1) İskonto Oranı Hesaplamaları :
Bir senedin üzerinde yazılı değer gelecekteki bir tarihte ödenecektir. Bu senedin iskonto konusu yapılması halinde iskonto gününden vade tarihine kadar geçecek günlerin faiz peşin olarak senet bedelinden düşülür. Bir başka deyişle iskontoda senedin vade tarihindeki değeri 100’e eşdeğer olarak alınır; oysa aynı senedin nominal değerinin hesaplanması satıcı tarafından “ 100 + faiz” olarak yapılmıştır.
Uluslararası uygulamalara göre bir senedin vadesi her aydaki net gün sayısı esas alınarak hesaplanır. İskonto da bir yıl 365 gün olarak alınır.
İskonto tutarının hesaplanmasında başlıca iki yöntem bulunmaktadır.
a) Düz İskonto Yöntemi :
Düz iskonto yönteminde, iskonto tutarı aşağıdaki formülle hesaplanabilir.
İ=ND.V.F/360
İD=ND-İ
Burada ;
İ= İskonto tutarı
ND= Nominal değer (senedin)
V=Vade
F=İskonto oranı
İD=İskonto edilmiş değeri ifade eder.
Örnek olarak, 1 000 000 dolar tutarındaki 360 gün vadeli bir senede uygulanan % 10 oranındaki düz iskonto 100000 dolara eşit olup sonuçta 900000 dolarlık bakiye bırakmaktadır. Yani forfaiting şirketi 900000 dolarlık bir yatırım karşılığında 1000000 dolarlık bir değer satın almıştır. Orantıya vurulursa (%11.11 ) bu işlemin getirisi yıllık bileşik % 11.11 dir. Bir başka deyişle forfaiting şirketi ihracatçıya 900000 dolar tutarındaki % 10 faiz oranında 360 gün vadeli bir kredi açmış olsaydı vade sonunda 90000 dolar faiz alacaktı. Oysa iskonto işlemi sonunda 100000 dolar peşin faiz almıştır.
Görüldüğü üzere iskontonun faiz oranı %10 olduğu halde getirisi gerçekte % 11.11 olmaktadır. Bu duruma göre % 10 faiz oranın uygulanması iskontoda gelecekteki değere, kredide ise şimdiki değere göre yapılmaktadır. |