3. GELENEKSEL YÖNTEMLERLE GALERİ VE TÜNEL AÇMA
3.1. Hidrolik Kırıcılar
Hidrolik maden ve inşaat mühendisliğinin uğraşı alanındaki bir çok işlerde kullanılabilir. Tünel açma faaliyetlerinde de hidrolik kırıcılar özellikle jeolojik süreksizliklerin yoğunlaştığı formasyonlarda galeri sürülmesi işlerinde kullanılırlar.
Modern hidrolik kırıcıların yapıları oldukça basittir. Serbest hareket eden piston darbe enerjisini, çok kısa bir sürede gerekli hacımdaki yağı sağlayan bir akümülatörden alır. Bu akümülatör devamlı olarak hidrolik pompa yardımı ile şarj edilir. Hidrolik kırıcıların bir avantajı da herhangi bir ekskavatöre monte edilebilir olmalarıdır.
Hidrolik kırıcılardaki piston ile kırıcı uç arasında darbe enerjisini ileten bir yağ yastığı vardır. Bu yastık, kırıcı uçta aşırı stres birikmelerini önleyerek yüksek darbe hızlarını mümkün kılar. Pistondaki kinetik enerji yağda gerilme enerjisine dönüşür, yağda basınç yükselir ve kırıcı uç ileri giderken biriken basınç tekrar kinetik enerjiye dönüşür. Eski tip pnömatik kırıcılarda darbe enerjisinin piston ağırlığına oranı 2 iken, bu oran hidrolik kırıcılarda 8 ‘e yükselmiştir. Bu nedenle hidrolik kırıcılar, pnömatik kırıcılara oranla 20 defa daha güçlü olabilmektedir.
Çizelge 3.1. Galeri sürmede kullanılan bazı hidrolik kırıcılara ait teknik özellikler
Firma Adı
Tipi
Darbe En. (J)
Darbe (Dak)
Ağırlık (kg)
Hidrolik Debi (lt/dak)
Hidrolik Basınç (kg/cm2)
Nitrojen/Gaz Basıncı
Ingersoll Rand
G500 G1100
680 1900
135-600 60-600
220 33
54,5‘e kadar 163 ‘e kadar
13,8 13,8
Gaz Basıncı=1/2 yağ basıncı 96 kg/cm2
Krupp
Hm200 Hm600
540 18530
700 450
240 550
55 70-90
12-15 13-16
Dış Akümülatör
Shand
-
2350
180
500
60
Kas.14
69 kg/cm2
Montabert
SRH 500
2000
350-450
475
60-170
6,5-13
İç Akümülatör
Gullick Dobson
-
4070
600
700
185
16,6
4.1-5.5 kg/cm2
|