Çizelge-3 Ortalama yaşayan fidan sayılarının yıllara ve orijinlere göre değişimi
Orijinler
Yaşayan Fidan Sayıları
1984
1984
1985
1986
Torbalı (İzmir)
20
17
17
16
Aris-Coruche
20
19
19
19
Cadiz-1
20
18
17
17
Cadiz-3
20
20
17
19
Fidan sayıları bakımından orijinler arasında yapılan varyans analizi anlamlı bir farklılık koymuştur (Çizelge-4).
Çizelge-4: Orijinlere göre yaşayan fidan sayıları varyans analizi
Varyans kaynağı
Serbestlik Derecesi
Kareler Toplamı
Varyans
F
Orijinler
3
0.3410
0.3410
4.459*
Hata
8
0.2037
0.0255
Toplam
11
0.5447
· 0.05 olasılık düzeyinde anlamlı
4 SONUÇ ve ÖNERİLER
Projeli ve projesiz çalışmalardan elde edilen sonuçlar Akdeniz Bölgesinde farklı orijinli mantar meşelerinin başarı ile yetiştirileceği yargısına varmamızı destekler niteliktedir.Orijinler arasında önemli sayılabilecek tutma ve gelişme farklılıkları beklenebilecektir. Bu durum mantar meşesinde orijin çalışmalarına özel bir ağırlık verilmesini zorunlu kılmaktadır. Gecikmeden çok sayıda,yöre koşullarına uygun orijinlerle kapsamlı çalışmalara başlanılması tavsiye edilir.
Yapılan çalışmalar,en azından Akdeniz Bölgesinde Yer seçiminin çok önemli olduğunu göstermiştir. Projeli olarak yürütülen çalışmanın Bülk-Lütfi Büyükyıldırım deneme alanında karşılaşılan başarısızlık bunun en çarpıcı örneklerinden birisidir. Bu başarısızlıkta insan müdahalesinin olduğu kadar uygun olmayan ekolojik koşulların da pay sahibi olduğu açıktır. Projesiz olarak yürütülen pek çok çalışmada,kalkerli anakayalar üzerinde dikilen mantar meşelerinin birkaç yıl içinde kuruması bu türün kalkerli anakayadan kaçındığını açıkça ortaya koymuştur. Bu bulgu literatür bilgileriyle de uyuşmamaktadır. Alan seçilirken kalkerli anakayalardan mutlaka kaçınılmalıdır.
İlk ölçme sonuçları mantar meşesinin büyüme hızının dikimden sonra geçen sürenin artması ile artma eğiliminde olduğunu göstermiştir. Gerek büyüme ve gerekse bakım, gübreleme vb. konularda kesin sonuçlara varabilmek için daha geniş kapsamlı ve daha uzun süreli çalışmalara gerek vardır.
Projesiz olarak yetiştirilen ve bugün için tohum kaynağı olarak kullanılabilecek mantar meşelerinin gerçek orijinleri maalesef bilinememektedir. Bu nedenle,hangi amaçla olursa olsun,dikilen mantar meşelerinin orijinlerinin dikim tarihlerinin ve dikim yerlerinin açıklıkla belirlenmesi ve sürekli gözetim altında bulundurulması tavsiye edilir. Benzer şekilde yakın gelecekte tohum kaynağı olarak kullanılabilecek fertlerin en yakın araştırma müdürlüklerince kayıt altına alınarak sürekli olarak gözlem ve ölçüm altında tutulmasında tarar vardır.
|