Toprak Akrilik Küvet İşletmesi’nin İthalatta Karşılaştığı Riskler ve Sorunlar
Toprak Akrilik Küvet İşletmesi yurt dışından çok miktarda hammadde ve malzeme ithal etmekte olan bir işletmedir. Satın aldığı malların bedelini de döviz olarak ödemektedir. Bu durumda, hele bugünkü şartlarda, işletmenin çok büyük bir kur riski ve ödeme güçlüğü ile karşı karşıya olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. İşletme, döviz kurlarının dalgalanmaya bırakılması ile birlikte büyük zararlara uğramıştır. Vadesi gelen ithalat ödemelerini yapamaz duruma gelmiştir.
Son aylarda yaşanan bu olağanüstü durumun dışında da işletmenin mal ithal etmesinden kaynaklanan zararı mevcuttur. İşletme ödemelerini vadeli değil, peşin yapsa da bir kur riskiyle karşı karşıya kalmaktadır. Bu durumu şöyle açıklayabiliriz:
Muhasebe sistemimize göre, ithal edilen mal gümrükten girdikten sonra mal bedelinin, o günkü kur üzerinden TL’ye çevrildikten sonra kaydedilmesi gerekmektedir. Yani gider, TL cinsinden yazılmıştır. Hammadde teslim alındıktan sonra üretime verilmekte ve üretim için belli bir süre geçmektedir. Yine bu üretim sürecinde de pek çok gider peşin olarak ödenmektedir. Ardından ürün bayiye verilmekte ve satış vadeli olarak gerçekleşmektedir. Sonuçta satış kazancı oldukça uzun bir süre sonra işletmenin eline geçmiş olmaktadır. Hammaddenin bedelinin ödenip teslim alınmasından, ürünün üretilip satışından gelir elde edilmesine kadar geçen süre içinde döviz kurları aynı kalmamaktadır. Sonuçta işletme, elde ettiği kar ile tekrar geriye dönüp hammadde almaya kalktığında reel olarak bir kayba uğradığını görmektedir. Esasında muhasebe kayıtlarında belki de oldukça yüksek bir kar ortaya çıkmaktadır. Kurda meydana gelen artıştan dolayı uğradığı kaybı satış fiyatına yansıttığı vakit, bu durum başka olumsuzluklara neden olabilecektir. Belki de pazar payını kaybedecek, zamanla küçülmek zorunda kalacaktır.
Bir ithalatçı işletme için en önemli risklerden biri de şüphesiz ki, ihracatçıdan kaynaklanan risktir. Bir başka ifadeyle, mallar ithalatçının istediği özelliklerde üretilmemiş, kusurlu ya da istenmeyen bir kalitede üretilmiş olabilir. Bu risk, Toprak Akrilik için de geçerlidir. İşletme bu tür risklere karşı, satış sözleşmelerinde gerekli hükümlerin bulunmasını sağlamaktadır. |