02-02-2007, 08:49
|
#1 |
| Guest |
A- Konunun mahiyeti Bir ekonominin değişik kesimleri arasında olduğu gibi, ülkeler arasındada gittikçe artan yoğun ilişkiler vardır. Bu ilişkiler mal hareketleri, hizmet hareketleri ve üretim faktörleri hareketleri olarak görülmekte olup, bütün ülkeler için söz konusudur. Günümüzde hiç bir ülkenin, dış ekonomik ilişkilerden kendini tam olarak soyutlaması düşünülemez. Uluslar arası piyasada ortaya çıkan bir deyişme, bir kriz, derhal iç piyasalara yansır. 1973’ deki petrol krizi, bunun en büyük örneyidir. Uluslararası piyasadaki deyişikliklerin iç piyasa üzerindeki etkileri ülkeden elkeye farklılık arzeder. Bu ülke ekonomisinin dışa açılma derecesine ekonominin büyüklüğüne ve krizin özelliğine bağlı bir husustur. Ülkelerarası ekonomik ilişkilerin nibi önemi, 2. Dünya savaşından beri giderek artmaktadır. Zira uluslararası ticaret hacminin artış hızı, dünya üretim hızından daha fazladır. Ülke ekonomileri arasındaki karşılıklı ekonomik bağlar gittikçe artmaktadır. Gelişmekte olan ekonomilerin iktisadi kalkınma ve sanayileşme problemleri dış ekonomik ilişkilerden önemli ölçüde etkilenmektedir. Uluslararası iktisadi işbirliği kuruluşlarının dış ekonomik ilişkilerdeki etkinlikleri çok artmıştır. Uluslararası ekonomik ilişkilerin en önemli konusunu dış ticaret hareketleri, yani mal ve hizmetlerin ithalat ve ihracatıoluşturur. Ne geçmişte nede günümüzde uluslararası ticarete başvurmayan bir ülke yokgibidir. Bugün sanayileşmiş ülkeler serbest dış ticaret ve uluslararası uzmanlaşmayı ana ilke olarak benimsemişlerdir. Bu ülkeler geçmişte, dış ticaret ve kambiyo kısıtlamalarını kaldırarak dünyas ticaret hacmini arttırmak yolunda önemli çabalar göstermişlerdir. Azgelişmiş ülkeler ise aksine, serbest ticarete yogun bir müdahalede bulunarak, dış ticareti ekonomik kalkınmanın bir aracı olarak düzenlemeye çalışırlar. Genel bir değerlendirmi yapıldığında ülkeler arasındaki ticari ilişkiler üç ana sebebe bağlı olarak açıklanabilmektedir. Bunlar yerli üretimin yoğunluğu veya yetersizliği, uluslararası fiyat farklılıkları ve mal farklılaştırmasıdır. Dış ticaretin önemli sebeplerinden biri önemli malların bazı ülkelerde hiç üretilememesi, ya da dahili üretimin ulusal ihtiyaçları karşılamaya yeterli olmamasıdır. Dünyada hiçbir ülke her bekımdan kendine yeterli değildir.Ulusal üretimdeki açıkları gidermenin yolu ise dış ticarettir. Ülkeler itibari ile bazı mallarda üretimin hiç olmaması veya eksik olması tabii kaynakların yeryüzüne dengesiz dagılımına teknik bilgi ve ülkeler arasındaki ekonomik gelişme farklarınabağlıdır. Dış ticaretin diğer bir nedeni de uluslararası üretim maliyetlerinde görülen farklılıklardır. Teknolojive tabii şartlar bakımından belirli malların üretiminde hiçbir engel bulunmayabilir. Ancak ekonomik düşünce tüm ihtiyaçların yerli üretimle karşılanmasının doğru olmayacağını ortaya koymaktadır. |
|
|  |