Üretim kapasitesi ve kapasite kullanım oranı
Madde 32- Yerli üretimin 1994-1996 döneminde kapasite kullanım oranı (KKO) 27 puan artmıştır. KKO’daki artışa ve genişleyen pazara bağlı olarak yerli üretici takip eden yılda kapasitesini %50 oranında büyütmüştür. Ancak, bu durum KKO’yu menfi yönde etkilemiştir.
Kâr
Madde 33- 1994-1997 yılları arasındaki dönemde yerli üreticinin faaliyet kârı reel anlamda yaklaşık %17 oranında düşerken, brüt kârı ve net kârı hemen hemen sabit kalmıştır (fiyatları reel baza getirmek için Devlet İstatistik Enstitüsü Toptan Eşya Fiyat Endeksi kullanılmıştır). Faaliyet kârındaki düşüşün brüt ve net kâra aynı oranda yansımamasının nedeni, yerli üreticinin öz kaynaklarını kullanmasıdır. Dolayısıyla, diğer faaliyetlerden elde ettiği gelirler brüt ve net kârındaki aşınmayı bir ölçüde engellemiştir. Öte yandan, 1997 yılında faaliyet kârının azalmasında amortisman giderlerinin en önemli etken olduğu belirlenmiştir.
Kârlılık
Madde 34- Yerli üreticinin kârlılığının makul seviyelerde olduğu görülmektedir. Firmanın kârlılık seviyesinin, 1995 yılı baz alındığında azaldığı izlenimi edinilmekle birlikte, 1994, 1996 ve 1997 seviyelerinin birbirine yakın olduğu anlaşılmaktadır. Diğer taraftan, yerli üreticinin yeni yatırımlara gitmesi öz varlıklarını hızlı çoğaltması gereğini ortaya çıkarmış, dolayısıyla öz varlık kârlılığı düşmüştür.
Maliyet ve satış fiyatları
Madde 35- 1995-1997 yılları arasındaki dönemde örnek ürünlerde reel anlamda ticari maliyet, %25-35 oranında düşerken, satış fiyatı %38-54 oranında düşmüştür. Diğer bir ifade ile, yerli üretici maliyetlerine paralel olarak satış fiyatlarında gerekli ayarlamayı yapamamıştır. Ancak, bu durumda yine yıllar itibariyle koruma oranlarının düşmesiyle piyasada fiyat rekabetinin şiddetlenmesinin etken olduğu düşünülmektedir.
Örnek ürünlerin ağırlıklı ortalama iç piyasa satış fiyatlarındaki gelişim
Madde 36- Haziran 1996-Aralık 1997 döneminde örnek ürünlerin iç piyasa satış fiyatları reel anlamda, % 28-39 oranında gerilemiştir. 1997 yılının sonunda bazı tiplerdeki satış fiyatı, maliyetin de altına düşmüştür. İç satış fiyatlarındaki bu gelişim, fiyat baskısının varlığına işaret etmektedir. Son dönemde yerli üretici, fiyatlarını düşürerek dampingli ithalat ile rekabet etmek mecburiyetinde kalmıştır. Yerli üreticinin fiyatlarındaki gelişim ile dampingli ithalatın fiyatlarındaki gelişim birbirine paralel bir seyir izlemektedir. Bu durum, yerli üreticinin pazardaki mevcut yerini korumak için dampingli ithalatın fiyatlarını takip ettiğini göstermektedir. |