02-02-2007, 08:38
|
#4 |
| Guest |
DEVŞİRME MEMURU Devşirme memuru tayin edildiği mıntıkada her bir kazayı bizzat gezer ve kanuni vasıflara uyan sekiz on ve yirmi yaş arasında çocuk devşirilirdi.[1] Her kazada ilan vasıtasıyla Hıristiyan çocukları babaları ve vaftiz defterleriyle toplama yerine gelirlerdi. Devşirme memuru vaftiz kağıtlarını kontrol ederek yaşları uygun olanları ayırırdı. Çocuklar içinde evli olanları varsa onlara dokunamazdı. Bunların arasında on dört ile on sekiz yaş arasındakiler tercihen alınırdı. Bu devşirme her zaman aynı şekilde olmayıp ihtiyaca göre değişebilirdi. Devşirme memuru vazifesinde tamamen serbestti, işine kimse müdahale edemezdi.[2] Gittiği sancakta elindeki ferman ile ağa mektubu hükmüne göre, hareket ederdi. Gittiği yerin sancak beyi, kadılar ve tımar sahipleri onun işini kolaylaştırmakla sorumluydular. Devşirme memurunun çocuk devşirmeye geldiği tellâllar vasıtasıyla köylere bildirilirdi. DEVŞİRMELERİN SEÇİLMESİ Devşirmeye ayrılan çocuğun köyü, kaza ve sancağı ile baba ve anasının, mensup olduğu sipahinin adı, hangi vakıf veya çiftlik sahibinin reayası olduğu, doğum tarihi, yaşı, devlet merkezine sevki sırasında sürücü denilen sevk memurunun ismi, ayrı ayrı, iki deftere yazılırdı. Bu iki defterden biri devşirme memuru olan yayı başıda, diğeri de devşirmeye götürülen sürücüde bulunurdu.[3] Devşirilen çocuklara kızıl aba ile kırmızı külah giydirilmesi zorunluydu. Bunun bedeli çocukların devşirildikleri mıntıka reayasından alınırdı. Kanuna göre Hıristiyan çocukların en asilleri alınırdı. Papaz oğulları da alınırdı. İki çocuğu olanın biri ve birkaç çocuğu olanın en sağlıklı ve güzeli seçilirdi. Bir oğlu olanın çocuğu alınmaz, babasının hizmetine bırakılırdı.[4] Alınacak çocukların orta boylu alınmasına dikkat edilirdi. Uzun boylu olanlar saray için seçilirlerdi. Yahudiler ticaretle uğraştıklarından onlardan devşirme alınmazdı. Anası ve babası ölmüş olan çocuğun terbiyesi eksik ve açgözlü olacağından ötürü alınmazdı. Çoban oğulları ve Türkçe bilen İstanbul’a gitmiş bulunan, sanat sahibi olan oğlanlar da alınmazdı.[5] Hıristiyan iken evlenmiş olan ve uzun ve kısa boylular da alınmazdı. Devşirmeye alınacak çocuklar arasında Fatur oğulları denilen Müslüman Bosna halkının çocukları da vardı.[6] Bunlar ancak saray ve bostancı ocağı için alınırdı. Devşirmeler her yerden alınmamaktaydı. Bazı hizmetler nedeniyle bunun uygulandığı yerler de vardı. Buralardaki ahalinin ellerinde devşirmeden affolunduklarına dair fermanları bulunuyordu. Ermenilerden de sadece saray hizmet için az sayıda devşirme alınmıştır. |
|
|  |