2.4. Hastaş Olayı
Büyük reklamlarla “konut yapacağım” diye kurulan “Halka açık şirket”in hisse senetleri kapatılmıştı. Bir gazetenin olayı kurcalaması üzerine bu işe para yatıran binlerce kişinin yanmasına yol açtı. Şirketlere olan güven sarsılmıştı.
2.5. Bankerzedeler Olayı
Şimdiye kadar yaşadığımız en büyük güven kriziydi. 1980 istikrar önlemlerinden sonra yükseltilen faiz ortamında piyasa bankerleri büyük işler çevirmeye başladılar. Haziran 1982’de banker piyasasında kriz patladı. Binlerce bankerzedenin milyarları battı.
2.6. 5 Nisan Kararları
Önce Amerikan derecelendirme şirketleri Standart and Poors ile Moody’s Türkiye’nin kredi değerliliğini düşürdüler. Aynısını Japonya’da yaptı. Faiz haddi kontrol altına alınarak Türkiye’ye sıcak para getirenlerin “saadet zinciri kırılmak istendi, bütçe açıklarını azaltmak üzere Hazine’ye ait menkul sermaye iratlarına %5 gelir vergisi stopajı getirildi. Evdeki hesap çarşıya uymadı. Uyması da mümkün değildi. Bu dönem Türkiye ekonomisi için oldukça acı olmuş, krize neden olmuştur. Tansu Çiller hükümetinde bu kriz sonrası 5 Nisan kararları paketi açıldı. Kit ve Tekel ürünlerini büyük zam yapıldı. Yıllık %406 faizle Hazine Bonosu satıldı ve bütçenin Merkez Bankası’ndan alacağı avansa sınır getirildi. Ekonomi küçülürken enflasyon yükselmiştir. Krize giren ekonomiyi düzeltmek için açılan paket başarılı olmadı.
2.7. 2000 Aralık
Hükümetin kararsızlıkları ve piyasadaki likitide krizi piyasaların yeniden darboğaza girmesine neden olmuştur. Kredilerini durduran mali sektör, yükselen faizlerin cazibesi, yatırımları caydırmıştır. Üretim durgunluk içinde kalmıştır. Bundan en çok etkilenen ihracat sektörü olmuştur.
Hükümet daha da borçlandı ve bu borçların faiz yükü de arttı. Birçok holding yatırımlarını durdurdu. Çünkü yarının ne getireceği konusunda tedirginliğe düşmüşler ve siyasetçilere güvenlerini yitirmişlerdir. İhracat ve dış ticaret dengesi için yapılan hiçbir tahmin tutmadı. Hükümet IMF için yeni paket hazırladı. |