imparator

1.1.PLASTİK OTURMA ÇATLAKLARI


Taze beton kalıbına yerleştirildikten sonra, beton bileşenleri özellikle iri agregalar aşağıya doğru çökerken karışım suyu ile yer değiştirirler. Çökme sırasında betonda terleme meydana gelir. Su yukarıya çıkarken çimento partiküllerini yüzeye taşır. Yüzeye çıkan su nedeniyle hacimde küçülme meydana gelir. Bu çökme hareketi donatı veya kalıplar tarafından engellenirse yerel olarak çatlaklar oluşur.



















Çatlaklar boylamasına olup, derin kirişler ve kalın plaklarda üst donatıların, etriyelerin yerlerini belli ederler. Kolonlarda ise etriyelerin altında yatay olarak bulunurlar. Terleme olayını azaltacak önlemlerin alınması ile bu tip çatlakların oluşumu engellenebilir.( Düşük su/çimento oranı ve katkı maddeleri kullanımı çatlak oluşumunu engeller.)





1.2.YÜKLEME İLE İLGİLİ ÇATLAKLAR


Bu tip çatlaklar doğrudan yükleme ile ilgili olup; basınç, eğilme, kesme, çekme, burulma vb. etkileriyle ortaya çıkarlar. Betonun çekme dayanımı düşük olduğundan kolayca aşılabilmektedir. Çekme kuvvetleri betonun çekme dayanımından fazla olduğu zamanlarda da betonda dik yönde çatlaklar oluşmaktadır.


1.3.DEFORMASYONLAR İLE İLGİLİ ÇATLAKLAR


Bu gruba temellerin farklı oturmalarından, büzülmeden ve sıcaklık farklılıklarından kaynaklanan şekil değişimlerini sokmak gerekir. Bunların ortak nedeni yapı elamanının maruz kaldığı harekete karşı direnmesi ve bu zorlama sonucu oluşan gerilmelerin betonun çatlamasına yol açmasıdır.

Bunlardan biri çimentonun hidratasyon ısısı ile ilişkili olan Termik Rötredir. Prizi sona eren ve sertleşmeye başlayan betonda, hidratasyon ısısının tüm kütleyi ısıtmaya yetmemesi sonucu kütle soğumakta, soğuyan cisimlerin hacimlerinde azalma olacağından, termik rötre meydana gelir. Dış kısımda soğumakta olan betonun büzülmesinin önlenmesi çekme gerilmelerinin oluşmasına ve bu gerilmeler betonun karşılayacağı çekme gerilmelerini geçtiği anda betonda çatlaklar oluşur.

Yapılarda sıcaklık değişimlerinden kaynaklanan, özellikle köprü, döşeme, baca gibi yerlerde farklı uzama miktarlarında önlem alınmaması halinde çatlaklara yol açabilir.

Hidrolik rötrede, yükle ilgisi olmayan, kurumadan dolayı yani boşluklardaki suyun kaybından dolayı hacimde oluşan azalma nedeniyle meydana gelen büzülme olayıdır.

Karbonatlaşma rötreside, çimentonun hidratasyonu sonucu oluşan Ca(OH)2 ‘in ortamda mevcut olan CO2 ile reaksiyonu sonucu oluşan su, buharlaşarak ortamı terk etmektedir. Bu olay sonucu büzülme olmaktadır.