 cm yerleşim mesafesi hesaplanmalıdır. Tüneklerin yerden yüksekliği hafif ırk ve hatlar için 60-80 cm, ağır ırk ve hatlar için ise 40-60 cm olmalıdır. Tüneklerin altında gübre birikeceğinden bu gübrenin periyodik olarak toplanması gerekir. Ancak tüneklerin altında gübre çukurunun bulunması daha uygundur. Böylece tavukların gübre ile teması azaltıldığından daha kaliteli gübre ve daha temiz yumurta elde edilir. Gübre çukuru, kümeste sağlık koruma önlemleri bakımından da önemlidir.
Diğer Kümes Ekipmanları
Kümeslerde yukarıda özellikleri verilen ekipmanlar yanında, birçok ekipman ve malzemeler kullanılmaktadır. Bunlar aşağıda verilmiştir.
a. Su saati.
b. Yem alarm saati
c. Gübre toplama ve yataklık kaldırma ekipmanı, gübre kurutucuları.
d. hijyen ekipmanları
e. Yakma makineleri ve imha çukurları
f. Hayvan yakalama ekipmanları, canlı ve ölü tavuk taşıma sandıkları.
g. Gaga kesim makineleri.
h. Jeneratör
ı. Aydınlatma makineleri
j. Havlandırma sistemi
k. yem tankları
a-) Su saati |