Birincil malların talebini olumsuz yönde etkileyerek bu malların fiyatlarının düşmesine sebep olan diğer bir etken de sanayileşmiş ülkelerde teknik ilerlemenin çok hızlı olmasıdır.
Teknolojik değişmenin ticaret hadlerindeki değişim oranına olan etkisini inceleyen Singer’in bu konuda görüşleri “Singer Etkisi” olarak literatürde yerini almıştır (BLOCH ve SAPSFORD, 1997; 1879). Gelişmiş ülkelerde sağlanan teknolojik ilerlemeler bu ülkelerde gelirleri artırmakta ve böylece fiyat düşmeleri de görLilmemektedir. Ancak, gelişmekte olan ülkelerde durum farklıdır. Singer gelişmekte olan ülkelerin gerek birincil mal gerekse mamül mal üretiminde genellikle teknolojik ilerlemenin avantaj larından faydalanarnadıklarını belirtmiş ve buna sebep olarak söz konusu ülkelerin teknolojik bilgiye, tamamlayıcı sermayeye ve ara mallara ulaşmakta yaşadıkları zorluklar üzerinde durmuştur.
Tarımsal ve mamül mallar kesimlerinde toplam maliyetler içindeki sermaye payının farklılık göstermesi ve sektörel talep sapmalarından dolayı teknolojik yenilikler, gelişmiş ülkelerde gelişmekte olan ülkelere nazaran daha yaygındır.
Birincil malların talebini düşüren tüm bu etkenlerin yanı sıra, gelişmiş ülkelerin bir çoğunda tarım sektörünü koruyucu bir takım önlemler uygulanmaktadır. Alınan bu önlemler gelişmekte olan ülkelerin tarımsal mallarda gelişmiş ülke piyasalarına girmelerini güçleştirmekte ve gelişmekte olan ülkelerin ihraç mallarına olan talebi daraltmaktadır (SEYIDOĞLU, 1996; 707).
|