Ön Fizibilite ve Fizibilite Etüdü | |
ÖN FİZİBİLİTE VE FİZİBİLİTE ETÜDÜ
ÖN FİZİBİLİTE ETÜDÜ
Ön elemeden geçen ve potansiyel başarı derecelerine göre öncelikleri belirlenen ürün yada proje fikirleri için fizibilite etüdüne başlamadan önce bir ön yapılabilirlik çalışması yapmak gerekir. Bu nedenle, mevcut yayınlanmış bilgi kaynaklarından (örneğin; istatistiksel dokümanlar, bültenler, kataloglar vb) ilgili kişi ve kuruluşlar (Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı, ilgili Bakanlık vb) yapılacak görüşmelerden sağlanacak bilgiler ışığında 3 konuda karar vermek gerekir. Bunlar;
1. Proje fikri yada fikirleri kapsamlı bir fizibilite etüdü gerektiriyor mu?
2. Eğer kapsamlı bir fizibilite etüdü gerekiyorsa, hangi konular (örneğin; Pazar durumu, teknoloji, yatırım maliyetleri vb) daha çok dikkatli bir araştırma ve inceleme gerektirmektedir? Çünkü yapılabilirlik amacı ile toplanan bilgi ve veriler ışığında bazı konular oldukça açık bir biçimde açıklığa kavuşabilir yada karanlıkta kalabilir. Bu nedenle kapsamlı bir fizibilite etüdünde hangi konularda fazla inceleme ve araştırmaya gidilemeyeceği, hangi konularda dikkatli bir çalışmaya girişileceği belirlenmelidir. Örneğin; bir ön fizibilite çalışması yalnızca bir Pazar analizinin yapılması gerektiğini belirtebilir. Bu durumda fizibilite etüdü yalnızca Pazar durumunun açıklığa kavuşturulması için yapılacaktır.
3. Kapsamı belirlenen fizibilite etüdünün nasıl ve kimlere yaptırılacağı, tahmini toplam maliyetinin belirlenmesi gerekir.çünkü kapsamına göre değişmekle beraber, bir yapılabilirlik yada fizibilite etüdü pek çok inceleme ve araştırmaların yerine getirilmesini gerektirir ve bu nedenle de bir grup uzmanın birlikte çalışmasını zorunlu kıldığı için maliyeti de yüksektir.
FİZİBİLİTE ETÜDÜ
Üretilmesi planlanan mamul hakkında gerekli ön araştırmalar yapıldıktan sonra, düşünce düzeyindeki bir projenin üzerinde durulmaya değer ve yeterince cazip olduğu anlaşılırsa projenin hazırlanması aşamasına geçilir.
Fizibilite etüdü, yatırımcının ne üreteceği, nasıl üreteceği, üretilen malı nereye satacağı, ne kadarlık yatırım yapacağı, ne kazanacağı ve benzeri sorulara cevap verebilecek bir rapordur.
Fizibilite etüdleri kesin projenin hazırlanmasından önce yapılan, iktisadi, teknik ve mali etüdlerdir. Kesin projenin hazırlanması güç ve masraflı bir iştir. Fizibilite etüdleri kesin projeden çok daha az masraf gerektiren fakat sonucunda bir yatırım kararının alınmasını sağlayan etüdlerdir.
Fizibilite etüdünün kapsamış olduğu Pazar, teknik ve finansal analizler yapılış sırası açısından böyle bir sıra düzeni içinde birbirlerine bağlı olarak yapılmaları zorunlu olmamakla birlikte, pratik uygulamalar böyle aşamalı bir analiz düzeninin büyük kolaylık sağladığını göstermektedir. Şimdi kısaca bunlar üzerinde duracağım. |