Opsiyon sözleşmelerinin standart vadeleri 1, 3, 6, 9 ve 12 aydır. Bir sözleşmenin bitiş tarihi de Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarından birinin üçüncü Çarşamba günüdür.
Opsiyon sözleşmesi, sahibine öngörülen miktarda dövizi alıp almama veya satıp satmama esnekliği sağlar. Böyle bir hak ise parasal değere sahiptir. Diğer bir deyişle, opsiyon sözleşmesi sahibinin bu sözleşmenin içerdiği esneklikten dolayı bir prim ödemesi gerekir. Bu ödemeye opsiyon primi veya opsiyon fiyatı denir ve bu miktar opsiyonun maliyetini ifade eder. Opsiyon borsasında primler genellikle döviz birimi başına alınan sabit bir miktardır.
Opsiyon sözleşmesinin, sahibine hangi fiyattan döviz alma veya satma hakkı vereceği sözleşmede belirtilen uygulama fiyatına veya temel fiyata bağlıdır. Genellikle günlük kur temel fiyat olarak alınır; ama bu zorunlu değildir. Temel fiyat için birden fazla kur arasından seçim yapılabilir. Her birinin ifade ettiği değer farklı olduğu için ödenecek primler de farklı olur(Seyidoğlu, 1997, s:113).
3.2.1. Kullanım alanları
Döviz opsiyonları ilk olarak ihracatçı ve ithalatçı gibi dış ticaret firmalarını kur riskine karşı korumada kullanılabilirler. Ancak sözleşmenin süre ve miktar yönünden standart olmaları bu olanağı bir ölçüde sınırlandırır.
Döviz opsiyonlarının diğer bir kullanım alanı ise kendisini dış mali yatırımlarda gösterir. Dış yatırımcının kur değişmeleri dolayısıyla önemli ölçüde kazanca girdiği ancak henüz yatırımın süresinin dolmadığı bir durumda yatırımcı kazancını yurda getiremeyecektir. Böyle bir durumda yatırımcı kurlarda ters yöndeki bir gelişme nedeniyle kazancını kısmen veya tamamen kaybedeceği endişesi içinde olacaktır. Dolayısıyla eğer bugünkü döviz kazancı devam ederse bunun ulusal para karşılığını sabitleştirmeyi isteyecektir. Bu kesin olmayan bir kazanç olduğundan yatırımcı aradığı esnekliği ancak döviz satış opsiyonu sözleşmelerinde bulabilir.
|