Bir de istikrarın kurulabilmesi için sadece ekonomik sahalarda düzenlemeler yeterli değildir. Aynı zamanda siyasi zorluklarında giderilmesi gerekir. Özellikle “seçilmişler – atanmışlar” arasındaki çekişme olarak görülen siyasi ve bürokratik yetki paylaşımı sorunu çözülmeli ve istikrar programını hazırlayacak ve uygulayacak kadroların devletin mekanizmalarına son derecede hakim, bu mekanizmaların zaaflarını bilen ve devletin daha etkin çalışabilmesi için gerekli yeni uygulamaları geliştirebilecek niteliklerde olmaları gerektiğidir.
Görüldüğü gibi yazıların tümünde ortaya çıkan görüş istikrarı sağlayabilmek için istikrarsızlığın nedenlerini doğru teşhis etmek ve bu teşhisi takiben de istikrarı sağlayacak uygulamaları ve düzenlemeleri vakit kaybetmeden ve bilinçli bir şekilde yürürlüğe koymak zorunludur. Bütün bunların demokratik bir çerçevede yapılabilmesi için de siyasilerin kendisini istikrara adamış olmaları ve bu konuda son derece tutarlı olmaları ve istikrar anlayışına ters düşen uygulamalardan özenle kaçınmaları zorunludur.
1.4. Sonuç
Türkiye’nin önümüzdeki yıllarda istikrara yönelmesi mutlaka gerçekleştirilmelidir. İstikrarsızlık, ister sistemik boyutta, isterse piyasalar boyutunda olsun, toplumumuza giderek ağırlaşan bir maliyet yüklemeye başlamıştır. Bu maliyet sonucunda toplumsal refah düşmekte, sosyal gerilimler artmakta ve politik olarak toplumumuz giderek kutuplaşmaktadır. Popülist politikacılar her geçen gün artan bir dozda devlet aygıtını kullanarak toplumun çeşitli kesimleri arasında kaynak aktarımları yapmakta ve böylece olu.san kamu açıklarını finanse edebilmek için de kamu açıklarının para basılarak finanse edilmesine olanak veren mekanizmaları değiştirmeye yanaşmamaktadırlar. İstikrarsızlık giderek yaygınlaşmakta ve bütçe disiplini ortadan kaybolmaktadır.
İstikrar sağlanabilmesi için öncelikle bütçe disiplininin yeniden kurulması esas olmalıdır. 0 halde bütçe disiplinini sağlamanın (ve dolayısı ile kamu açıklarının azaltılmasını sağlamanın) ilk koşulu hükümetin para arzını belirleme konusundaki yetkisinin (doğrudan veya dolaylı) kaldırılmasıdır.
Bu bağımsız bir M.Bankası oluşturarak sağlanabilir. Ancak MB’nın bağımsızlığı parasal istikrarın sağlanmasında gerekli bir koşul olmakla birlikte yeterli bir koşul değildir.
Merkez bankası hükümetten bağımsız olarak ta enflasyon yaratabilir. Örneğin kamu oyunda popüler olmak isteyen bir merkez bankası yönetimi ihracatçıların talepleri doğrultusunda paranın dış değerini düşürmeyi veya sanayicilerin talepleri paralelinde faiz oranlarını düşük tutmayı yeğleyebilir. Sonuç gene yüksek dozlu enflasyon olacaktır. |