03-02-2007, 16:58
|
#5 |
| Guest |
İTHALAT Türkiye’de ithalat , ithalat rejimindeki liberalleşmeye paralel olarak hızlı bir artış içine girmiş ve 1970,1980,1990 ve 1999 yıllarında sıra ile 947.6 milyon , 7.909 milyar , 22.302 milyar , 32.188 milyar USD olarak gerçekleştirilmiştir.1 Ara malları ile hammadde ve yatırım mallarının toplam ithalat değeri içinde çok önemli bir paya sahip olması ve tüketim mallarının toplam içinde küçük bir paya sahip olması Türkiye’nin gelişme yolunda bir ülke olduğunun göstergesidir. Nitekim 1990-1998 yıllarını kapsayan dönem itibarıyla Türkiye’nin ithalatında yatırım malları % 70 , ara malları % 20 ve tüketim malları % 10’luk paya sahiptir. Özellikle 1996 yılından itibaren tüketim malları ihracatında göreceli olarak bir artış meydana gelmiştir. Bunun nedeni ise Avrupa ile oluşturulan gümrük birliği ile bu bölgeye karşı gümrük vergilerinin sıfırlanması ve bölge dışı ülkelere karşı azaltılması ile izah edilebilir. Yatırım malları ithalatında dikkati çeken azalma ise Türkiye’nin giderek bir tüketim toplumu olduğunu gösteren olumsuz bir işarettir. Türkiye’de ithalatın sektörel dağılımı incelendiğinde (1998 yılı için)imalat sektörünün ithalatın % 86.9’unu,madencilik ve taş ocakçılığının % 8.2 ve tarım ve ormancılığın % 4.6 lık paya sahip olduğu , imalat sektörüne ait ithalat içerisinde % 16.9 ile makine ve teçhizat , %15.6 ile kimyasal madde ve ürünler , % 8.9 ile motorlu kara taşıtlarının ilk sıralarda yer aldığı görülür. 2000 yılı için ithalatın ülkelere göre dağılımı ise şöyledir; OECD ülkeleri % 65.5 ki bunun % 48.9 u AB ülkeleri , % 2.1’i Efta ülkeleri ve %14.4’ü diğer OECD ülkeleridir. Türkiye serbest bölgeleri % 1, OECD üyesi olmayan ülkeler ise % 33.5 ’tir. Türkiye’nin ithalat açısından Dünya ülkeleri sıralamasında ilk 10 sırada yer aldığı mal gruplarının başlıcaları ise şunlardır: Suni lifler ve artıkları (%7.3-1nci), demir,çelik,hurda ve artıkları ,bunların külçeleri (%12.9-1nci), ham deriler (%11.4-3 ncü), tekstil makinaları aksam ve parçaları (%9.6-2 nci) Türkiye’de 1.1.1993 tarihinden beri tek gümrük vergisi ve bu bağlamda tek bir fon alınmasını öngören yeni bir ithalat rejimi uygulanmaktadır. Bunun anlamı ithalat vergisinin sadece ürüne ve çıkış ülkesine göre tespit edilip , damga resmi , ulaştırma alt yapıları resmi gibi eş etkili resim ve vergilerin tahsil edilmediğidir.10 OCAK 1996 tarihinden itibaren Gümrük Birliğine girilmiş ve AB , EFTA dışı ülkelere AB’ce belirlenen ortak gümrük tarifeleri uygulanması söz konusu olmuştur. Bu tarihten sonra vergi ve fonlar kullanılamayacağı için koruma amacıyla; standart,kota,gözetim gibi mevzuata dayalı yollara başvurulması gündeme gelmiştir. 1 DPT , DİE |
|
|  |